اصفهان| از بازارچه نخودچی بریزهای شهرضا تا تیمچه‌های بازار+ تصویر


اصفهان| از بازارچه نخودچی بریزهای شهرضا تا تیمچه‌های بازار+ تصویر

بازار بزرگ تاریخی شهرضا از قدیمی‌ترین بازارهای استان اصفهان و متعلق به دوره سلجوقیه است که در عید نوروز مسافران زیادی جذب می‌کند و از هم‌اکنون حال و هوای خود را متناسب با سلایق مسافران تنظیم کرده است.

به گزارش خبرگزاری تسنیم ازشهرضا، بازار قدیمی شهرستان شهرضا از آثار تاریخی و زیبا، به یادگار مانده ازدوره سلجوقیان است. شهرستان شهرضا به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و ارتباط با عشایر و اقوام مختلف و با توجه به ظرفیت‌های اقتصادی، صنعتی و کشاورزی در منطقه دارای اهمیتی خاص است.

وجود بازار بزرگ و قدیمی در مرکز شهر و در بخش های بازارآقا سیدعلی، نخودبریزها، کفاش‌ها، حاج ربیع و بازار مسگرها با معماری بومی و اصیل نشان از توانمندی هنرمندان بزرگ معمار این شهراست‌.

نوع ساخت و معماری بازار برگرفته از شیوه معماری دوره سلجوقیان با طاق‌های ‌وسیع و بلند که وجود حجره‌های قدیمی و کاروانسراها و تیمچه‌ها بر شکوه و زیبایی این مکان تاریخی افزوده است.

تعداد قابل کاروانسراهای بازار شهرضا

در بازار سرپوشیده شهرضا کاروانسراهای متعددی نیز وجود دارد که از این میان می‌توان به کاروانسراهای نصرالله،کربلائی عظیم، جعفرخان، شاه‌منصوری، حاج سید اسماعیل و کاروانسرای چهارسوق اشاره کرد که به علت بی‌توجهی بعضی از این کاروانسراها به مخروبه تبدیل شده است‌.

وجود بازار بزرگ شهرضا با بافت سنتی توانسته در دنیای مدرن و پرزرق و برق امروزی مکان بسیار مهمی برای کسب و تجارت مردم باشد و می‌طلبد مسئولان توجه بیشتری نسبت به مرمت این مکان‌های تاریخی داشته باشند.

اگرچه سنگ نوشته‌ای در مورد تاریخچه بازار شهرضا در دست نیست، اما به دلیل اینکه بازار پیرامون مسجد جامع بنا شده، تاریخچه احداث بازار را به همان دوره بنای مسجد جامع که مربوط به زمان سلجوقیان است نسبت می‌دهند.

کاروانسراها

از دیگر بناهایی که در مجموعه تاریخی بازار مورد توجه است، کاروانسراهایی است که در طول بازار برای اتراق کاروان‌ها احداث شده است.

از کاروانسرهایی که تاکنون باقی مانده و مورد تخریب و تغییر کاربری داده نشده است عبارتند از: کاروانسرای جعفرخان، که بعد به نام کاروانسرای متقی تغییر نام داده و کاروانسرای چهار سوق، که درزمان قاجاریه همزمان با خود چهارسوق به سبک بازار اصفهان احداث شده است.

کاروانسرای شاه‌منصوری که کاروانسرایی کوچک نسبت به کاروانسرهای بالا بوده و کاروانسرای قیام و کاروانسرای بازار سرباز از دیگر کاروانسراهای این بازار است.

سرپرست اداره میراث فرهنگی و گردشگری شهرضا در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم، اظهار داشت: در دوره صفویه این بازار به علت اینکه شهر شهرضا بر سر راه عراق و فارس قرار داشته و مرکز داد و ستد با ایلات قشقایی و بختیاری و تا حد زیادی با ساکنان مناطق دور مثل یاسوج و آباده بوده، یک مرکز تجاری پررونق به حساب می‌آمد.

ثریا صنایعی گفت: این وضع تا ابتدای دوران پهلوی اول ادامه داشت و بازار شهرضا برخلاف امروز که بیشتر جنبه دکه‌های فروش مصارف روزانه مردم شهرضا را عهده دار بوده، در زمان قدیم بیشتر جنبه تجاری داشته که وجود کاروانسراهای و تیمچه‌های باقی مانده مؤید این مدعا است.

وی بیان کرد: تجار شهرضا بر اساس اسناد موجود تا ابتدای دوران پهلوی نخست به عبارتی تجار بین‌المللی بوده‌اند و از هند و بمبئی گرفته تا شام، حلب، استامبول، بخارا و حتی مسکو مبادلات مستمر تجاری داشته‌اند.

سرپرست اداره میراث فرهنگی و گردشگری شهرضا تصریح کرد: متأسفانه در دهه‌های گذشته به دلایل گوناگون از توسعه و رونق بازار کاسته شده و نه دیگر از تجار سابق خبری هست و نه حتی از صاحبان حرف مشاغل ارزشمند همچون، مسگران، آهنگران، خورجین بافان، چادر بافان، نمدمالان و خراط ها اشتغال به حرفه خود دارند.

وی با بیان اینکه بازار شهرضا از رسته‌های متعدد تشکیل شده، خاطرنشان کرد: باراز چه ماست فروشان یکی از این رسته‌ها است که در این بازار کسبه به فروش محصولات لبنی به‌ویژه کشک و ماست مشغول هستند.

صنایعی با اشاره به بازارچه مسگران، گفت: این بازارچه در زمان قاجاریه به سبک بازار اصفهان ساخته شده که در آن 3 درب تعبیه شده است، این بازار دارای حجره هایی زیبا و سقفی بلند است.

بازارچه نخودچی بریزها مختص شهر شهرضا است

وی تصریح کرد: بازارچه نخودچی بریزها، مختص شهر شهرضا بوده و در هیچ یک از شهرهای ایران نمونه‌ای از چنین بازاری را نمی‌توان پیداکرد، در این بازارچه کسبه مشغول بو دادن نخودچی و هسته شور هستند که الان نیز در بازار انواع آجیل را بو می‌دهند.

سرپرست اداره میراث فرهنگی و گردشگری شهرضا افزود: بازارچه توانا که نسبت به بقیه قدمت کمتری دارد و به دوران پهلوی اول بر می‌گردد و انواع کسبه در آن مشغول به کار هستند.

وجود سقاخانه‌های متعدد در بازار بزرگ شهرضا

وی اظهار داشت: از دیگر بناهایی که درطول مجموعه بازار قابل توجه است، وجود سقاخانه هایی است که در طول بازار برای تأمین آب رهگذاران تشنه کام در فصول مختلف بنا شده و بانیان سقاخانه ها برای این بناها موقوفات متعددی را قرارداده اند.

بازار چهارسوق

صنایعی با اشاره به بازار چهار سوق بزرگ، بیان کرد: چهار سوق بزرگ مربوط به اوایل دوره قاجار است و در بازار، چهارسوق بزرگ واقع شده و این اثر در تاریخ 23 شهریور 1382 با شماره، ثبت 10239 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

تیمچه‌های بازار شهرضا

وی با اشاره به تیمچه‌های بازار شهرضا گفت: تیمچه یا همان کاروانسرا به معنی تیم کوچک یا کاروانسرای کوچک بوده اما در دوره معاصر به کاروانسراها یا سراهای کوچک و سرپوشیده، تیمچه می‌گویند.

سرپرست اداره میراث فرهنگی و گردشگری شهرضا با بیان اینکه تیمچه‌های موجود در بازار سرپوشیده شهرضا بیش از 200 سال قدمت دارند، افزود: شیوه معماری این تیمچه ها برگرفته از دوره قاجار بوده و معماری این بناهای قدیمی خود نمودی از سنت‌ها، آداب و رسوم و به منزله سند هویت دوره‌ای از تاریخ محسوب می‌شود.

وی تصریح کرد: بافته‌ها و هنرهای دستی در شهرستان شهرضا جدا از دیگر نقاط این مرز و بوم نبوده و انواع دست بافته‌های از نوع مرغوب که خود نشان از هنر و ذوق هنرمندان این دیار است در تیمچه‌ها و بازار بافته عرضه می‌شود.

صنایعی خاطرنشان کرد: از جمله تیمچه‌های ثبتی و با ارزش در شهرضا، می‌توان به تیمچه حاج سید میرزا، توکل، رجایی، حاج سید اسماعیل، متقی، مشکی و تیمچه صالحی اشاره کرد که در آن انواع، گلیم، جاجیم، نمد و فرش تولید و ارائه می‌شود.

وی با اشاره به اینکه امروزه از تیمچه‌ها و کاروانسراها به عنوان انبار کالا و بارانداز استفاده می‌شود، تصریح کرد: با توجه به وجود مراکز تجاری متعدد در شهرضا و گسترش روزافزون آن هنوز بازار و تیمچه‌ها به عنوان قطب اقتصادی شهر، خواستگاه اصلی در رفع نیازهای و احتیاجات روز مره مردم شهرضا بوده و می‌طلبد در حفظ و مرمت این مکان‌های تاریخی و ملی تلاش بیشتری شود‌.

سرپرست اداره میراث فرهنگی و گردشگری شهرضا بیان کرد: شهرستان شهرضا به دلیل داشتن آثار تاریخی ارزشمند، همانند سال‌های قبل آماده پذیرایی از مهمانان نوروزی است.

شهرستان شهرضا با وجود آثار باستانی و تاریخی بسیار همه ساله در ایام عید نوروز مسافران بسیاری جذب می‌کند به طوری‌که از هم اکنون نیز بسیاری از مهمان‌خانه‌ها و هتل‌ها و خانه‌های استیجاری دیگر جایی برای اجاره دادن ندارند و مسافران بسیاری نیز با چادر زدن در این شهرستان روزها و شب‌هایی را خواهند گذراند و دست پر به شهر مقصد خود باز خواهند گشت.

انتهای پیام/ح

پربیننده‌ترین اخبار استانها
اخبار روز استانها
آخرین خبرهای روز
فلای تو دی
تبلیغات
همراه اول
رازی
شهر خبر
فونیکس
میهن
طبیعت
گوشتیران
رایتل
مادیران
triboon