روایت فیلمسازان اصفهانی از شهدای غواص/ساخت ۶ فیلم کوتاه برای شهدای غواص در یک ماه+فیلم
فیلم سازان اصفهانی در یک ماه ۶ فیلم کوتاه در قالب مستند و نماهنگ به منظور ادای دین به شهدای غواص تولید کردند که "خاک" مستندی کوتاه ساخته نیکو روستایی یکی از آن‌هاست.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، هنرمندانی که غربت 175 شهید غواص و خط‌شکن را دریافتند، دست به سینه ننشستند و آغاز به کار کردند: شاعران شعر گفتند و نویسندگان، نوشتند و فیلمسازان فیلم ساختند. در همان روزها مجمع فیلمسازان انقلاب اسلامی اصفهان (سیمرغ) فراخوانی برای حمایت از تولید فیلم کوتاه با عنوان «یونس گم‌گشته باز آید...» به‌منظور یادبود استقبال از شهدای غواص ارائه کرد.
تولید 6 فیلم کوتاه در اصفهان، یادبود استقبال از شهدای غواص
مصطفی حیدری که در آن روزها مدیر مجمع فیلمسازان انقلاب اسلامی استان اصفهان (سیمرغ) بوده است، از تولید شش فیلم کوتاه در آن زمان می‌گوید: «دو سه هفته قبل از آن، خبردار شدیم که قرار است این اتفاق بیفتد. آن‌ها را که احساس کردیم می‌توانند کار کنند، در مجمع فیلمسازان سیمرغ شناسایی کرده و گفتیم که قرار است چنین کاری انجام دهیم. از آن‌ها پرسیدیم چه کسی می‌تواند در این چند روز کار کند: طرح بیاورد، ایده، فیلمنامه...؛ سه فیلمنامه آوردند و ما از آن‌ها حمایت کردیم که فیلمنامه‌های «175ماهی دریا» و «بی‌نام و نشان» و «یونس گم‌گشته» بودند».
مدیر سابق مجمع فیلمسازان انقلاب اسلامی درباره روند کار می‌گوید: «در فراخوانی که دادیم، حدود 20 فیلمنامه آمد. سه تا از آن‌ها انتخاب شد و راش در اختیارشان گذاشتیم تا تولید شود. از ابتدای فراخوان تا انتهای فرآیند، یک ماه بیشتر نشد و در کل، به‌لطف خدا کار خوبی درآمد.»
حیدری، مدیر دفتر تخصصی سینما درباره راش‌هایی که گرفته و در اختیار فیلمسازان قرار داده است، می‌گوید: «این صحنه‌ها، صحنه‌هایی بود که دیگر تکرار نمی‌شد. بنابراین، 4 دوربین گذاشتیم تا فقط راش بگیرد و یک دوربین هوایی تا تصاویر هوایی بگیرد. نمی‌خواستیم کار خاصی کند؛ فقط می‌خواستیم راش بگیریم که در فیلم‌ها به‌خوبی استفاده شد.»
فیلم‌های کوتاهی که در تابستان سال 94 با موضوع شهدای غواص ساخته شد، عبارت‌اند از: «گردان غواصان مروارید»؛ «یونس گم‌گشته بازآید»؛ «175 ماهی دریا»؛ «خاک»؛ «یونسی‌ها»؛ «بی‌رنگ و نشانی که منم».
سختی‌هایش را به جان خریدم
یکی از فیلم‌های مستندی که در آن زمان ساخته شد، کاری است از نیکو روستایی به نام «خاک» که در آن سراغ مردم می‌رود و تعبیرشان را درباره خاک می‌پرسد: «سرسبز»، «تشنه»، «قبرستان»، «بستری برای حیات»، «آدم» و... پاسخ‌هایی است که می‌گیرد؛ سؤال بعدی این است: «آیا می‌شود کسی در خاک غرق شود؟» و این همان سؤال جدید و غریبی است که پیش از آمدن شهدای غواص، پاسخش را کسی نمی‌دانست. واژۀ «غواص» سؤال بعدی است که پرسیده می‌شود تا این پازل کامل شود: «کسی که در آب شناور است»؛ «کسی که شنا می‌کند»؛ «آب»؛ «دریا»؛ «شهید»؛ «غواص شهید»...
مهم‌ترین ویژگی این شهدا این بوده است که در خاک بوده‌اند؛ شهید غواص اگر قرار است شهید شود، در آب باید باشد؛ جای ماهی در خاک نیست...
نیکو روستایی فیلمساز جوانی است که توفیق یارش بوده و توانسته با هنر خود ارادتش را به ساحت شهدای غواص به نمایش بگذارد. از او دربارۀ «خاک» می‌پرسیم:
تسنیم: چه شد که به فکر افتادی تا مستندی دربارۀ شهدای غواص بسازی؟
روستایی: از همان موقع که عده‌ای از این شهدا در تهران رفتند، طرحی مستند به ذهنم رسید و خیلی دوست داشتم مستندی راجع به آن‌ها کار کنم، تا اینکه قرار شد شهدا به اصفهان بیایند و این کار پیشنهاد شد و من هم قبول کردم.
تسنیم: فیلمی که ساختی، برای خودت چه جایگاهی دارد؟ ادای دین؛ اثر هنری یا...؟
روستایی: کاری بود برای شهدا. من خیلی نمی‌توانم اسمش را ادای دین بگذارم؛ چون کار شهدا خیلی بزرگ‌تر از این حرف‌هاست. من در حد توان خودم سعی کردم گوشه‌ای از آن را نشان بدهم.
تسنیم: شهدای غواص را چطور دیدی؟
روستایی: مظلوم.
تسنیم:و آیا اتفاق و نگاه جدیدی در زندگی تو ایجاد کردند؟
روستایی: نمی‌شود مثل فیلم‌ها بگویم که یک‌دفعه در زندگی آدم تغییر و تحول ایجاد می‌کند! ولی خب، قطعاً بی‌تأثیر نبوده است.
تسنیم:و حالا این تغییرها رو با گذر زمان می‌بینی؟
روستایی: بیشترین چیزی که در این کار برایم جالب بود، این بود که فهمیدم مردم از هر قشری که باشند، ناخودگاه تحت‌تأثیر این شهدا قرار گرفته‌اند.
تسنیم:از روند ساخت این مستند بگو.
روستایی: خب قطعاً سخت بود؛ چون وسط تابستان بود و هوا هم واقعاً گرم. تمام عوامل خیلی اذیت شدند. ولی کارها خیلی خوب پیش رفت.
همین که از اول، خودم نیت ساختش را داشتم، دیگر سختی‌هایش را هم به جان خریدم.
تسنیم:فکر می‌کنی هنرمندان چطور باید کار کنند که در این زمینه‌ها تأثیرگذار باشند؟
روستایی: کارشان بدون شعارزدگی باشد و اینکه اول آن مسئله را کاملاً درک کنند و به آن نزدیک شوند؛ نه اینکه صرفاً به‌خاطر یک‌سری مسائل مالی و... کاری را انجام دهند.
تسنیم:وقتی از مردم درباره شهدای غواص می‌پرسیم، چیز زیادی دربارۀ آن‌ها نمی‌دانند یا کلاً دربارۀ آن‌ها اطلاعی ندارند. به نظرت این بی‌اطلاعی را می‌شود به کم‌کاری هنرمندان هم نسبت داد؟
روستایی: بله تا حدودی کم‌کاری هنرمندان است؛ چون اگر کاری تأثیرگذار باشد، نقش بسیار مؤثری خواهد داشت. و البته بخشی هم به مردم مربوط می‌شود.
گفت‌وگو از سعیده بقایی
انتهای پیام/
