دولت بازار بین بانکی را توسعه دهد/بعید است امسال ارز تک نرخی شود

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، مرتضی بکی مدیر دفتر مدلسازی دانشگاه امام صادق(ع) و عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی است.
وی در بحث قیمت نفت معتقد است که با توجه به چشم انداز اقتصاد آمریکا، در میان مدت قیمت نفت افزایش می یابد یابد  در دامنه قیمتی 50 تا 60 دلار  نوسان خواهد کرد.
بکی حسکوئی با اشاره به اینکه هیجانات بازار ارز ناشی از انتظارات تورمی ناشی از برآرودهای فعالان بازار از کسری بودجه به عنوان مهمترین عامل جهش نرخ دلار است، با تحلیل وضعیت اقتصاد ایران ، به تشریح وضعیت بازار ارز و قیمت نفت و آینده آنها پرداخته که در ادامه می خوانید.

• نوسان قیمتی قابل پیش بینی برای نفت: بین 50 تا 60 دلار
تسنیم: از وضعیت نفت و آینده آن بگویید.
بکی: سیاستهای نفتی عربستان و از سوی کسری بودجه و تورم انتظاری موجود، این پیش بینی را قوت بخشیده بود که قیمت نفت کاهش یابد. ولی نتایج نشست اخیر اوپک با تغییر شرایط سبب شد تا قیمت نفت افزایش یابد. با توجه به چشم انداز اقتصاد آمریکا و اثرات تورمی سیاست های مالی ایالات متخده امریکا در میان مدت قیمت نفت افزایش خواهد یافت و نوسان قیمتی بین 50 تا 60 دلار خواهد بود.

• بعید است قیمت نفت به بیش از 60 دلار برسد
تسنیم: آیا ممکن است قیمت نفت به بیش از 60 دلار افزایش یابد؟
بکی: اینکه قیمت نفت بخواهد به بیش از 60 دلار برسد به عوامل مختلفی از جمله روند آتی تقاضای سوخت های فسیلی و همچنین عرضه نفت در آینده بستگی دارد. زمانی که قیمت نفت بالا بود،  در چارچوب برنامه های زیست محیطی اروپا، سرمایه گذاریها به سمت تکنولوژیهای بدون آلاینده گرایش یافت و حجم بالایی سرمایه گذاری در حوزه تکنولوژی ها بدون آلودگی صورت گرفت. از سوی دیگر، سرمایه گذاریهای صورت گرفته در حوزه های نفتی آمریکا  بویژه نفت رسی و دیگر عوامل موثر، شرایط فراهم کرده که مبتنی بر آنها بعید است که قیمت نفت به بالای 60 دلار برسد. بررسی ها نشان می دهد که عمده تقاضای نفت در دهه آتی از سوی کشورهای در حال توسعه و عمدتا چین خواهد بود و اتحادیه اروپا برنامه کاهش تقاضا را در همچون گذشته در دست اقدام دارد.
به نظر من ، در شرایط موجود برای بسیاری از کشورها، خرید نفت تا 55 دلار مقرون به صرفه است ولی بیش از آن نه.
از جمله عواملی که می تواند بر بازی قیمتها در حوزه نفت موثر باشد، بحث حذف ممنوعیت صادرات نفت توسط آمریکاست. آمریکا در تلاش است تا سال 2035، 25 میلیون  بشکه در روز صادرات نفت داشته باشد. که این امر می تواند بر روند قیمت آتی نفت خام اثر گذار باشد. در مجموع می توان انتظار داشت که  در سال  قیمت نفت 2017 بالای 50 دلار باقی بماند.

• هیجانات بازار ارز ناشی از انتظارات تورمی عامل جهش نرخ دلار
تسنیم: از تحولات حوزه ارز و آینده آن بگویید.
بکی:  افزایش نرخ برابری دلار و ریال را می توان ناشی از عوامل بین المللی و داخلی دانست.
به نظر من بخشی از جهش نرخ ارز، متأثر از تورم انتظاری ناشی از کسری بودجه است.  تورم انتظاری باعث می شود  که ریال در برابر یورو  و  دلار تضعیف شود.افزایش قیمت ارز ناشی از برخی هیجانات بازار بود و با توجه به افزایش قیمت نفت ، به نظر من  پیش بینی می شود که نرخ ارز کاهش یافته و نرخ دلار به حدود 3600 تومان برسد.
بخشی از افزایش در نرخ برابری ریال و دلار مربوط به تقویت دلار در برابر ارزهای دیگر است.بررسی روند تحولات اقتصاد آمریکا نشان می دهد که اقتصاد این کشور از رکود خارج شده و مبتنی بر سیاستهای پولی ، نرخ بهره آن افزایش یافته است و انتظار می رود که در آینده هم ادامه یابد. بر این اساس دلار در برابر ارز خارجی تقویت شده است. به عبارت دیگر، وقتی نرخ بهره افزایش می یابد دلار تقویت می شود.از سال 2014، روند رو به رشد اقتصاد آمریکا سبب تقویت دلار در برابر یورو شده است.
اما با روی کار آمدن ترامپ و هدفگذاری های اعلام شده برای اقتصاد آمریکا و توجه به رشد داخلی اقتصاد آمریکا و همچنین سیاست های مالی  و  انبساط پولی  در راستای تحقق رونق  و  آثار تورمی احتمالی آن انتظار می رود که دلار در برابر یورو تضعیف  شود. استقاده از سیاستهای پولی انبساطی موجب کاهش نرخ بهره و تضعیف دلار خواهد شد که افزایش قیمت نفت را نیز می تواند به همراه داشته باشد.
به هر تقدیر،   با توجه به  عوامل مختلف  که بخشی از آنها اشاره شد، در حال حاضر شاهد هیجان در بازار هستیم که انتظارات تورمی از نقشی پررنگ در این میان برخوردارند. 

• قیمتگذاری ارز در بازار آزاد بیش از اندازه بود
تسنیم: نرخ ارز مرجع و آزاد چطور تعیین می شوند؟
بکی: بانک مرکزی در تعیین نرخ ارز سعی می کند با در نظرگرفتن نسبت برابری یورو به دلار ، نرخ ارز مرجع را تعیین کند. در گذشته نرخ برابری یورو و دلار در بازار داخلی نیز از نرخ های بین المللی تبعیت می کرد. نگاهی به تحولات بازار آزاد در هفته پیش نشان می دهد که گرچه باید بازار آزاد داخلی نیز از نرخ ارز جهانی تبعیت کند ولی قیمت گذاری در بازارهای آزاد داخلی بیش از اندازه بوده است و جهش در نرخ برابری ریال و دلار ناشی از انتظارات تورمی و کسری بودجه دولت و استفاده از روش های تورمی تامین مالی   کسری بودجه است.

• بعید است امسال ارز تک نرخی شود
تسنیم: بانک مرکزی در تلاش بود تا بتواند ارز را تک نرخی کند به نظر شما این مسأله امسال تحقق می یابد؟
بکی: با توجه به شکاف موجود بین نرخ ارز مرجع و رسمی با بازار آزاد بعید است که این مسأله امسال اتفاق بیفتد و احتمالا به اوایل سال بعد موکول شود.

تسنیم: در شرایط فعلی چه توصیه ای به دولت دارید؟
بکی: بهترین روش توسعه بازار بین بانکی است. به این شکل دولت می تواند با کمترین تأثیر در نقدینگی به اهداف کنترل تورمی خود برسد و همچون گذشته نرخ تورم را کنترل کندو به تبع آن می تواند نرخ ارز و سود را کنترل کند و با توسعه بازار بین بانکی به مدیریت نقدینگی اقدام کند.

گفت وگو از: مریم سلیمی
انتهای پیام/