کتاب بزرگترین استاد است/ شعر اهل بیت باید از موضع عزت باشد

کتاب بزرگترین استاد است/ شعر اهل بیت باید از موضع عزت باشد

پیمان طالبی معتقد است یکی از بزرگترین اساتید کتاب است یعنی می توان در عصر حاضر شاگرد فردوسی و حتی محتشم کاشانی بود.

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، در سال‌های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی شعر آیینی در کشور رونق فراوانی گرفت و در این عرصه شاعران فراوانی فعالیت کرده اند.امروز جوانان بسیاری با شوق و علاقه زیاد شعر آیینی می گویند و مروج فرهنگ دین مبین اسلام و مذهب شیعه جعفری هستند.برای اینکه با جوانان مستعد و پرتلاش این رشته آشنا شویم به سراغ یکی از آنها رفته و با او در مورد موضوعات مختلف شعر آیینی به گفتگو نشسته ایم.پیمان طالبی یکی از شاعران جوان این حوزه است.

تسنیم: شعر آیینی را در اینسالهای اخیر چگونه ارزیابی می کنید؟

هیچ دوره ای به اندازه عصر حاضر شاعر-به خصوص شاعر آیینی- نداشته ایم. این خیلی خوب است و شما اگر نگاه کنید اتفاقات ملی مانند واقعه شهادت شهید حججی ، وهستند کسانی که  شعر می نویسند و اثر تولید می کنند .99 درصد این شاعران شاعران اشعار آیینی هستند. ولی یکسری نکاتی هم وجود دارد که دو سال است چه در رسانه و چه در جمع اساتید دارم انتقاد می کنم. و آن این است که متاسفانه ما بعد از گذشت این همه سال  از شعر آیینی با این حال یک عدد کتاب که در خصوص مبانی شعر آیینی باشد نداریم که در آن مبانی شعر آیینی و تعریف آن گفته شده باشد.

 تسنیم: یک شعر آیینی خوب باید دارای چه ویژگی هایی باشد؟

خدمت شما عرض کنم که این دقیقا در ادامه همان بحثی بود که راجع به آن با شما صحبت می کردم چون واقعا کتابی را ندیده ام که مولفه های شعر آیینی خوب  را بر شمرده باشد، واقعا هیچ جا نیست و ما باید کتاب های اساتیدی مثل دکتر شفیعی کدکنی و مثلا دکتر سیروس شمیسا را ما مطالعه کنیم از داخل آن ها مواردی را که به حوزه کاری ما که مربوط می شود در بیاوریم. به نظر من شعر آیینی  باید چند  ویژگی داشته باشد . اولین ویژگی این است که از موضع عزت باشد نه از موضع ذلت ، چه در اشعار مدح و چه در اشعار سوگ و مرثیه ، به ویژه در اشعار مراثی اهل بیت و  نکته بسیار مهم این است که شما به گونه ای صحبت نکنید که مخاطبی که این شعر را می شنود حس ترحم به او دست بدهد و این هم خیلی سخت است چون دقیقا حس ترحم نزدیک است به حس همدردی و سوگواری و گریه ای که مستمع می کند به این خاطر است که از اینکه معصومی با این مقام این اتفاق برایش افتاده است این مولفه اول است بحث دوم منطبق بودن بر آیات و روایات است که به نظر من در شعر آیینی بسیار اهمیت دارد. از نظر من شعر آیینی باید رواج دهنده معارف اهل بیت باشد همانطور که رهبر انقلاب هم خیلی به این قضیه تاکید دارند که باید مبحثی را که یک منبری در دو ساعت صحبت می کند را  گاهی اوقات در یک بیت شعر به مخاطب رساند و زمانی شعر آیینی موفق را من نوشتم که در واقع بسط دهنده و گسترش دهنده معارف اهل بیت باشم ، فکر می کنم این دو تا ویژگی ، ویژگی های کلیدی باشند.

تسنیم: موسسات و نهادهای فرهنگی چه جایگاهی در بسط شعر آیینی دارند؟

من کاملا رک و بدون پرده می گویم اغلب موسسات فرهنگی و موسساتی که من تا امروز با آنها کار کردم ، هدفشان این شده است که یک سری افراد خاص را بزرگ می کنند .  به طور مثال شما می روید شب شعر امام رضا پیمان طالبی را می بینید ، می روید شب شعر عاشقانه در  بک کافه می بینید پیمان طالبی آنجاست ، می روید شب شعر غدیر باز هم هست، یعنی چه، یعنی این موسسات فرهنگی سرمایه گذاری می کنند که این فرد را بزرگ کنند و رسالت وزارت ارشاد ، حوزه هنری، سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران همه جاهایی که نهاد فرهنگی هستند  بزرگ کردن بی دلیل افرادی است که تجربه هم ثابت کرده است که در هشتاد درصد مواردسرمایه گزاریشان نتیجه عکس داده است.  در حال حاضر اگر بخواهم بنده  اگر بخواهم شعر آیینی خوب مثال بزنم نیر،عمان سامانی،سید رضا موید،علی انسانی و غلامرضا سازگار به ذهنم می آید، و بعضی از کارهای سید حمیدرضا برقعی را می پسندم. این هم نه به خاطر این که بگویم کسی را قبول ندارم خیر ، چون من یک درس خوانده ادبیات هستم خیلی کم اتفاق می افتد اثری توجه من را جلب کند یک بخش موسسات و نهادها هستند و بخش دیگر من خود شاعران را مقصر می دانم ، در شعر آیینی جوان با یک پدیده عجیب و غریبی مواجه هستیم که اگر به شاعر آیینی بگوییم این شعر ایراد دارد می گوید فلان مداح خوانده است و این شده مهر تایید یک شعر.

تسنیم: نقد در شعر آیینی چه جایگاهی دارد؟

من یک دوره ای کارمند مجمع شاعران اهل بیت بودم و برای برنامه ای ایده نقد کتاب را دادم که یکی از کتاب های شاعران جوانی که در حوزه شعر آیینی کار کردند را با حضور اساتید نقد کنیم ، شروع کننده کتاب مراعات بی نظیر مهدی رحیمی بود که نقد کردیم. اما متاسفانه در فضای شعر آیینی ما گاهی یک همچین تفکری وجود دارد که مگر می شود شعر آیینی را نقد کرد . شعر آیینی همه اش عنایت است ، درست است اما اگر آن بحث عنایت را کنار بگذارید ، این در جای خودش محترم است ولی حالا که این عطیه الهی این موهبت الهی به من شاعر آیینی داده شده است ، من هم باید برایش زحمت بکشم و این که بتوانم بهترین الفاظ و بهترین تعابیر را برای اهل بیت استفاده کنم و دقیقا این جاست که نقش نقد معلوم می شود. که من کی می توانم از این گلی که به من داده اند یک کوزه زیبا بسازم و آن  زمانی  است که هر کسی بیاید نظرش را  بگوید  که متاسفانه در شعر آیینی یک جبهه گیری عجیبی علیه نقد وجود دارد در صورتیکه نباید اینطور باشد گردآوری و ویرا ستاری جدید ترین مجموعه شعر استاد سازگار به عهده بنده بوده است ، من در طی کار کردن روی این کتاب چند باری نیاز شد که  با آقای سازگار صحبت کنم که به طور مثال در ابن مصرع یک حرف اضافه کم بوده  یا یک به کم دارد و به صورت استحسانی ، خودم یک مصرعی جایگزین کنار این مصرع ها می نوشتم ، به طور کاملا ذوقی  و به مدیر موسسه گفته بودم که این مصرع ها را بنده  دلی نوشته ام و به استاد سازگار نشان ندهید ، می ترسم که ناراحت شوند ولی گویا یک غفلتی صورت گرفته بود و مجموعه همان طور به دست ایشان رسیده بود ، استاد سازگار یک روز به من زنگ زد ، گفت تمام بیت ها و مصرع هایی که نوشته ای از مصرع ها و بیت های من بهتر است ، همه شان را جایگزین کن فاخر تر از استاد سازگار در شعرهای آیینی نداریم ، اما وقتی ایشان استاد من و پدر شعر آیینی است انقدر راحت در مقابل یک شاعر جوانی مثل من می گوید عوض کن چیزی که تو نوشته ای از مال من بهتر است ، دیگر حکم بر من و امثال من کاملا مشخص است .

تسنیم: شاعر شدن تا چه اندازه نیاز به استاد و تا چه اندازه به استعداد شخص بستگی دارد؟

شاعرانگی را نمی شود یاد داد چون جوهره اصلی آن در وجود شماست، که البته در وجود همه آدمها است ، منتهی باید بلد باشیم فعالش کنیم و این که بلد باشیم فعالش کنیم ، یاد گرفتنی است ، حالا این یک بحث است ، که چگونه باید این ها را فعال کرد و چگونه باید نگاه متفاوت داشت . یک بحث دیگر آن صنایع یاد دادنی هستند ، یعنی صنایع شعری . این نیازمند استاد است  اما در حال حاضر من معتقدم هیچ استادی وجود ندارد یعنی در حوزه شعر ما در حال حاضر استاد به معنای این که بروید پیش او زانو بزنید و  بگوید که به بنده شعر یاد بدهید وجود ندارد . به نظر من بزرگترین استادی که الان وجود دارد کتاب است . شاید خیلی از ما فکر کنیم که چقدر خوب بود شاگرد محتشم کاشانی بودم و در دوره محتشم زندگی می کردم ، شما همین الان می توانید شاگرد او باشید . شما می توانید از محضر هرکسی  استفاده کنید ولی به نظر من چیزی که از هر فردی می خواهید در کتابهایش است.

تسنیم: در این سالهای اخیر با برگزاری همایشها و کنگره های زیادی در این حوزه روبرو هستیم نتیجه برگزاری آنها را چگونه می بینید؟

من در بیشتر از صد  کنگره شعر آیینی برگزیده شده ام ، کنگره ای خوب است که خروجی داشته باشد ، من به یکی از بزرگوارانی که کنگره برگزار می کند ،پیشنهاد دادم که  اگر دارید کنگره نوحه برگزار می کنید پنجاه اثری که به مرحله نهایی رسیده را یک فرد خوش صدا بخواند و در استودیو ضبط کنید و این پنجاه اثر را یک سی دی کنید با ارتباطاتی که دارید به دست تمام مداح ها برسانید. کنگره ای خوب است که اینگونه خروجی داشته باشد ، کنگره ای خوب است که شاعران جدید را به جامعه معرفی کند . همه شعار استعداد یابی را می دهند ولی استعداد یابی یعنی چه، یعنی شما کسی را پیدا کنید که شایسته است و برجسته اش کنید ، متاسفانه کنگره های فعلی صرفا یک بودجه ای است که باید خرج شود و یک سری ها باید برگزیده شوند که غالبا هم می شوند.

از آن بدتر چیست، از آن بدتر این است که ما یک سری افرادی داریم که این ها در کنگره ها به صورت بیست و چهار ساعته حضور دارند البته نه به عنوان شرکت کننده که شرکت کننده کنگره برای من محترم است ، بلکه شاعران برجسته کشورمان هستند و امروز دبیر یک کنگره هستند فردا داور یک کنگره  دیگر . یعنی همیشه هستند . کنگره ها دارد در دستان این ها دست به دست می شود و شرکت کننده کنگره نهایتا یک سکه می گیرد و می رود ولی اینها میلیونها میلیون از این کنگره ها به جیب می زنند ، از کنگره هایی که به نام اهل بیت  ، به نام انقلاب و به نام دفاع مقدس است این کلاهبرداری فرهنگی است این ، این ها مسائلی است که به صورت روال دارد در کنگره های ما انجام می شود که باید اصلاح شود.

تسنیم: و حرف آخر.

امسال سعی کنیم – به خودم می گویم که کسی ناراحت نشود- سعی کنیم در محرم امسال صحبت در مورد آفات عزاداری و آسیب شعر آیینی را با صحبت در مورد ظرفیت ها و فرصت های هیئت و اشعار آیینی جایگزین کنیم آن وقت است که اگر ظرفیت ها را مشخص کنیم خود به خود آفت ها و آسیب ها از بین می رود.

انتهای پیام/

واژه های کاربردی مرتبط
واژه های کاربردی مرتبط
پربیننده‌ترین اخبار فرهنگی
اخبار روز فرهنگی
آخرین خبرهای روز
فلای تو دی
تبلیغات
همراه اول
رازی
شهر خبر
فونیکس
میهن
طبیعت
triboon
گوشتیران
رایتل
مادیران