SUUD, ÜRDÜN’Ü KENDİ TARAFINA ÇEKTİ

Tesnim Haber Ajansı - Ürdün-Suudi Arabistan tarihsel ve son dönem ilişkilerini değerlendiren Ürdünlü kıdemli gazeteci Usame eş-Şerif, “Arap ülkelerinin iç işlerine karışmakla suçlanan İran’a karşı sert bir çizgi izleyen Suudi Arabistan Ürdün’ü de kendi tarafına çekiyor” tespitinde bulunuyor.

Suudi Arabistan’ın Ürdün’ü kendi saflarına çekmesine ve Suudi Arabistan Savunma Bakanı Muhammed Bin Selman’ın Ürdün ziyaretine değinen Usame eş-Şerif,  “Suudi Savunma Bakanı ve İkinci Veliaht Prens Muhammed Bin Selman’ın 10 Nisan’daki Ürdün ziyaretiyle bu konuda büyük bir adım atıldı” ifadelerini kullanıyor.

Suudi Arabistan Veliaht Prens Naibi ve Savunma Bakanı Prens Muhammed bin Selman’ın kısa Ürdün ziyaretinin ardından Ürdün Sarayı’ndan yayımlanan ortak bildiride “iki ülke arasında iş birliğini artırmaya” dönük bir dizi adım açıklanmıştı. Açıklamaya göre Ürdün ve Suudi Arabistan “bölgesel meselelerde ikili siyasi istişarelerin önemini” vurgulamış ve bu bağlamda “siyasi çözümlerin daima en doğru yol olacağını, bölgesel ülkelerin toprak bütünlüğünü, egemenliğini ve istikrarını koruma gereğine dikkat çekilmiş bu devletlerin iç işlerine karışılmaması gerektiğini” belirtmişlerdi.

Yapılan açıklamada, “İran, bölgede mezhepsel gerilimleri ve terörü körüklemekle” suçlanmış, “İran, bölgede ihtilaf ve çatışmaları derinleştiren, istikrarı tehlikeye atan mevcut yaklaşımını sürdürmeme” konusunda uyarılmıştı.

Ürdün-Suudi Arabistan ortak açıklamasını değerlendiren uzmanlara göre; “Bu bildiriyle Ürdün son yıllarda İran’ın Arap bölgesindeki siyasetine ilişkin ilk kez açık bir tavır almış oldu. Suudi çizgisini benimseyerek tüm seçenekleri açık tutma stratejisini terk etmekle kalmadı, sözlerini eyleme dökme iradesini de ortaya koydu.”

Uzmanlar, Ürdün’ün Suudi Arabistan Ortadoğu’da politik çizgisini benimsediğine dair en büyük delil olarak, “Prens Muhammed bin Selman’ın Ürdün ziyaretinden bir hafta sonra, Ürdün’ün Tahran’daki büyükelçisini istişareler için geri çağırması” olduğunu belirtiyorlar.

Amman yönetiminin Tahran’da ki büyükelçisini geri çağırmasıyla ilgili Petra Haber Ajansına açıklama yapan Hükümet Sözcüsü Muhammed el-Munmani, uzmanların tespitlerini destekler şu ifadelere yer vermişti; “Ürdün, İran ile yapılan nükleer anlaşmayı desteklemişti. “Bu anlaşmanın iyi komşuluk ve iç işlerine karışmama ilkesi temelinde Arap-İran ilişiklerinin iyileşmesine zemin hazırlayacağını ummuştuk. Anlaşma sonrası İran, Fars Körfezi devletlerinin iç işlerine kabul edilmez müdahaleler teşkil eden adımlar attı. Bölgenin istikrarsızlaşmasına neden olan bu adımlar kabul edilemez.”

Suudi Arabistan’ın Ortadoğu politikasında ki ciddi değişikliğe değinen Ürdünlü gazeteci Usame eş-Şerif, “Suudi Arabistan’ın geçen yıldan itibaren IŞİD ile mücadeleyi ikinci plana ittiğini, İran’ın bölgesel politikalarına ve Yemen krizine odaklandığını” belirtiyor.

Ürdün Kralı Abdullah’ın Suudi Arabistan’ın bu politik değişikliğini doğru bulmadığı ve bundan dolayı Suudi Arabistan’ı eleştirdiği ifade ediliyor. Kral Abdullah’ın Ocak’ta ABD’li senatörlerle yaptığı görüşmede Suudi Arabistan’ın önayak olduğu İslam Askeri İttifakının önemini küçümsediği ifade ediliyor.

Uzmanlar, Ürdün’ün son aylarda Suudi Arabistan’a karşı yürüttüğü politikasını değiştirdiğini ifade ediyor. Birçok gözlemci,  Ürdün’ün Suudi Arabistan’a yönelişinin ciddi olduğunu düşünüyor.

Bazı uzmanlar ise Ürdün’ün Suudi Arabistan politikasında ki değişimi ekonomik sıkıntılara bağlıyor. Ürdün’ün borçlarının 35 milyar dolara ulaştığına dikkatleri çeken uzmanlar, Muhammed bin Selman’ın Ürdün ziyaretinde Ürdün-Suudi Arabistan arasında Ürdün ekonomisini güçlendirmeye dönük bir dizi anlaşma yapıldığını belirtiyor.

Muhammed Bin Selman’ın Ürdün ziyaretinde, rakamlar telaffuz edilmemekle birlikte ortak bir yatırım fonu kurma, askeri iş birliğini geliştirme, enerji, uranyum madenciliği, nükleer enerjiyle elektrik üretimi ve ticaret alanlarında iş birliğini artırma kararları alındı.