انیمیشن ایران توان رقابت با نمونه‌های خارجی را دارد
اسامی ۲۶ انیمیشن بلند برای حضور در فهرست اولیه اسکار ۲۰۱۸ اعلام شد و در این بین هیچ نامی از انیمیشن‌های ایرانی وجود ندارد.
به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، اسامی 26 انیمیشن بلند برای حضور در فهرست اولیه اسکار 2018 اعلام شد و در این بین هیچ نامی از انیمیشن‌های ایرانی وجود ندارد. چرا هیچ‌گاه انیمیشن‌های ایرانی نتوانسته‌است در رقابت اسکار موفق باشد؟ در سال‌های اخیر تنها یکبار نام انیمیشنی ایرانی به عنوان نماینده کشورمان در فهرست اسکار دیده شده و آن مربوط به انیمیشن «استریپی» به کارگردانی بابک و بهنود نکویی دو برادر انیماتور ایرانی است. بابک نکویی در گفت‌و‌گو با «جوان» درباره ساز و کار حضور انیمیشن در اسکار و همچنین دلایل موفق نبودن ایران برای حضور در این رخداد سینمایی می‌گوید.
برای شروع، از تفاوت میان مراحل انتخاب فیلم رئال و انیمیشن برای حضور در اسکار بگویید؟
انیمیشن کوتاه در اسکار به دو روش پذیرفته می‌شود. تفاوتش با بخش فیلم‌های غیر‌انگلیسی‌زبان اسکار این است که آن بخش مختص فیلم‌های خارجی است که در کشورهای مختلف تولید شده‌اند و قرار نیست با فیلم‌های تولید شده در امریکا رقابت داشته باشند، برای همین هر کشوری نماینده خودش را برای حضور در اسکار معرفی می‌کند، اما در بخش انیمیشن همه تولیدات با هم رقابت می‌کنند. رقابت بین‌المللی است و هر‌کس از هر گوشه دنیا می‌تواند در آن شرکت کند. محدودیتی نیز در پذیرش آثار وجود ندارد، اما روش‌های پذیرش ابتدا اینکه آن انیمیشن در یکی از جشنواره‌های مورد تأیید و معرفی‌شده از سوی اسکار جایزه اصلی را برنده شده باشد و روش دوم نیز به روش تکنیکال معروف است و بیشتر از سوی کمپانی‌های دیزنی و پیکسار استفاده می‌شود. آثار درست مانند سینمای رئال باید دارای اکران تجاری باشند؛ یعنی برای اکران در سینماهای ایالات‌متحده برایشان بلیت‌فروشی شده‌باشد.
به عنوان نمونه استریپی بعد از شرکت در جشنواره انسی به برنامه The Animation show of shows یا نمایش نمایش‌ها راه پیدا کرد و به همراه 10 انیمیشن دیگر در سینماهای مختلف امریکا از جمله ارلاندو و تورنتو، مدیا آرت و پلازای نیویورک، پورتلند میامی و آرک‌لایت هالیوود اکران شد و به این ترتیب توانست به لیست بلند اسکار راه پیدا کند. متأسفانه آثار ایرانی بسیار کم امکان اکران در خارج از کشور و سینماهای امریکا را پیدا می‌کنند.
چرا انیمیشن ایرانی جز در موارد معدود در بیرون از مرزها دیده نشده؟
انیمیشن‌های ایرانی در جشنواره‌های مختلف جهان شرکت کرده و موفق به دریافت جایزه شده‌اند. حتی انیماتور‌های ایرانی نیز به صورت انفرادی موفقیت‌هایی در سطح بین‌المللی داشته‌اند، مثلاً در دور قبل جشنواره انسی، خانم کشکولی‌نیا ،انیمیشن‌ساز ایرانی، آثار را داوری کردند. در مجموع انیمیشن مستقل ایران شرایط بدی ندارد، اما انیمیشن ایران هنوز هم مانند سینما به یک صنعت مستقل تبدیل نشده و به لحاظ جریان‌سازی عقب‌تر از سینمای کشورمان است. بنابراین جوایز و دستاوردهای انیمیشن ایران متکی به تلاش افراد و پراکنده است. در واقع انیمیشن ایران هرگز موفق به جریان‌سازی در جهان‌نشده و طبیعی است که جشنواره‌های جهانی درباره انیمیشن ایران شناختی نداشته باشند.
دلیل جریان‌ساز نبودن به پایین‌بودن حجم تولیدات باز‌می‌گردد یا جشنواره‌ها نسبت به آثار ایرانی سخت‌پسند هستند؟
مسئله اینجاست که انیمیشن ایران صنعتی نشده است و انیمیشن صنعتی به معنای تولید انبوه نیست. این صنعت زمانی شکل می‌گیرد که یک اثر انیمیشنی، چه فیلم، چه سریال یا حتی اثر کوتاه به بازارهای جهانی راه‌پیدا کند، به عنوان محصول فرهنگی به فروش برسد، سودآوری داشته باشد و تبدیل به منبع درآمد کسانی شود که در این چرخه اقتصادی- فرهنگی- صنعتی مشغول کار هستند. تولیدات ایرانی حتی این فرصت را ندارند که در ایران به درستی اکران شوند.
انیمیشن ایران همواره بر اساس سفارش تولید شده است و انیمیشن‌سازان معمولاً به سفارش کانون پرورش فکری کودکان، تلویزیون و نهادهای اینچنین آثاری را تولید می‌کنند و این آثار بعد از یک یا چند‌بار نمایش برای همیشه به بایگانی سپرده می‌شوند. بنابراین سینمای انیمیشن ایران هرگز فرصت بالندگی و جریان‌سازی پیدا نکرده است، اما حتماً افراد توانمند زیادی در کشور داریم که می‌توانند آثار با کیفیت بسازند.
بخش خصوصی می‌تواند نقشی در تغییر وضعیت انیمیشن داشته باشد؟
بله. حتماً می‌تواند، ولی به شرط آنکه سرمایه‌گذاران به ویژگی‌های تولید انیمیشن و فرایند ساخت آن آگاه باشند و توقعات واقعی و منطقی از تولیدکنندگان انیمیشن داشته باشند. به هر حال تولید انیمیشن پرهزینه و زمان‌بر است، اما می‌تواند بسیار سودآور باشد. این نکته باید از سوی بخش خصوصی درک و فهمیده شود.
حضور در اسکار می‌تواند به بالابردن کیفیت تولیدات ایرانی کمک کند؟
به نظرم بیشترین تأثیرش در بالابردن نام کشور ایران به عنوان کشوری صاحب انیمیشن می‌تواند مؤثر باشد تا اینکه بتواند در کوتاه مدت تغییری در کیفیت آثار ایرانی داشته باشد.
بعد از اینکه استریپی در اسکار پذیرفته شد، واکنش‌های جهانی به آن چه بود؟
استریپی بعد از اسکار به جشنواره‌ها و رویدادهای انیمیشنی دعوت شد، اما قبل از اسکار هم در جشنواره‌های متعددی شرکت کرده بود. در مجموع در بیش از 50 جشنواره حضور داشت و به عنوان منتخب CITIA در جشنواره انسی و برگزیده جشنواره North West معرفی شد. مجلات و منتقدان بین‌المللی هم درباره‌اش نوشتند. برایشان جالب بود که یک انیمیشن ایرانی در اسکار پذیرفته شده و از کار تعریف می‌کردند.
انیمیشن‌های ایرانی چه زمانی می‌توانند ادعای رقابت با تولیدات بین‌المللی داشته باشند؟
در بخش انیمیشن کوتاه، ما همین الان هم آثار تولیدی‌مان کاملاً قابل رقابت با نمونه‌های خارجی هستند. افتخارات زیادی در بخش انیمیشن کوتاه کسب کرده و جوایز خیلی خوبی را به دست آورده‌ایم. البته امیدوارم بر کیفیت جوایزمان افزوده شود.
فکر می‌کنم در آینده نزدیک نیز بار دیگر شاهد حضور انیمیشنی کوتاه از ایران در اسکار باشیم، اما در بخش انیمیشن بلند قضیه کمی فرق می‌کند و پیچیده می‌شود. از نظر تکنیکی آثار تولید‌شده در ایران اختلاف فاحشی با آثار خارجی دارند. ما باید تلاش کنیم تا این اختلاف سطح تکنیکی را کم کنیم.
از امروز باید چه کاری انجام دهیم که حداقل برای سال آینده یا حتی دو سال آینده از ایران نماینده‌ای در بخش انیمیشن اسکار حضور داشته باشد؟
کم‌کردن اختلاف میان تولیدات بلند انیمیشن در ایران و آثار جهانی باید در بازه زمانی رخ دهد و اگر می‌خواستیم در دو سال آینده به کیفیت جهانی دست پیدا کنیم، حداقل باید از چهار سال پیش استارت کار را می‌زدیم. انیمیشن به این‌گونه نیست که یک ساله تغییرات ایجاد شود. مسئله دیگر نیز بحث پخش‌کننده خوب است. ما باید با بازارهای جهانی ارتباط برقرار کنیم و این مستلزم این است که پخش آثار ایرانی برعهده شرکت‌های بین‌المللی قرار گیرد تا بتواند به حل معضل آثار ایرانی کمک کند.
منبع: روزنامه جوان
انتهای پیام/
