پل دوازده چشمه آمل؛ با قدمتی پیش از تاریخ اسلام+فیلم
پل دوازده چشمه، هراز یا امام حسن عسگری(ع) بنایی تاریخی که قدمتش به پیش از فتح اسلام و حتی اوایل قرن ۱۸ میلادی روایت می‌شود.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از آمل، شهرستان آمل با جمعیت بیش از 400 هزار نفر در مازندران جزو پرجمعیت‌ترین شهرستان محسوب می‌شود که این شهرستان با وجود موقعیت استراتژیکی و دارا بودن کوه، دشت، جنگل، رودخانه هراز، ابنیه‌های تاریخی و باستانی و مهمترین قله دماوند در جایگاه ویژه استانی و کشوری قرار گیرد.
بقاع متبرکه میربزرگ، میرحیدر آملی، آل رسول و ناصر کبیر، امام‌زادگان بزرگی چون امام‌زاده ابراهیم و امام‌زاده عبدالله بسیاری از گردشگران و مسافران سراسر ایران را به این شهر جذب می‌کند تا روزهای خوب و به یادماندنی‌ای را سپری کنند.
با ورود به شهر قدمتی هفت هزار ساله آمل و رسیدن به نقطه‌ای با نام دم پل دو پل تاریخی و باستانی علاقمندان به این شهر را مورد توجه قرار می‌دهد که هر یک از این پل‌ها به دوره‌های قبل از فتح اسلام، اوایل قرن 18 میلادی، دوران قاجار، صفویه و پهلوی اول انتساب داده‌اند.
پل دوازده چشمه یا پله آمل یکی از این دو پل است که بر روی رود هراز، ابتدای خیابان سبزه میدان ساخته شده است و قسمت غربی و شرقی این شهر را به هم متصل می‌کند و هنوز بعد از گذشت سال‌ها از ساخت پل، رفت و آمد روی آن جریان دارد و محل عبور و مرور وسائل نقلیه، اتومبیل و عابرین است.
علاوه بر نام 12 پله یا چشمه که ساکنان آمل و مردم این شهر به این پل نسبت می‌دهند، این پل به نام هراز، امام حسن عسگری نیز شهرت دارد.
این پل در اوایل قرن 18 میلادى به وسیله یکى از شیخ‌الاسلام‌هاى سابق آمل ساخته شده و در قرن 19 میلادى توسط میرزا شفیع مازندرانى وزیر دوره ناصرالدین‌شاه تعمیر و بازسازى شده است. قدمت بناى پل به سال 1018 هجرى قمرى مى‌رسد. البته تاریخ دقیق بنای این پل معلوم نیست، مرحوم اعتماد السلطنه بنای این پل را مربوط به قبل از اسلام می‌داند. بعضی از محققین آن را از آثار شاه عباس اول صفوی می‌دانند.
برخی ساخت آن را در قرن 18 میلادی دانسته‌اند و عده‌ای دیگر آن را از بناهای حضرت امام حسن عسگری می‌دانند. این پل بیشتر به خاطر نقش حیاتى و سازنده آن، یکى از معتبرترین پل‌هاى تاریخى مازندران به شمار مى‌آید.
گفته شده است به نیت دوازده معصوم، دارای 12 طاق و دهنه است که هر یک بر پایه‌های مستطیل شکل استوار شده‌اند به صورتی که ارتفاع آخرین نقطه طاق‌های قوسی شکل در محل تیزی تا سطح رودخانه حدود هفت متر است. فاصله بین هر پایه با پایه دیگر شش متر بوده که در ضلع جنوبی و در قسمت مخالف جریان آب دارای سیل برگردان است. مردم آمل به اعتقاد دوازده امامی به نیت بر روی پایین پایه‌های دهنه پل شمع روشن می‌کردند تا حاجات خود بگیرند.
تاریخچه مرمت‌های انجام شده بر این پل
این پل بر اثر عوامل طبیعی از جمله زلزله و یا طغیان رود هراز چندین بار آسیب دیده و بازسازی شد از آنجا که تاریخ ساخت آن دقیقاً مشخص نیست زمان نخستین مرمت آن نیز مشخص نیست، ولی این احتمال وجود دارد که نخستین مرمت در دوره شاه عباس صفوی باشد، چون عده‌ای از طرز ساختمان و تنگی پل آن را از بناهای قبل از صفویه می‌دانند که در دوره شاه عباس تعمیر شده است.
مصالح اصلی این بنا آجر و ملات گچ و آهک است، عده‌ای نیز تنها آجر را مصالح این بنا می‌دانند.
در حال حاضر زیر سه دهنه از طاق‌های آن آب جریان دارد و فضای بازی که زیر پل وجود دارد، در سال‌های اخیر تبدیل به پارک و فضای سبز شده و در زیر دو دهنه در سمت غرب پل، جاده‌ای آسفالته برای عبور و مرور درست شده است.
پل معلق، پلی با قدمت 80 ساله در آمل
در کنار پل دوازده چشمه در قسمت جنوب، پل جدید قرار دارد که در زمان رضا شاه پهلوی ساخته شده است و به آن پل معلق می‌گویند این پل قوسی از جمله بناهایی است که کاربری گردشگری دارد.
این پل در سال 1315 تا 1318 توسط مهندسان آلمانی برای متصل کردن غرب و شرق شهر آمل بر روی رودخانه هراز بنا شد. پل معلق با توجه به اهمیت امنیت ساکنان شهر آمل در برابر سیلاب رودخانه هراز به گونه‌ای ساخته شده که حتی اگر سیلاب پایه‌های آن را تخریب کند، کمان‌هایی که روی پل وجود دارد باعث می‌شود تا خود پل فرو نریزد و تخریب نشود.
از این پل تاریخی به عنوان یکی از نخستین نمونه پل‌های بزرگ و جدید ایران یاد می‌شود که در سوم اسفند ماه سال 1353 با شماره 1524 در فهرست آثار ملی کشور ثبت شد.
گزارش و فیلم از کبریا مقدس
انتهای پیام/ش
