احیای جاده ابریشم، معادلات بینالمللی را دگرگون میکند
با افزایش خصومتها و اختلافات میان آمریکا و چین، پاکستان روی خط گسلی قرار گرفته است که شکاف آن رو به گسترش قرار دارد. این کشور از آمریکا کمکهای نظامی بزرگی دریافت مینماید اما حالا پذیرای بزرگترین سرمایهگذاری از سوی چین برای احیای جاده ابریشم است.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، پایگاه اینترنتی هافینگتون پست اخیراً در مصاحبهای با «شوکت عزیز» - عضو هیئتمدیره اندیشکده شورای آتلانتیک و نخستوزیر سابق پاکستان - به بررسی تعاملات پاکستان با همسایگانش، جهانیشدن و احیای جاده ابریشم پرداخت. شوکت عزیز از سال 2004 تا 2007 نخستوزیر پاکستان بوده است. پیش از نخستوزیری، او چهار سال به عنوان وزیر اقتصاد پاکستان و 30 سال را در سمتهای بالای سیتی بانک این کشور مشغول به کار بوده است. همچنین او به صورت مشترک ریاست کمیسیون اصلاحات سازمان ملل را برعهده داشت که توسط کوفی عنان، دبیرکل وقت این سازمان در سال 2007 تشکیل شده بود، و در حال حاضر او عضو شورای نظارت اندیشکده برگروئن نیز میباشد. متن کامل این مصاحبه در ادامه آمده است:
- با افزایش خصومتها و اختلافات میان آمریکا و چین، پاکستان روی خط گسلی قرار گرفته است که شکاف آن رو به گسترش قرار دارد. این کشور از آمریکا کمکهای نظامی بزرگی را برای «مبارزه با تروریسم» دریافت مینماید [اگرچه اخیراً میزان این کمکها مورد بحث قرار گرفته است] اما حالا پاکستان پذیرای بزرگترین سرمایهگذاری از سوی چین - برابر با 46 میلیارد دلار - برای پروژه جاده ابریشم جدید این کشور است. چگونه پاکستان میان این منافع توازن برقرار مینماید؟ فرصتها در این زمینه چه مواردی هستند؟
سرمایهگذاری چین برای ارتباط بندر گوادر پاکستان، بندری در منطقه آبهای عمیق دریای عربی با غرب چین مورد استفاده قرار خواهد گرفت، این پروژه در زمان نخستوزیری من آغاز شده است. مدتها قبل ما برای توافق اولیه پیرامون این مسئله با نخستوزیر وقت چین، ژو رانگجی مذاکراتی را انجام دادیم. از نظر چینیها برقراری ارتباط میان طرح تجاری یک کمربند، یک جاده از چین به آبهای گرم دریای عرب یک مسئله مهم و کلیدی است.
این مسئله برای پاکستان عامل تغییر بازی خواهد بود. ایجاد ارتباط میان بندر گوادر چین، با بهرهگیری از سایر نقاط کشور تا سطح بسیار بالایی سبب بهبود و تقویت زیرساختهای ما خواهد شد. زمانی که مسیرهای زمینی، خطوط آهن و ارتباطات مخابراتی ساخته و برقرار شوند، این عوامل سبب گشایش تمامی مناطق کشور خواهند شد، مناطقی که پیش از این ارتباط اندکی با سایر نقاط داشتهاند. این مسئله نیازمند و شامل تأسیس شهرها و مناطق صنعتی جدید است.
در خصوص اینکه چگونه این مسئله به صورت کلی به تنشهای موجود در روابط آمریکا و چین ارتباط مییابد، من میگویم که هر دو کشور مذکور در رویکرد و نگرش روابطشان با یکدیگر به مرحله بلوغ رسیده و سنجیده عمل میکنند. اگرچه مطمئناً این دو کشور در زمینههای متعدد نظیر دریای چین جنوبی اختلافاتی دارند، اما من در هر دو طرف برای همکاری، به ویژه در زمینه رشد و توسعه اقتصاد جهانی تمایلاتی را میبینم. «بخت و شانس هر دو کشور مذکور به اقتصاد جهانی قوی بستگی دارد». همچنین آنها در زمینه مقابله با افراطگرایی و تروریسم با یکدیگر اتفاقنظر دارند. روایت مشترک آنها درباره این مسائل کاملاً مشخص است.
اگر دو کشور بتوانند با یکدیگر همکاری نمایند و با استفاده از منافع مشترک، اختلافاتشان را کاهش دهند، این مسئله به معنای توافق برد-برد برای هر دو طرف خواهد بود.
در این زمینه، بجای اینکه به رویکردها و نگرشهای مخالف امکان رشد و دوام داده شود تا به مشکلاتی بغرنج و غیرقابل کنترل بدل شوند، من به شدت هوادار مشارکت و همکاری هستم. اگر کشورها با یکدیگر مشارکت و همکاری نداشته باشند، ما هرگز برای چالشهایی که با آنها مواجه هستیم، به راهحلهای مسالمتآمیز دست نخواهیم یافت.
- اگر به چند دهه قبل بنگرید، در پاکستان ذوالفقار علی بوتو، در مصر جمال عبدالناصر، در ایران محمدرضا شاه پهلوی در مسند قدرت بودند، نوگرایان و مدرنیتهخواهانی که همه کمابیش از یک رویکرد و نگرش سکولار برخوردار بودند. اما حالا تمامی این موارد، به ویژه با وقوع انقلاب اسلامی در ایران، به طور کلی تغییر یافتهاند، حالا در سراسر منطقه، به ویژه در پاکستان و همچنین با ادامه فعالیت طالبان در افغانستان، اسلام سیاسی رشد و توسعه یافته است. در این زمینه چه چیزی اتفاق افتاده است؟
در هر آئین و مذهبی عناصر افراطی وجود دارند، اما در اغلب موارد آنها گرایش و جریان اصلی نیستند، و مطمئناً این مسئله برای پاکستان هم صدق میکند.
تاکنون هیچ حاکم یا دولتی در پاکستان مدعی نشده است که کشور ما اسلامی نیست. نام و عنوان رسمی ما، جمهوری اسلامی پاکستان، بدان معناست که ما با پیروان تمامی ادیان و مذاهب به صورت مسالمتآمیز رفتار میکنیم و به آنها احترام میگذاریم. فکر نمیکنم این مسئله اصلاً تغییری یافته باشد. مهمتر از همه اینکه ما به دموکراسی و مردمسالاری معتقد هستیم. اگر مردم پاکستان با رأی خود یک حزب مذهبی را برای در اختیار گرفتن قدرت انتخاب کنند، آنها برای حکومت و قدرت محق خواهند بود. اگرچه تاکنون برخی از احزاب مذهبی بخشی از دولتهای ائتلافی را به خود اختصاص دادهاند، اما تا به حال یک حزب اسلامی حکومت و سیستم اجرایی را به صورت کامل در دست نداشته است.
«اگر بگوییم که پیش از این سکولار بوده و حالا اسلامی هستیم، این گفته صحیح ناست. ما همیشه اسلامی بودهایم.» اسلام آئین بسیار رئوفی است. رفتار مسالمتآمیز و همراه با رأفت و همچنین توجه به سایر ادیان از آموزههای اسلام است. در پاکستان، در گذشته و حال، آزادی دینی وجود داشته است و تمامی ادیان برای پیاده ساختن و اجرای احکام آئین خود در این کشور آزاد میباشند. آنها از اماکن مذهبی و عبادتگاههای خاص خود برخوردار هستند، به علاوه تمامی مذاهب دارای مراکز و مؤسسات دینی خاص خود میباشند. من مقطع دبیرستان را در دبیرستان سنت پاتریک کراچی گذراندهام. دوره دانشگاه را نیز در دانشکده گوردن در راولپندی گذراندم که توسط مؤسسات پروتستان اداره میشد.
- پیش از حضور در وزارت اقتصاد و سپس در نقش نخستوزیر پاکستان، شما چند دهه در سیتی بانک، یک چهره و شخصیت بزرگ بودید. شما سالها در کشورهای مختلف در سطح جهان به «جستجو و بررسی» مشغول بودهاید تا به صورت دقیق بتوانید موقعیت و شرایط موجود را ارزیابی نمایید. در نقش خود به عنوان سرمایهگذار بینالمللی، شما جزء لاینفک جهانیشدن و جهانیسازی بودهاید. حالا با توجه به کمپین دونالد ترامپ، نامزد جمهوریخواهان و همچنین کمپین برنی سندرز برای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، برگزیت و مخالفت با قراردادهای تجاری، در برابر جهانیشدن واکنشها و مخالفتهای بیشتری صورت میگیرد. آیا برای جهانیشدن آیندهای وجود دارد؟
من همیشه میان سخنرانیهای انتخاباتی و واقعیت تفاوت قائل هستم. بر این باور نیستم که ما در حال فاصله گرفتن از مفهوم جهانیشدن هستیم، چرا که امروز و فردا، علیرغم آنچه گفته میشود، ما باید با هم و در کنار یکدیگر زندگی کنیم. وابستگی و ارتباط با یکدیگر با طرحهای سیاسی تفاوت دارند، این مسائل واقعیتهایی تثبیتشده و همیشگی هستند. به نظر من جهانیشدن همچنان و بیش از گذشته رشد و گسترش خواهد یافت.
ایجاد ارتباط میان بندر گوادر و چین، با بهرهگیری از سایر مناطق پاکستان تا سطح بسیار بالایی سبب بهبود و تقویت زیرساختهای ما خواهد شد.
هر کشوری که پیرامون خود دیوارهای بلندی بسازد، تجارت و تعامل با سایر کشورها و همچنین پذیرش و ورود بازدیدکنندگان و مهاجرین از سایر کشورها یا ادیان را متوقف نماید، برای انزوای خود بهای سنگینی خواهد پرداخت. با این حال، باید مرزها کنترل شوند تا اینکه چالشها و مشکلات امنیتی به پایینترین حد خود برسند.
در ضمن، مهاجرت یک چالش جهانی و بینالمللی است. هر کشوری که به روی مهاجرین بسیار باز است، و این مسئله سبب کاهش شانس و فرصت ساکنین این کشور در رسیدن به اشتغال و یا حفظ شغلشان بشود، یا این مسئله سبب به وجود آمدن چالشهای امنیتی بشود، نسبت به مهاجرت عکسالعملهایی صورت میگیرد، مسئلهای که درک آن آسان است.
هر کشوری که پیرامون خود دیوارهای بلندی بسازد، تجارت و تعامل با سایر کشورها و همچنین پذیرش و ورود بازدیدکنندگان و مهاجرین از سایر کشورها یا ادیان را متوقف نماید، برای انزوای خود بهای سنگینی خواهد پرداخت.
ما باید چنین شرایط و موقعیتهایی را به صورت سنجیده و عاقلانه مدیریت نماییم. و مطمئن شویم که در تمامی کشورها به میزان کافی سرمایه انسانی برای رشد و شکوفایی اقتصادی وجود دارد.
جهانیشدن چیست؟ جهانیشدن به معنای این است که شما از منافع ملی خود دفاع میکنید، و این کار را از طریق ایجاد ارتباط میان منافع خود و منافع سایر کشورها و مناطق جهت ایجاد فضایی انجام میدهید که به نفع هر دو کشور است. کشورها باید برای افزایش و تقویت فعالیت اقتصادی با یکدیگر ارتباط داشته و این ارتباط را بهبود دهند تا از این طریق فرصتهای موجود برای مردمشان افزایش یابد.
از زمان تولد من تاکنون، منحنی و خط سیر ایجاد ارتباط به منظور دستیابی به منافع متقابل ترسیم شده است، و به نظر من این مسیر و منحنی در آینده توسعه بیشتری خواهد داشت».
انتهای پیام/.