۲۰۰ ساعت بحرانی مصرف برق

به گزارش خبرگزاری تسنیم، «علیرضا احمدی یزدی» معاون دفتر مدیریت مصرف شرکت توانیر با ارسال یادداشتی به خبرگزاری تسنیم در خصوص چگونگی مصرف انرژی برق در ایران و راه‌کار کنترل بار پیک توضیحاتی فنی ارائه کرده است. مشروح این یادداشت در ادامه آمده است.

* چگونگی مصرف انرژی برق در ایران

شکل زیر منحنی 3 بعدی مصرف انرژی الکتریکی در طول سال 1395 را نشان می‌دهد.

همانگونه که مشاهده می‌شود حداکثر بار مصرفی شبکه سراسری برق در بازه تیر و مرداد ماه سال حادث می‌شود و نقاط بحرانی مصرف با رنگ قرمز مشخص شده است. در طول پاییز و زمستان (نقاط آبی رنگ سمت چپ منحنی) بار مصرفی شبکه سراسری نسبت به تابستان بسیار کم بوده و حداکثر بار مقدار 33000 مگاوات است. بنابراین با توجه به حداکثر بار در تابستان مشاهده می‌شود دارای اختلاف حداقل 20000 مگاوات در مصرف برق هستیم، این موضوع بدین معنی است که به اندازه حداقل 22000 مگاوات تاسیسات صنعت برق در بیشتر از 9 ماه سال مورد استفاده قرار نمی گیرد. از اینرو اضافه کردن تاسیسات بیشتر برای بار مصرفی در تابستان از لحاظ فنی و اقتصادی توجیه ندارد.

طبق مطالعات صورت گرفته در خصوص منحنی تداوم بار سالیانه (Load Duration Curve) که مکمل منحنی بالا می‌باشد مجموع نقاط بحرانی در طول سال بالغ بر 200 ساعت است که مشاهده می‌گردد به نسبت 8760 ساعت طول سال مقدار بسیار اندکی است. در این مطالعه مشخص شده است حداقل مقدار 4800 مگاوات اختلاف بار در 200 ساعت اول وجود دارد که قطعاً با توجه به کمبود سرمایه موجود در ایران احداث این مقدار تاسیسات برای استفاده فقط 200 ساعت در سال دارای توجیه فنی و اقتصادی نمی‌باشد (با توجه به هزینه احداث حداقل 1200 دلار به ازای هر کیلووات).

* راه‌کار کنترل بار پیک

در تمام دنیا علی‌الخصوص در کشورهای پیشرفته با استفاده از برنامه‌های پاسخگویی بار (Demand Response Programs) نسبت به کنترل بار در ساعات بحرانی اقدام می‌نمایند. با مراجعه به تارنمای آژانس بین‌المللی انرژی و یا تارنمای شرکت‌های برق در کشورهای پیشرفته به وضوح برنامه‌های پاسخگویی بار که اصطلاحاً به آنها برنامه‌های DR می‌گویند قابل مشاهده‌اند.

برنامه‌های پاسخگویی بار در 2 محور وجود دارند: 1- برنامه‌های تشویق محور، 2- برنامه‌های تعرفه محور.

در برنامه‌های تشویق محور همانگونه که در ایران از 10 سال گذشته در حال اجرا می‌باشد و در قانون اصلاح الگوی مصرف بر آن تاکید شده است، با ابزارهای تشویقی و ایجاد انگیزه‌های اقتصادی برای مشترکین دیماندی از پتانسیل این مشترکین برای کنترل بار در 200 ساعت بحرانی استفاده شده است. مشابه این برنامه‌ها در اکثر کشورهای پیشرفته مورد استفاده است.

اما در خصوص برنامه‌های تعرفه محور، این برنامه‌ها براساس تغییر تعرفه و در نظر گرفتن جرائمی برای مصرف در ساعات بحرانی شبکه، نسبت به کنترل بار شبکه اقدام می‌شود، نکته قابل توجه در اجرای این برنامه‌ها داشتن تعرفه با قیمت تمام شده است و نرخ تعرفه براساس نرخ‌های بورس انرژی که براساس عرضه و تقاضا کشف می‌شود، تعیین می‌گردد. لذا اجرای این برنامه‌ها با توجه به ساختار کنونی تعرفه‌ها که بر مبنای تخصیص یارانه می‌باشد در حال حاضر امکان‌پذیر نمی‌باشد.

شرکت توانیر با وضع مشوق‌های مالی برای مشترکینی که پتانسیل همکاری در برنامه‌های کنترل و کاهش بار پیک شبکه سراسری را دارند، اقدام به مدیریت بار پیک می‌نماید. برنامه‌های پاسخگویی بار تشویق محور در حال اجرا در ایران کاملاً منطبق با برنامه‌های در حال اجرا در کشورهای پیشرفته دنیا بوده که با ایجاد مشوق‌های مالی باعث همکاری مشترکین می‌گردد. در طی چندین سال اجرای این برنامه‌ها به راحتی بدون انجام هزینه‌های اضافه و گزاف توانسته‌ایم به خوبی مصرف برق را کنترل نماییم و انتظار از رسانه‌های جمعی همسو نمودن مشترکین با این برنامه‌ها برای کنترل بار پیک شبکه سراسری است و نه خدای ناکرده تزریق ناامیدی و مقاومت در مشترکین برای عدم همکاری.

انتهای پیام/