ارزیابى اهداف طراحان آشتى ملى
اصلاحطلبان با تصویرسازى دوگانه صلح و جنگ در قالب پروژه آشتى ملى، درصدد برآمدهاند در دوره تهدیدات ترامپ، از خود چهرهاى صلحطلب و اهل مذاکره با رئیس جمهور ایالات متحده معرفى کنند که اگر با اهرم مذاکره نتوان وى را مهار کرد، پس باید بر طبل جنگ کوبید!
به گزارش خبرگزاری تسنیم، این روزها در محافل سیاسی، موضوعی به نام آشتی ملی مطرح شده است. هدف از طرح این بحث چیست؟ در دورانی که جریان تجدید نظر از آن بهعنوان «پساهاشمی» یاد میکند و در آستانه ورود به انتخابات ریاست جمهوری 96، جریان اصلاحات و تجدیدنظر طلب، پروژه جدیدی به نام «آشتی ملی» را کلید زده است.
محمد خاتمی، مصطفی تاج زاده، جلایی پور، عبدالله رمضان زاه، عرب سرخی وعلی مطهری ازجمله چهرههایی بودند که از آشتی ملی بهعنوان راهی برای نجات کشور در برابر تهدیدات داخلی و خارجی نام بردند.
رئیس دولت اصلاحات اخیراً با اشاره به روی کار آمدن دونالد ترامپ در آمریکا، مدعی شده است «همسویی حزب حاکم با تندرویهای رئیسجمهوری که بهتازگی حکومت را به دست گرفته، ممکن است مسائل و خطراتی را برای ما ایجاد کند» و نتیجه گرفته: «چون اصل کشور و نظام و منافع ملی و حیثیت ایران مورد تهدید است»، «باید از این فرصت حسن استفاده را کنیم و زمینه آشتی ملی را فراهم آوریم.»
منظور وی از این مقدمات و طرح «آشتی ملی» البته بههیچوجه این نیست که وی و همفکرانش نیز به جبهه مقاومت بپیوندند و در مقابل آمریکا بایستند. تجربه نحوه واکنش دولت اصلاحات به «تندروی آمریکاییها» در زمان جورج بوش و بازخوانی آن نامه معروف «فدایت شوم» به کاخ سفید، به ما میگوید نخستین چیزی که این جماعت به خیال تأمین امنیت روی میز میگذارند و معامله میکنند، ایستادگی و مقاومت است و نخستین چیزی که میپذیرند، تعطیلی برنامههای هستهای و نظامی و موشکی و توقف اجرای احکام خدا طبق دستور حقوقبشر آمریکایی است. لذا این سخن آقای خاتمی را که «همه در یک خط در مقابل کسیکه میخواهد تجاوز کند، میایستند و ما ایستادهایم» باید جزو مطایبههای حیات سیاسی وی قلمداد کرد.
ازاینرو باید درباره چرایی طرح بحث «آشتی ملی» دقیقتر شد و در مقام یافتن پاسخ صحیح برای این پرسش برآمد که چرا در این مقطع، وی بهعنوان سرکرده جریان لیبرال در ایران بهدنبال «آشتی» است؟ جریان تجدید نظر طلب در چه شرایطی قرار گرفته و دچار کدام خلأ شده است که امروز خود را نیازمند آشتی ملی میبینند؟ فوت حجتالاسلام هاشمی با این طرح چه رابطهای میتواند داشته باشد؟
ملت با آنها که به عاشورا اهانت کردند و با اصل انقلاب بدند، آشتی نمی کند
مقام معظم رهبری در دیدار با مردم آذربایجان شرقی فرمودند: حالا یک عدّهای یاد گرفتهاند تعبیرات «آشتی ملّی، آشتی ملّی» [را گفتن]؛ این حرفها به نظر من معنی ندارد؛ مردم مجتمعند، با هم متّحدند؛ آنجایی که پای اسلام در میان است، پای ایران در میان است، پای استقلال در میان است، پای ایستادگی در مقابل دشمن در میان است، مردم با همهی وجودشان ایستادهاند. ممکن است در فلان مسئلهی سیاسی دو نفر با هم اختلاف نظر داشته باشند [امّا] تأثیری نمیگذارد. چرا میگویید آشتی؟ مگر قهرند که بیایند با هم آشتی کنند؟ این تعبیرات را روزنامهها پَروبال میدهند، متوجّه نیستند که اشکال ایجاد میکند. وقتی شما میگویید آشتی، مثل این است که یک قهری وجود دارد؛ [درحالیکه] قهری وجود ندارد. بله، مردم ما با آن کسانی که به روز عاشورا اهانت کردند، قهرند. ملّت با آنهایی که روز عاشورا، با قساوت، با لودگی، با بیحیایی آمدند جوان بسیجی را در خیابان لخت کردند و کتک زدند، قهر است. با اینها آشتی هم نمیکنیم، و با آن کسانی که با اصل انقلاب بدند، میگویند اصل نظام هدف ما است، میگویند انتخابات بهانهی ما است؛ که البتّه آنها عدّهی معدودیاند، عدّهی کمیاند؛ در مقابل اقیانوس عظیم ملّت ایران آنها یک قطرهاند؛ چیزی نیستند. این اقیانوس با یکدیگر منسجم و متّحد است؛ این اتّحاد وجود دارد و باید وجود داشته باشد و روزبهروز باید تقویت بشود.
اهداف طراحان سناریوى آشتى ملى
جریان اصلاحات که پیروزی هیلاری کلینتون در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را پیشبینی و لابیها و کانالهای ارتباطی خود را برای ارتباطگیری با دولت دمکراتها فعال کرده بود، پس از پیروزی دونالد ترامپ احساس ترس و خطر کرده و معتقد بودند پیروزی ترامپ و متعاقب آن لغو معاهده برجام و تشدید تحریمها و تهدیدها، به امنیتی شدن فضای کشور کمک خواهد کرد.
از سوی دیگر با فوت آیتالله هاشمی رفسنجانی، نگرانی اصلاحطلبان از امنیتی شدن فضای سیاسی کشور و احتمال برخورد سخت نظام با حریمشکنیهای آنان افزایش یافت.
یکی از سناریوهای مطرحشده برای تبدیل تهدید ترامپ به فرصت برای اصلاحطلبان و گریز از فضای امنیتی، طرح موضوع آشتی ملی در قالب فراخوان محمد خاتمی برای حضور در راهپیمایی 22 بهمن و پاسخ متحد ملت ایران به تهدیدات ترامپ و لزوم تقویت انسجام ملی در برابر دشمن خارجی بود.
اصلاحطلبان با تصویرسازی دوگانه «صلح و جنگ» در قالب پروژه آشتی ملی، درصدد برآمدهاند در دوره تهدیدات ترامپ، از خود چهرهای صلح طلب و اهل تعامل و مذاکره با رئیس جمهور ایالات متحده معرفی کنند که اگر با اهرم مذاکره نتوان وی را مهار کرد، پس باید بر طبل جنگ کوبید. این پروژه و تصویرسازی میتواند در رقابت انتخابات ریاست جمهوری نیز مطرح و با دوگانه جنگطلبی و صلحخواهی آرای مردم را برای تکیه مجدد بر کرسی قدرت جذب کرد.
در واقع، پروژه آشتی ملی بر القاء دو انگاره نادرست وقوع تهدید خارجی و عدم انسجام اجتماعی استوار است. از همین رو نباید در زمین تعیین شده فتنهگران بازی کرد. بى و عبور هوشمندانه جریان انقلابی از این دام، فتنهگرایان و غربگرایان را از درون درگیر میسازد. ضمن آنکه پروژه آشتی ملی محلی از اِعراب ندارد؛ چراکه مردم در 22 بهمن هم به لفاظی و تهدید ترامپ پاسخ گفتند و هم انسجام ملی را به نمایش گذاردند.
اهداف پنهان طراحان آشتی ملی
اهداف طراحان بحث آشتی ملی را میتوان در این امور خلاصه کرد:
الف. بازگشت به قدرت بدون عذرخواهی و محاکمه
ب. خروج از بن بست کنونی که با فوت آیتالله هاشمی وارد دوران سخت پساهاشمی شدهاند. دورهای که از قدرت چانهزنی، لابیگری و بالانس کردن فشارها توسط هاشمی رفسنجانی محروم هستند.
ج. نگرانی از امنیتی شدن فضای سیاسی کشور
د. بازی سیاسی با افکار عمومی و مطرح کردن جریان اصولگرا و انقلابی بهعنوان مخالف آرامش و آشتی و انسجام ملی
ه. ناتوانی از نمادسازی هاشمی بهعنوان نماد تفکر رهایی ملت از زیر فشار تهدیدات و تحریمها و جنگ افروزی پس از فوت وی
و. ناکارآمدی در پاسخ گویی به مطالبات معیشتی و اقتصادی مردم
ز. فرار از پاسخگویی و دستکاری افکار عمومی با طرح مسائل سیاسی
ح. پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری با دوگانه آشتی ملی و صلح یا جنگطلبی و آتشافروزی
پروژه آشتی ملی بر القای دو انگاره نادرست وقوع تهدید خارجی و عدم انسجام اجتماعی استوار است. از همین رو نباید در زمین تعیین شده فتنهگران بازی کرد. بیمحلی و عبور هوشمندانه جریان انقلابی از این دام، فتنهگرایان و غربگرایان را از درون درگیر میسازد.
ضمن آنکه باید با هوشمندی و خلاقیت هرچه تمام، سناریوی آشتی ملی را مدیریت کنیم. مردم با یکدیگر قهر نیستند که بخواهند آشتی کنند. مردم با نظام هم قهر نکردهاند بلکه در میدانهایی چون راهپیمایی 22 بهمن حمایت همهجانبه خود را هم نشان میدهند.
همچنین جریانهایی هم که زمانی با دروغ تقلب کشور را به آشوب کشیدند، باید در چارچوب و ضوابط معینی، خطای خود را پذیرفته و درصدد جبران و تقاضای عفو از مردم و نظام و رهبری باشند تا به دامان ملت بازگردند نه کرسی قدرت!
از سوی دیگر به افکار عمومی بگوییم اینها به هجای رسیدگی به مشکلات مردم، در صدد تثبیت کرسی قدرت خود با طرح مباحث سیاسی هستند.
و در نهایت تهدیدات ترامپ را نباید برجسته کرد. برجسته کردن تهدیدات یعنی اسیر سناریو جنگ و صلح شدن جریان تجدید نظرطلب.
طرح بحث سناریوی آشتی ملی تاکنون این تبعات را در اردوگاه اصلاحطلبان به همراه داشته است:
1. بروز اختلاف نظر در میان سران اصلاحات و جریان تجدید نظر طلب درباره آشتی ملی. برخی از سران اصلاحات معتقدند آشتی ملی با نظام بهمعنای عقب نشینی از بسیاری مواضع سابق و دور شدن از هویت اصلاحات است.
2. موضع منفی اپوزیسیون خارجی و نزدیکان موسوی و کروبی نسبت به طرح بحث آشتی ملی و مخالفت بی.بی. سى و من و تو و دیگر شبکههای ماهوارهای با این موضوع. آنها معتقدند جریان اصلاحات تحت فشار دوران پساهاشمی طرح بازگشت به نظام را کلید زده و از موسوی و کروبی و زندانیان سیاسی عبور و آنها را قربانی مطامع خود کردهاند.
3. مخالفت بدنهای از اصلاحطلبان داخلی با بحث آشتی ملی در قالب اظهار نظر در توئیتر و تلگرام و... این بدنه، طراحان آشتی ملی را به معامله با نظام متهم کردهاند.
4. بسیاری از تحلیلگران و ناظران معتقدند تصویری که طراحان آشتی ملی در افکار عمومی از خود به نمایش گذاشتند، تصویر گروهی شکستخورده و ناتوان و تسلیمشده در برابر اقتدار حاکمیت است.
5. طرح آشتی ملی از سوی اصلاحطلبان موجب احساس اقتدار در جریانات انقلابی شده و آنان را به کوتاه نیامدن از اصول خود مصممتر کرده است.
6. طرح آشتی ملی به یک رقابت ناخواسته میان اصلاحطلبان برای ارتباطگیری هرچه سریعتر و نزدیکتر با رهبری نظام دامن زده و طیفهای مختلفی از جریانات اصلاحطلب خواستار دیدار با رهبری و نزدیکان وی شدهاند به گونهای که در روزهای اخیر برخی از این ملاقاتها نیز انجام شده است.
7. خلع سلاح اصلاحطلبان از شعارهای افراطی و ساختارشکن در آستانه انتخابات ریاست جمهوری و کاهش فضای سیاسی و دو قطبی در جامعه و در نتیجه کاهش مشارکت جریان سیاه و خاکستری در انتخابات آتی که شکست تجدیدنظرطلبان را افزایش میدهد.
8. انتقاد مردم و افکار عمومی از طرح موضوعات سیاسی همچون آشتی ملی توسط اصلاحطلبان و فراموش کردن مطالبات اصلی مردم در کاهش بیکاری و رونق اقتصادی و متهم کردن اصلاحطلبان به قدرتطلبی.
انتهای پیام/