زندگی زیرسقفهای لرزان؛ وضعیت خانههای روستایی مراوهتپه "بحرانی" است
بیش از ۷۰ درصد جمعیت شهرستان مراوهتپه در روستاها سکونت دارند اما حدود ۸۰ درصد منازل مسکونی روستایی یعنی بیش از ۸ هزار واحد مسکونی در روستاهای این شهرستان که بیش از ۳۰ هزار نفر در آن سکونت دارند، تخریبی است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از گرگان، در دورترین نقطه استان و درست در مجاورت مرز با ترکمنستان شهرستان مراوه تپه با بیش از 55 هزار نفر جمعیت وجود دارد که طبق اطلاعات سرشماری سال 95 بیش از 70 درصد جمعیت آن در روستاها سکونت دارند. روستاهایی که بسیاری از آنها از امکانات اولیه مانند آب و گاز محروم هستند و حتی مدرسهای برای تحصیل دانشآموزانشان و خانه بهداشتی وجود ندارد.
در روستاهای این شهرستان همه چیز یک رنگ دارد، رنگ کاهگل! آنچه که در روستاهای مراوهتپه به چشم میآید خانههایی است که با کاهگل و چوب یا بلوکهای سیمانی ساخته شده است. مدیر بنیاد مسکن این شهرستان معتقد است اگر از زلزله کرمانشاه درس عبرت نگیریم، مراوهتپه عبرت برای کل کشور میشود.
روستائیانی که به رغم نوسازی و مقاومسازی بیش از 56 هزار واحد مسکونی روستایی در استان سهم شان حدود 3 هزار واحد مسکونی بوده و بیش از 8 هزار واحد مسکونی که بیش از 30 هزار نفر در آن سکونت دارند، تخریبی است. شاخصهای آماری نشان میدهد مراوهتپه در داشتن خانههای تخریبی و بیدوام رتبه نخست را در استان دارد.
شاید دور بودن از مرکز استان سبب عدم برخورداری شهرستان مرزی مراوهتپه با مردمان مرزنشینش از شاخصهای توسعه، امکانات و خدمات شده باشد اما همانقدر که آبرسانی، گازرسانی و راهسازی برای این روستاها ضروری است نوسازی بافتهای فرسوده آنها نیز لازم بوده زیرا با جان و مال این مردم سروکار دارد. وضعیتی که این روزها در کرمانشاه ایجاد شده، زنگ خطر را بیش از گذشته به صدا در آورده است هرچند باید دید آیا گوش شنوایی برای شنیدن هشدارها و نیاز مردم روستایی به سرپناهی ایمن وجود دارد یا خیر؟
در این باره با مرتضی صابری، مدیر بنیاد مسکن شهرستان مراوه تپه در خصوص وضعیت نوسازی بافت فرسوده روستاها، اجرای طرح هادی و مشکلاتی که وجود دارد، گفتوگو کردهایم که در ادامه بخشهایی از آن را میخوانید.
- مراوه تپه یکی از وسیعترین شهرستانهای استان بوده و البته بالاترین میزان جمعیت روستایی را هم داراست، چه تعداد روستا در این شهرستان وجود دارد؟
در این شهرستان 105 نقطه جمعیتی وجود دارد که در این بین 87 روستا دارای کد هستند و جمعیت روستایی آن براساس سرشماری سال 95 بالغ بر 47 هزار نفر است. بافت شهرستان روستایی است و بیش از 70 درصد مردم در روستاها سکونت دارند.
- حضور کوتاهی در برخی روستاها داشتیم به نظر میرسد وضعیت روستاهای مراوهتپه در خصوص نوسازی بافتهای فرسوده چندان مناسب نیست، آماری از این وضعیت ارائه دهید؟
وضعیت مراوه تپه در بخش مسکن روستایی "بحرانی" است. حدود 80 درصد منازل مسکونی روستایی غیرمقاوم و تخریبی بوده و این وضعیت یک فاجعه است. در جلسه کارگروه مسکن شهرستان هم گفتم اگر از کرمانشاه و خرابی های زلزله عبرت نگیریم، این شهر برای کل کشور تبدیل به عبرت میشود. براساس آمار سرشماری سال گذشته 12 هزار و 331 واحد مسکونی روستایی در این شهرستان وجود دارد که 8 هزار و 349 واحد آن غیرمقاوم و تخریبی است که جمعیتی بیش از 30 هزار نفر در آن سکونت دارند.
- براساس اعلام مسئولان متولی در استان بیش از 56 هزار واحدمسکونی روستایی درحدود یک دهه گذشته نوسازی شده است، چرا مراوهتپه وضعیت مناسبی ندارد؟
بین سال 90 تا 95 با وجود اینکه تعداد واحدهایی که نوسازی شده افزایش یافته اما تعداد واحدهای تخریبی نیز بیشتر شده است. در سال 90 تعداد واحدهای غیرمقاوم در روستاها 7 هزار و 727 واحد بود که اکنون به 8 هزار و 349 افزایش پیدا کرد. در این سالها 622 واحد غیرمقاوم به این آمار اضافه شد که البته علتهای مختلفی هم دارد.
یکی از این موارد این است که افرادی که تسهیلات گرفتند یا با سرمایه خود اقدام به نوسازی واحدمسکونی خود کردهاند، واحد نوساز را برای میزبانی از مهمان گذاشتهاند یا اینکه در اختیار فرزندانی که ازدواج کردهاند، قرار دادند و خود همچنان در همان واحدهای تخریبی سکونت دارند. البته این مسئله در کل استان وجود دارد و با اینکه بنیاد تعهدات و برنامههای خود را عملی کرده اما بازهم تعداد زیادی از واحدهای غیرمقاوم و تخریبی در روستاها وجود دارد.
- با آمارهایی که ارائه شد به نظر میرسد نوسازی بافت فرسوده روستایی در این شهرستان چندان هم دارای اولویت نباشد؟
مراوهتپه شرایط متفاوتی نسبت به دیگر مناطق استان دارد و نگاه مردم و مسئولان هم متفاوت است. اولویتهای دیگری هم در این شهرستان وجود دارد. مردم بسیاری از روستاها مشکل آب دارند و ترجیح میدهند ابتدا آب برای آشامیدن داشته باشند و بعد به دنبال نوسازی خانههای خود باشند.
اعتباراتی هم که به شهرستان اختصاص پیدا میکند براساس همان اولویتها توزیع میشود. به طور نمونه اعتبارات امسال شهرستان حدود 40 میلیارد تومان است که با وجود مساعدت فرماندار شهرستان سهم بنیاد مسکن تنها 10 درصد و حدود 4 میلیارد تومان است. وضعیت در بخش مرکزی شهرستان بحرانی است اما در بخش گلیداغ کمی شرایط بهتر است، زیرا بسیاری از روستاهای این بخش در طرح جابهجایی بود و برای همین واحدهای مسکونی زیادی در این سالها ساخته شده است.
- مردم گلایههای زیادی درباره سختگیریهایی که بانکها در زمینه پرداخت تسهیلات نوسازی مسکن میکنند، دارند. فکر نمیکنید یکی از دلایل بالا بودن تعداد واحدهای فرسوده و تخریبی در روستاها همین مسئله باشد؟
در بهترین شرایط بانکها یک ضامن کارمند، جواز کسب یا دفترچه کشاورزی را برای پرداخت تسهیلات مطرح میکنند که همین هم برای مردم روستایی مراوه تپه مشکلساز است. مگر در کل شهرستان مراوه تپه مجموعا چند کارمند وجود دارد که مردم بتوانند ضامن کارمند به بانک معرفی کنند. البته بانکها هم معذوریتهایی داشته و حرفهایی هم دارند اما معتقدیم بانکها باید پهنهبندی داشته باشند.
مراوه تپه را باید با شرایط خاص آن ببینند. امروز مردم علاقهمند هستند که از این تسهیلات استفاده کنند در حال حاضر حدود 500 پرونده فاقد ضامن داریم. هرچند طبق دستورالعملها و مصوبه هیئت وزیران بانکها موظفند ضمانت زنجیرهای را بپذیرند اما این اتفاق در حال حاضر رخ نمیدهد، برای همین روند هم با کندی پیش میرود. در حال حاضر 2 هزار و 747 واحد مسکونی توانستهاند پایان کار دریافت کنند. وقتی این اتفاقات رخ نمیدهد و مرزنشین حتی خانهای مقاوم در روستا ندارد، ترجیح میدهد مرز را ترک کند و برای سکونت به داخل شهر برود. هرچند در شهر مراوه تپه نیز بسترهای لازم برای زندگی این افراد فراهم نیست.
- با سیمایی که ارائه شد باید دعا کنیم که حادثهای در این شهرستان رخ ندهد و گرنه فاجعهای بزرگ رخ خواهد داد؟
درست است، در این منطقه در سال 49 سابقه وقوع زلزله را داشتیم که خسارتهایی برجای گذاشت اما الان با وجود تعداد بالای واحدهای تخریبی و سکونت چند 10 هزار نفر در آنها، همواره این نگرانی وجود دارد که در صورت بروز حادثه با فاجعه انسانی مواجه خواهیم شد.
- وضعیت اجرای طرح هادی در روستاهای این شهرستان چگونه است؟
همانطور که ذکر شد 87 روستای دارای کد در این شهرستان داریم که برای همه آنها طرح هادی روستایی تهیه شده اما تنها در 29 روستا توانستیم کار را آغاز کنیم.
در 11 روستا فاز اول و دوم اجرای طرح به پایان رسیده اما برای اتمام طرح در 18 روستای دیگر حدود 14 میلیارد تومان اعتبار نیاز است. گرچه با تخصیصهایی که اتفاق میافتد نمیتوان چندان به اتمام طرحها در آینده نزدیک امیدوار بود. میزان تخصیصها در چند سال اخیر حدود 25 تا 30 درصد بوده است.
انتهای پیام/