از تبعید به اسلام‌آباد غرب تا حبس در کرمانشاه

از تبعید به اسلام‌آباد غرب تا حبس در کرمانشاه

خبرگزاری تسنیم: آیت‌الله محمد یزدی، رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم یکی از بزرگانی است که به‌دلیل مبارزات گسترده علیه رژیم ستم‌شاهی به اسلام‌آباد غرب در استان کرمانشاه تبعید شد و مدتی نیز در زندان طاغوت در کرمانشاه محبوس بود.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از کرمانشاه، یکی از بزرگانی که در دوران انقلاب به کرمانشاه و شهر اسلام‌آباد غرب تبعید شد، آیت‌الله محمد یزدی، رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بود.

آیت‌الله محمد توکلی خیرخواه‌ معروف‌ به‌ محمد یزدی‌ در سال‌ 1310 هجری‌شمسی در دروازه‌ یزد اصفهان‌ به‌ دنیا آمد. پدرش‌ علی‌ از خانواده‌ای‌ روحانی‌ برخاسته‌ بود و از جمله‌ روحانیون‌ اصفهان‌ بود که‌ با تصویب‌ قوانین‌ جدید در دوره‌‌ رضاخانی‌ نتوانست‌ از وزارت‌ معارف‌ آن‌ دوره‌ اجازه لباس‌ بگیرد، مادرش‌ نیز از اهالی‌ اصفهان‌ و از خاندان‌ دواتگرها بود که‌ در این‌ شهر به‌ صنعتگری‌ اشتغال‌ داشتند.

سرپیچی آیت‌الله یزدی از دستورات ساواک رژیم ستم‌شاهی

آیت‌الله یزدی‌ همزمان با آغاز نهضت‌ امام‌ خمینی‌(ره) مانند بسیاری‌ از روحانیون‌ با این‌ حرکت‌ همگام‌ و همراه‌ شد و  در‌ سال‌ 1343 در مسجد امام‌ حسن‌ عسگری‌ (ع‌) قم‌ سخنرانی‌هایی را تحت‌ عنوان‌ "زندگی‌ ما، افکار ما" با موضوع اصلاح‌ امور مملکت‌ ارائه کرد.

آیت‌الله یزدی‌ پس‌ از فوت‌ آیت‌الله بروجردی‌ برای‌ مرجعیت‌ امام خمینی(ره)‌ فعالیت‌ کرد تا اینکه‌ در سال‌ 1344 ساواک‌ از سخنرانی‌ وی در مسجد بروجردی‌ کرمانشاه‌ که‌ آیت‌الله‌ اشرفی‌ اصفهانی‌ امام‌ جماعت‌ آن‌ بود، جلوگیری‌ به‌ عمل‌ آورد و در سال‌ 1345 به‌علت‌ این‌‌گونه‌ فعالیت‌ها ممنوع‌المنبر شد.

وی در سال‌ 1350 در مدرسه‌‌ فیضیه‌ جلسات‌ درس‌ اخلاق برپا می‌کرد و تحت‌ پوشش‌ این‌ جلسات‌ به مباحث‌ سیاسی می‌پرداخت که‌ سرانجام‌ این‌ جلسات‌ با ممانعت‌ ساواک‌ روبرو شد و این‌ فعالیت‌ها در نهایت منجر به‌ دستگیری‌ و تبعید او به‌ بندر کنگان‌ شد.

آیت‌الله یزدی‌ با ترک تبعیدگاه از رژیم ستمشاهی سرپیچی می‌کرد و‌ پس‌ از ترک‌ کنگان‌ در قم‌ توسط‌ ساواک‌ دستگیر و به‌ تبعیدگاهش‌ عودت‌ داده‌ شد، آیت‌الله یزدی‌ پس‌ از تحمل‌ دوران‌ تبعید، در سال‌ 1356 به‌ قم‌ بازگشت‌ و فعالیت‌های‌ خود را به ‌صورت‌ منسجم‌تری‌ پی‌‌گرفت‌.

در روزهای پیروی انقلاب اسلامی، آیت‌الله یزدی که به اسلام‌آباد غرب تبعید شده بود جلودار جمعیت تظاهرات کننده در این شهر بود

پس از بازگشت آیت‌الله یزدی به قم و در پی‌ درج‌ مقاله‌ توهین‌آمیز در روزنامه‌ اطلاعات‌ نسبت‌ به‌ ساحت‌ امام‌ خمینی(ره)‌، وی‌ در منزل‌ خود جلسه‌ای‌ محرمانه‌ با حضور روحانیون‌ دیگر برگزار کرد و پس‌ از فاجعه‌ 19 دی‌ 1356 ساواک‌ شهر قم‌ او را به‌ عنوان‌ یکی‌ از محرکان‌ مردم‌ دستگیر و به‌ مدت‌ 3 سال‌ به‌ بندر لنگه‌ تبعید کرد.

آیت‌الله یزدی‌ در تبعید هم‌ آرام‌ ننشست‌ و علاوه‌ بر تحریک‌ مردم‌ منطقه‌ و ارتباط‌ با روحانیان‌ شهرهای‌ اطراف‌، بدون‌ واهمه‌ تبعیدگاه‌ خود را در تاریخ 13 اسفند ماه 1356 به‌ قصد تهران‌ و قم‌ ترک‌ کرد؛ به‌ واسطه‌ همین‌ اقدامات‌ کمیسیون‌ امنیت‌ اجتماعی‌ قم‌، محل‌ تبعید وی را از بندر لنگه‌ به‌ اسلام‌‌آباد غرب‌ در استان کرمانشاه تغییر داد.

برکات حضور آیت‌الله یزدی در شهرستان اسلام‌آباد غرب

آیت‌الله یزدی‌ در اسلام‌آباد غرب نیز مبارزه با رژیم ستمشاهی را به شدت ادامه داد تا جایی که مبارزات وی منجر به برخورد شدید ساواک با وی شد. روحانی میانسالی که آن روزها به اسلام‌آباد غرب تبعید شده بود به دلیل سخنرانی‌های محکم و استوارش به طور کامل برای مردم شناخته شده بود و مردم را نیز به ترتیب دادن تظاهرات علیه رژیم طاغوت دعوت می‌کرد.

هنگامی که در یکی از روزها آیت‌الله یزدی جلودار جمعیتی انبوه بود که شعارهای "مرگ بر شاه" سر می دادند و به سمت مرکز شهر اسلام‌آباد غرب حرکت می‌کردند، رئیس شهربانی آن زمان به آقای یزدی نزدیک می‌شود و محاسن وی را در دست می گیرد به طوری که تعدادی از محاسن این ورحانی کنده می‌شود.

یکی از برکات حضور آیت‌الله یزدی در شهرستان اسلام‌آباد غرب تغییر نام این شهرستان بود

رئیس شهربانی وقت شهر شاه‌آباد (اسلام‌آباد غرب فعلی) خطاب به آیت الله محمدی یزدی می‌گوید "چه از جان این مردم می‌خواهی؟" و بعد هم وی را بازداشت می‌کند.

تغییر نام شاه‌آباد به اسلام‌آباد به پیشنهاد آیت‌الله یزدی­­

حاج حسن کریمی از ریش سفیدان اسلام‌آباد غرب و چهره‌هایی است که در زمان انقلاب به سبب نزدیکی با روحانیون شهرستان مورد اعتماد آنها بوده است و در جریان جزئیات بسیاری از مسائل رخ داده در آن زمان قرار دارد. او در زمره افرادی است که در دوران تبعید آیت‌الله یزدی به اسلام‌آباد غرب همواره جزو حلقه نزدیکان ایشان بوده است.

وی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم ماجرای دستگیری آیت‌الله یزدی در اسلام‌آباد غرب و پیشنهاد وی برای تغییر نام شاه‌آباد به اسلام‌آباد را اینگونه روایت می‌کند.

حسن کریمی می‌گوید: با توجه به اینکه آیت‌الله یزدی‌ ممنوع‌المنبر بود، همواره در جلسات خصوصی مردم را به مبارزه علیه رژیم شاه دعوت می‌کردند. اما بعد از گذشت یک ماه که در اسلام‌آباد بودند در مسجد قمر بنی‌هاشم (ع) به منبر رفت و سخنان تندی علیه رژیم شاه ایراد کرد، همین موضوع سبب شد که وی توسط شهربانی دستگیر شود و بعد از دستگیری توسط شهربانی، ما از طریق خانم ایشان متوجه شدیم که آیت الله یزدی دستگیر شده است.

وی بیان می‌کند: عده‌ای از جوانان مسجدی به همراه بزرگان محل به درب شهربانی رفتیم، شهربانی به دلیل واهمه‌ای که از حضور ما در آنجا داشت گفت آقای یزدی اینجا نیست و این در حالی بود که سریعاً ایشان را از درب پشتی شهربانی خارج کردند و به کرمانشاه انتقال دادند.

کریمی می‌افزاید: به مدت یک هفته خبری از ایشان نداشتیم تا اینکه از طریق شخصی بنام مفیدی متوجه شدیم وی در زندان ساواک کرمانشاه است و با عده‌ای از دوستان و با استفاده از رابطه‌ای که مفیدی در ساواک داشت توانستیم آیت‌الله یزدی‌ را برای چند لحظه ملاقات کنیم زیرا ساواک وی را در سلول انفرادی نگهداری می‌کرد.

وی تصریح کرد: آیت‌الله یزدی‌ تا دو روز بعد از پیروز شدن انقلاب در زندان بود و سپس از زندان سیاسی آزاد شدند و به اسلام‌آباد آمدند که استقبال بسیار با شکوهی توسط مردم اسلام‌آباد از وی شد، ایشان قصد داشتند که در میدان شهید هدایت مرادی فعلی سخنرانی کنند که با مخالفت شهربانی روبرو شد و بعد از آن هم به قم رفتند.

حسن کریمی گفت: آیت الله یزدی نخستین کسی بود که پیشنهاد تغییر نام طاغوتی این شهرستان از شاه‌آباد به اسلام‌آباد غرب را مطرح کرد.

روایت آیت‌الله یزدی از حضور در اسلام‌آباد غرب

آیت‌الله محمد یزدی در گفت‌وگویی منتشر شده در پایگاه اطلاع‌رسانی حضرت آیت الله خامنه‌ای، حال و هوای روزهای تبعید خود در استان کرمانشاه و شهرستان اسلام‌آباد غرب را این‌گونه روایت می‌کند: "تقریباً دو سال مانده به پیروزی انقلاب، یعنی همان هنگام که تعداد زیادی از طلاب و فضلای حوزه علمیه قم و به‌ویژه اعضای جامعه مدرسین را به جاهای مختلف تبعید و زندانی کرده بودند، من هم به اسلام‌آباد تبعید شدم که در آن موقع به شاه‌آباد معروف بود، البته پس از آن، تبعید من به زندانی شدن و حبس در کرمانشاه تبدیل شد.

در مدتی که من در اسلام‌آباد بودم، روزها به مسجد می‌رفتم و کار تبلیغاتی خود را با همکاری یکی از روحانیون شروع کردم، پس از مدتی با اشخاص ارتباط پیدا کردم و جلسه‌های خصوصی برای جوانان را نیز در خانه‌ها تشکیل دادیم.

در حقیقت یک بخش تبلیغات رسمی را در مسجد داشتم و یک بخش هم در منزل، خودم از آن وضعیت راضی و خوشحال بودم؛ به‌خصوص که روحانی محترم آن‌جا خیلی همکاری می‌کرد.

در یک نیمه‌ شعبان تاریخی که حضرت امام(ره) از نجف پیغام دادند، یک نوع دستور که ما امسال عید نداریم ولکن مسلمان‌ها مسائل را برای مردم بگویند، خوشبختانه چون کرمانشاه و اسلام‌آباد در مسیر رفت ‌و آمد به عراق بود و به طور معمول کسانی که به عراق می‌رفتند و بر می‌گشتند، سری هم به ما می‌زدند و ما در جریان پیغام‌های امام رحمه‌الله قرار می‌‌دادند."

مردم کرمانشاه را بسیار پر مهر دیدم

آیت‌الله یزدی می‌افزاید: "آن مدتی که من در کرمانشاه بودم، مردم آن‌جا را بسیار پُرمهر و پرمحبت دیدم و به نظر بنده کرمانشاهی‌ها به شرایط زمانی توجه داشته و دارند، آن زمان هم به واسطه خدمات شهید محراب مرحوم آیت‌الله اشرفی اصفهانی انقلابی بودند، البته من قبل از این هم یکی دو بار به دعوت مرحوم اصفهانی به کرمانشاه رفته بودم و در مسجد ایشان منبر رفته بودم و بازداشت هم شدم به همین دلیل شناخت خوبی نسبت به آن‌جا داشتم.

یک بار به شکل خاصی و به دعوت مرحوم اصفهانی رفته بودم کرمانشاه. از کوچه پس‌کوچه به مسجد ایشان رفتیم، ولی دیدیم که مسجد در محاصره نیروهای ساواکی است، آن هنگام بنده ممنوع‌المنبر بودم.

با ایشان به داخل مسجد رفتیم و من کنار ایشان نشستم. مداح شروع به مداحی کرد تا مجلس آماده شود، یکی آمد روبروی من نشست و گفت: شما امشب حق منبر رفتن در این‌جا را ندارید، گفتم: خیلی خوب من در جریان هستم، وقتی فضا آماده شد، رفتم همان پله اول منبر نشستم و بحثم را شروع کردم و هر چه دلم خواست، گفتم و بعد هم همراه مرحوم اشرفی اصفهانی از مسجد بیرون آمدیم اما اگر آن‌ شب مردم همکاری نمی‌کردند، من نمی‌توانستم از آن‌جا خارج شوم.

موقعی که در زندان بودم نیز افرادی می‌آمدند و احوال‌پرسی می‌کردند و پیام‌های مرحوم اشرفی اصفهانی را رد و بدل می‌کردند، فصل شیرینی از دوران قبل از انقلاب من در کرمانشاه گذشت".

حضور بزرگانی همچون شهید آیت‌الله اشرفی اصفهانی و آیت‌الله یزدی در استان کرمانشاه برکات بسیاری برای مردم این منطقه داشته که یکی از این برکات و یادگاری‌ها اطلاق نام اسلام‌آباد غرب به دومین شهرستان استان کرمانشاه است.

انتهای پیام / آ

پربیننده‌ترین اخبار استانها
اخبار روز استانها
آخرین خبرهای روز
فلای تو دی
تبلیغات
همراه اول
رازی
شهر خبر
فونیکس
میهن
طبیعت
پاکسان
گوشتیران
رایتل
مادیران
triboon