"وای به حال ما"

به گزارش خبرنگار بخش کشاورزی خبرگزاری تسنیم، موضوع واردات کالاهای اساسی این بار مورد توجه خسرو تاج قائم‌مقام بازرگانی وزیر صنعت قرار گرفت و وی در نشست روز ملی صادرات اعلام کرد: وای به حال کشوری که در بخش کالاهای اساسی وابسته به واردات است.

خسرو تاج در این ارتباط گفت: برای کنترل واردات از سه سیاست جایگزینی واردات، ساختار تعرفه‌ای، و بازار نظام ارزی استفاده می‌شود و با حذف ارز مبادله‌ای هزینه‌های واردات را گران کرده‌ایم. در بخش‌هایی که با مزیت تولید فاصله زیادی داریم جایگزینی انجام‌ شده است و در نهایت میزان واردات در شش ماه سال جاری کاهش‌ یافته است.

وی گفت: در بخش کالای های اساسی موضوع متفاوت است و در این بخش باید به خودکفایی برسیم و "وای به حال کشوری که در این زمینه وابسته باشد زیرا ما قدرت چانه زنی سیاسی خود را نیز از دست می‌دهیم."

اهمیت تولید کالاهای اساسی در کشور به حدی است که در این‌ارتباط اصطلاح تأمین امنیت غذایی را به‌کار می‌برند و کشوری که در این بخش به واردات وابسته است منافع ملی‌اش به خطر می‌افتد.

بنابر اعلام مسئولان این دولت، وزارت جهاد کشاورزی توانسته است علاوه بر بهبود تراز تجاری بخش کشاورزی، در سال جاری به خودکفایی در تولید مهمرترین کالای اساسی کشور یعنی گندم برسد اما در کالاهای راهبُردی دیگری، وابستگی همچنان وجود دارد.

عربستان بزرگترین شرکت تولید کننده روغن در ایران 

بنابراین گزارش برای مشخص بودن وضعیت وابستگی کشور در حوزه کالاهای اساسی باید اشاره داشت که  85 تا  90 درصد خوراک طیور کشور (ذرت و سویا)  از سال‌های دور از طریق واردات تأمین می‌شود و صنعت طیور به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین صنایع کشور را در ردیف صنایع مونتاژی قرار داده است که تنها با واردات می‌تواند به تولید خود ادامه دهد و درصورتی‌که به هر دلیل نتوانیم این نیاز وارداتی خود را تأمین کنیم، امنیت غذایی کشور تحت تأثیر قرار می‌گیرد.

میزان وابستگی به واردات کالاهای اساسی در حوزه روغن نیز نگران‌کننده است. در این بخش سالانه حدود 90 درصد روغن مورد نیاز  کشور از محل واردات به‌صورت روغن خام و دانه‌های روغن تأمین می‌شود و بعد از سال‌ها وابستگی، دولت تصمیم گرفته است ظرف مدت 10 سال و در یک برنامه‌ریزی بلندمدت به خودکفایی 70 درصدی در تولید این محصول برسیم.

بنابراین گزارش بزرگ‌ترین شرکت تأمین کننده روغن مصرفی کشور شرکت عربستانی است که توانسته است با سرمایه‌گذاری در این بخش 2 مورد از بزرگ‌ترین شرکت‌های قدیمی ایران را در حوزه روغن نباتی خریداری و به‌صورتی دو ملیتی اداره کند.

وضعیت تأمین و قیمت‌گذاری برنج مصرفی کشور نیز به‌شدت تحت تأثیر واردات است و در این بخش حدود یک سوم نیاز کشور از طریق واردات تأمین می‌شود. در خصوص میزان مصرف سالانه برنج در کشور اختلاف‌نظر وجود دارد اما به‌طور متوسط مطرح است که سالانه بیش از 3 میلیون تن برنج مصرف می‌شود اما باوجود تولید 2 میلیون و 200 هزار تن تا 2 میلیون و 300 هزار تنی، میزان واردات بیش از یک میلیون تن است.

بنابراین گزارش در بخش شکر نیز به دلیل مشکلات زیرساختی و نبود صنایع تبدیلی موردنیاز،  به واردت وابسته هستیم. تجربه گرانی امسال شکر نیز تأخیر در واردات بود که بازار را  به‌شدت متاثر کرد.

تولید شکر در سال 94  حدود یک میلیون و 524 هزار تن  بود که با در نظر گرفتن میزان مصرف 2 میلیون و 174 هزار تنی شکر در کشور،  حدود 521 هزار تن واردات وجود داشته است.

بر اساس اقدامات جهاد کشاورزی و توسعه بهره‌وری در بخش، میزان تولید شکر در سال 95  به حدود 1.7 میلیون تن رسیده و این قول داده‌ شده است که با راه‌اندازی کارخانه تعطیل قند دزفول با کمک وزارت صنعت به خودکفایی برسم.

در بخش‌های دیگری از کالاهای اساسی نیز عدم خودکفایی وجود دارد، هرچند که میزان وابستگی کمتر است، به‌طوری‌که بر اساس آمار رسمی 10 درصد گوشت قرمز مصرفی کشور از محل واردات تامین می‌شود و واردات حبوبات از کشورهای مختلف به‌ویژه کانادا وجود دارد.

کالاهای اساسی  در صدر اقلام وارداتی هفت ماه ابتدای سال

بنابر گزارش جدید گمرک، اقلام عمده وارداتی طی هفت ماهه سال 1395 به ترتیب شامل ذرت دامی به ارزش 679 میلیون دلار، لوبیای سویا به ارزش 534 میلیون دلار، برنج به ارزش 508 میلیون دلار، قطعات منفصله جهت تولید اتومبیل سواری به ارزش 498 میلیون دلار و انواع وسایل نقلیه به ارزش 407 میلیون دلار است. کالاهای اساسی هم در صدر اقلام وارداتی قرار دارد.

این گزارش حاکی است، بخشی از ترخیص برنج در مهر ماه بنا به مصوبه هیئت وزیران، توسط شرکت تعاونی‌های مرزنشینان و بخش دیگری طبق ابلاغیه واصله شماره 79951 مورخ 5 مهرماه درخصوص برنج‌هایی بود که تاریخ اظهار آنها به گمرک قبل از 31 تیرماه سال‌جاری بوده است.

در حالی قائم مقام وزیر صنعت واردات کالاهای اساسی را موجب کاهش قدرت چانه زنی سیاسی کشور می داند و تعبیر "وای به حال" را استفاده می کند که به نظر می رسد، دولت باید سیاستهای جدی تری را در خصوص تامین امنیت غذایی مردم و کاهش وابستگی به کالاهای اساسی در پیش بگیرد.

برای پی بردن به اهمیت خودکفایی در تولید کالاهای اساسی باید اشاره داشت که سایر کشورها می‌توانند از این نیاز اساسی کشور به‌عنوان یک ابزار سیاسی برای اعمال فشار علیه ایران استفاده کنند و یا با سخت کردن شرایط واردات یک محصول استراتژیک واردات آن را برای ما هزینه‌بر کنند به‌طوری‌که در زمان تحریم‌ها این مشکلات به وضوح مشاهده شد و هنوز هم قابل‌ لمس است.

انتهای پیام/