Suriyeli Pilotun İade Sürecine İlişkin Çarpıcı Tespit/ Türkiye-Suriye İlişkileri Tekrar Düzelecektir

Tesnim Haber Ajansı - Türk Generalden, Suriyeli Pilotun iade sürecine ilişkin çarpıcı tespitlerle dolu o analiz.

İşte Karataş’ın kaleminden  Tesnim Haber Ajansın'a özel değerlendirmeleri...

SURİYE SAVAŞ UÇAĞI DÜŞTÜ

04 Mart 2017 tarihinde Hama Hava Üssünden kalkan Suriye Hava Kuvvetleri’ne ait bir MIG-21 tipi savaş uçağı, İdlib bölgesinde kendisine verilen görevi icra ederken henüz “belli olmayan bir nedenle” arızalanarak Amanos Dağları üzerinde bulunan Hatay’ın Altınözü ilçesinin kırsal kesimindeki Fatikli bölgesinde Türkiye sınırları içerisinde düşmüştür. Uçağın pilotu Albay Muhammed Safan paraşütle atlayarak kurtulmuştur.

UÇAĞIN DÜŞÜŞ NEDENLERİ

Türkiye-Suriye hudut bölgesinde bulunan rejim karşıtı silahlı örgütler, uçağı bir ABD yapımı TOW füzesi ile yine başka bir iddia da ise uçaksavar mermileri ile vurduklarını, Suriyeli yetkililer ise uçağın teknik bir arıza sonucu düştüğünü iddia etmişlerdir. Yeri gelmişken belirtelim ABD yapımı anti-tank silahı ile savaş uçağı düşürmek hemen hemen imkânsız olduğuna göre uçağın asıl düşüş nedeni inceleme ve soruşturma sonrası ortaya çıkacaktır.   

SURİYELİ PİLOT KURTARILDI

Türk Arama-Kurtarma Ekipleri uçağın pilotunu ormanlık bir alanda 9 saatlik yoğun bir çalışmanın ardından, paraşütün bulunduğu yerin yaklaşık 500 metre, enkazın ise 40 Kilometre uzağında bulmuşlardır. Albay Safan önce Altınözü İlçe Jandarma Komutanlığına, daha sonra hemen gerekli tedavisinin yapılması için Hatay Devlet Hastanesi'ne kaldırılmıştır. Tedavisi süren Albay Safan’ın sağlık durum iyi olup, ailesi ile telefonla da görüştürülmüştür. Türk kamuoyunun büyük bir bölümü Suriyeli pilotun kurtulması ve sağlık durumunun iyi olmasından memnundur.    

BAŞBAKAN BİNALİ YILDIRIM’IN AÇIKLAMASI

Olay sonrası yaptığı açıklamada Başbakan Binali Yıldırım, “Şu anda tedavisi devam ediyor. Herhangi bir iade veya tutulması ile ilgili işlem mevzu değildir. İnsani bir meseledir. Kaza kırım heyeti kuruluyor ve yarından itibaren çalışmalar başlayacak. Oradan çıkan rapora göre sonuçları ortaya çıkınca işlem yapılacaktır. Hatta bugün ailesinin ziyaret talebi olmuş. Bu insani bir meseledir. Buna izin vermek lazım” demiştir.

OLAYIN İNCELENMESİ VE PİLOTUN İADE SÜRECİ

Kazaya ilişkin inceleme devam ederken diplomatik süreçte devam edecektir. Türkiye-Suriye arasında diplomatik ilişki olmadığı dikkate alındığında bunun üçüncü bir ülke olan Rusya üzerinden yürütülmesi zorunluluktur. Türk ve Rus yetkililerin olay sonrası hemen gerekli diplomatik temasları yetkili organları üzerinden kurdukları anlaşılmıştır.

Hazırlanacak rapora esas teşkil etmesi açısından içerisinde kaza-kırım ekibinin de bulunduğu idari ve adli yetkililerden oluşturulan bir heyet tarafından olayın soruşturulması gerekmektedir. Zaten bu konuda içerisinde iki Rus yetkilinin de yer aldığı belirtilen kaza-kırım heyeti oluşturulmuş ve olay yerinde yaptıkları inceleme sonucu uçağa ait olduğu belirtilen “kara kutu” bulunmuştur.

Bu arada insani açıdan Albay Safan’ın tedavisine devam edilirken olaya ait idari ve hukuki soruşturma da sürdürülecek ve bir an önce tamamlanacaktır. Pilotun sağlık durumunun iyileşmesi ve iadeye hazır hale gelmesinin yanı sıra Türk güvenlik unsurlarının yürüttüğü soruşturmanın tamamlanması ve sonuç raporunun bitirilerek yetkililere sunulması beklenecektir.

Pilotun Suriye’ye iadesi yine Rusya’nın arabuluculuğu ile olacaktır. Rus yetkililere teslim edilen Albay Safan’ın ülkesine sağlıklı bir şekilde dönmesi beklenmektedir. 24 Kasım 2015 tarihinde düşürülen SU-24M Rus savaş uçağı pilotunun ölümüne ilişkin oluşan olumsuz tablonun tekrar yaşanmaması için Türk yetkililer her türlü çabayı göstermektedirler. 

DEĞERLENDİRME VE SONUÇ

Suriye savaş uçağının Türkiye sınırları içerisinde düşmesi olay sonrası arama-kurtarma hizmetinin kötü hava ve arazi şartlarına rağmen yapılarak Albay Safan’ın sağ olarak kurtulması, tedavisine hemen başlanması, Türk yetkililerin pilotun iade edilebileceğine ilişkin olumlu tutumlarının önümüzdeki dönem içerisinde “düzelmesi beklenen” Türkiye-Suriye ilişkilerine katkı yapacağı değerlendirilmektedir. Kısa vadede yani hemen Türkiye-Suriye ilişkilerinin iyileşmesini beklemek mümkün olmayacaktır. Fakat tarih bu olayı not almıştır. Er ya da geç Türkiye-Suriye ilişkileri tekrar düzelecektir.

Türkiye’nin milli menfaati komşuları ile iyi geçinmeye ve işbirliğine dayanmalıdır. Özetle bunun anlamı şudur; terörle mücadelede başarılı olmak ve bölgesel kalkınmayı gerçekleştirmenin yolu bu politikalardan ve iyi komşuluk ilişkilerinden geçmektedir.

Sonuç olarak; Albay Safan’ın ülkesine iadesinin önümüzdeki dönem sadece Suriye’ye değil; Türkiye, İran ve Rusya ilişkilerinin daha da geliştirilmesine iyi bir örnek olacağı umutlarını taşıyorum.