ارتش ترکیه وارد روند حذف خودخواسته از سپهر سیاسی شده است
به اعتقاد استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران، ارتش ترکیه اصرار دارد که یا باید مقاومت کند که اوج آن کودتای پانزدهم جولای بود و راه به جایی نبرد و یا عملاً به روند حذف خودخواسته بپردازد.
«جعفر حق پناه»، کارشناس مسائل ترکیه و استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری تسنیم، در خصوص پیامدهای فشار حکومت ترکیه بر ارتش این کشور به دنبال استعفای دسته جمعی شماری از فرماندهان بلندپایه ترک، با اشاره به اینکه ارتش ترکیه به روند حذف خودخواسته پرداخته است، بیان داشت: ارتش ترکیه هنوز دوران گذار را طی می‌کند و این نوع اتفاقات طی سال‌های اخیر بارها رخ داده است.
وی با توجه به تداوم تغییرات در ارتش ترکیه گفت: پیش‌بینی می‌شود این اتفاقات همچنان ادامه داشته باشد؛ چراکه ساختار ارتش ترکیه متناسب با ویژگی‌های یک نظام لائیک کمالیستی طراحی شده بود. ارتش این کشور همواره خود را نگاه‌دار میراث کمالیستی می‌دانست؛ اما گفتمان دیگری در دوران آک پارتی مسلط شده که تفاوت‌هایی با گفتمان کمالیستی دارد. نهادهای مختلف از جمله ارتش به تبع این موضوع باید تغییر کارکردهایی بدهند؛ لذا فرماندهان دیگری باید عهده‌دار روندهای جدید شوند.
کارشناس مسائل ترکیه با تأکید بر تأثیر گرایش‌های آک پارتی بر ارتش اشاره داشت: شورایی همیشه بحث ارتقاء فرماندهان را به عهده داشت؛ اما از آنجایی که شخص رئیس جمهور رأساً عهده‌دار عزل و نصب‌های جدید شده است، وی این کار را انجام می‌دهد. ارتش هرچه پیش‌تر می‌رود از گرایش‌های سابق و بقایای جریان منتسب به میراث کمالیستی تهی می‌شود؛ لذا ارتش اصرار دارد که یا باید مقاومت کند که اوج آن کودتای پانزدهم جولای بود و راه به جایی نبرد و یا عملاً به روند حذف خودخواسته بپردازد که در حال حاضر رویکرد دوم قابل مشاهده است.
وی با اشاره به مبنای مذکور برای پیامدشناسی مطرح کرد: به نظر می‌رسد اگر این اتفاقات بر روحیات و فضای عمومی ارتش تأثیرگذار باشد، انعکاس چندانی در سپهر سیاسی ترکیه نخواهد داشت؛ چراکه اصولاً ارتش در طول سال‌های گذشته به تدریج به این سمت رفته که از جایگاه سیاست‌گذاری خود دور شود و نقش دست دومی در تعاملات سیاسی ترکیه داشته باشد.
استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران با بیان اینکه تغییرات در ارتش ترکیه تأثیر خاصی بر حوزه سیاست این کشور ندارد، افزود: ارتش ترکیه در حال حاضر عهده‌دار مأموریت‌های خاصی است که برای نخستین بار نقش‌آفرینی‌های آن بیشتر شده است؛ لذا آن‌ها احساس می‌کنند که برای دفاع از منافع و امنیت ترکیه کارکرد دارند. این موضوع به نوعی در عراق و جنگ با پ.ک.ک رخ می‌دهد.
وی با توجه به مدیریت شرایط کنونی از سوی آک پارتی اشاره داشت: دولت اردوغان این هنر را دارد که بتواند همزمان همه موارد مذکور را مدیریت کند که اتفاق ویژه‌ای رخ ندهد. شرایط پرآشوب و بحرانی در پیرامون ترکیه حجیت و توجیهی برای این‌گونه اقدامات دولت ترکیه ایجاد می‌کند. ارتش این کشور نیز در این شرایط به سیاست‌های محول شده مشغول می‌شود و خود رأساً سیاست‌گذاری و تدوین استراتژی را به عهده نمی‌گیرد.
انتهای پیام/
