پاسداشت فرهنگ و تفکر دفاع مقدس

پاسداشت فرهنگ و تفکر دفاع مقدس

بی تردید انجام مطالعات میدانی و کتابخانه ای بر اساس منابع جمع آوری شده می‌توا ند به تولید دانش علمی درباره فرهنگ دفاع مقدس در ابعاد مختلف منجر شود و زمینه را برای برنامه ریزی های علمی و دقیق برای ترویج و تقویت فرهنگ دفاع مقدس فراهم سازد.

خبرگزاری تسنیم- داود عامری

آغاز مهرماه در ایران اسلامی، مصادف با دو مناسبت بزرگ ملی است. یکی آغاز سال تحصیلی و شروع یک حرکت زیربنایی برای ساخت آینده کشوراز لحاظ علمی، فرهنگی و ساخت نیروی انسانی و آینده ساز مهم است و دیگری، هفته دفاع مقدس که نقطه ای درخشان در تاریخ ملت ایران است.

شاید این دو رویداد در ظاهر به همدیگر ارتباط نداشته باشد، اما در حقیقت در نقطه بسیار مهمی به نام "فرهنگ" با همدیگر تلاقی و انطباق مفهومی پیدا می‌کنند.

فرهنگ دفاعی جزئی از خصیصه یک ملت است که در هنگام مواجه شدن با تهدیدات، ملت را آماده مبارزه و ایثار و فداکاری در راه کشور و آرمان‌های اعتقادی و ملی می‌کند و یکی از وظایف مهم نظام تعلیم و تربیت کشور ، کمک به شکوفایی فرهنگ دفاعی از دوران نوجوانی و جوانی در افراد سرزمینمان ایران اسلامی است.

فرهنگ و تفکر دفاع مقدس یک سرمایه بزرگ معنوی است که می‌تواند به عنوان یک پشتوانه عظیم ملی، تمامیت ارضی و فرهنگی ملت بزرگ ایران را در ابعاد مختلف حفظ نمایند و تجربه 8 سال دفاع مقدس ثابت کرد که عمق و غنای فرهنگ دفاعی مبتنی بر آموزه های اصیل اسلامی و رهبری حضرت امام (ره) در شرایط بعد از انقلاب چگونه توانست بزرگترین خطر دشمنان قسم خورده نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران را دفع کند.

بر این اساس توجه زیربنایی و تقویت و پاسداشت فرهنگ و تفکر دفاع مقدس امری بسیار حائز اهمیت و راهبردی برای ایران اسلامی است که به صورت مستمر در معرض تهدیدات سخت و نرم دشمنان قرار دارد. در این زمینه نظام تعلیم و تربیت در تقویم زیربنایی فرهنگ دفاعی در افراد جامعه از دوران اولیه آموزش در کنار خانواده ها و سایر مراکز آموزشی و فرهنگی دخیل در امر آموزش و فرهنگ سازی، نقش بسیار حیاتی دارد و فرهنگ و تفکر دفاع مقدس، دست مایه ارزنده ای برای این مهم است.

بی‌تردید فرهنگ و تفکر دفاع مقدس یکی از شاخصه های برجسته فرهنگ ایرانی- اسلامی است که به جهت نقش آن در پیشبرد اهداف مقدس انقلاب اسلامی بایستی به صورت مستمر مورد توجه و تقویت قرار گیرد، چرا که «دفاع همچنان باقی است.»

بنابراین برای پاسداشت فرهنگ و تفکر دفاع مقدس باید در حوزه‌های مختلفی برنامه ریزی و فعالیت کرد که این حوزه ها عبارتند از: شناخت، تبیین، تعمیق و ترویج.

 1- شناخت؛

 برای اینکه بتوانیم از فرهنگ و تفکر دفاع مقدس پاسداری کرده و در حفظ و اعتلای آن بکوشیم، اولین گام شناخت ماهیت و زوایای مختلف این فرهنگ است.

تا زمانی که یک مبلغ و مروج احاطه لازم و از روی دانش که منجر به ایجاد یک شناخت عمیق از موضوع شود، پیدا نکند، نمی‌تواند نسبت به تبلیغ و حفظ آن موضوع به صورت مطلوب اقدام نماید و چه بسا ناخواسته منجر به ایجاد انحرافاتی نیز ‌شود که باعث تولید خسارت‌های جبران‌ناپذیری می گردد.

بنابراین شناخت دقیق و نهادینه شده یکی از پیش شرط های لازم برای ورود به بحث «پاسداشت فرهنگ و تفکر  دفاع مقدس» است که برای این منظور می‌توان اقداماتی را برنامه‌ریزی کرد که به موارد زیر اشاره می شود.

  • جمع آوری دقیق و حفاظت از آثار معنوی دفاع مقدس

این اقدام دسترسی به منابع را برای مطالعه و شناخت هویت و ماهیت فرهنگ دفاع مقدس هموار می کند و باعث می شود تمامی کسانی که علاقه دارند در این حوزه ورود پیدا کنند، به آسانی به منابع مورد نیاز دسترسی پیدا کنند.

  • انجام مطالعات شناختی در ابعاد مختلف فرهنگ و تفکر دفاع مقدس

بی تردید انجام مطالعات میدانی و کتابخانه ای بر اساس منابع جمع آوری شده می‌توا ند به تولید دانش علمی درباره فرهنگ دفاع مقدس در ابعاد مختلف منجر شود و زمینه را برای برنامه ریزی های علمی و دقیق برای ترویج و تقویت فرهنگ دفاع مقدس فراهم سازد.

  • فعال سازی بدنه جامعه و ایجاد انگیزه در آنها برای شناخت فرهنگ دفاع مقدس

ویژگی بارز یک عنصر فرهنگی، پیوند داشتن با مردم است. یعنی فرهنگ یک امر انتزاعی و کتابخانه ای نیست که دانش و شناخت آن اختصاص به متخصصان ویژه ای داشته باشد. یک مولفه ی اجتماعی وقتی عنوان فرهنگ به خود می‌گیرد که در بطن جامعه به عنوان یک خصیصه و رفتار ملی، قومی و منطقه ای در آمده باشد، بنابر این فرهنگ دفاع مقدس باید در بدنه جامعه تبلور و نمود پیدا کند. این سخن به معنای نفی نقش پژوهشگران و نخبگان در تقویت و ترویج آن نیست بلکه شرط کافی برای تحقق شناخت جمعی در جامعه نیست.

بنابراین برای تقویت فرهنگ و تفکر دفاع مقدس در جامعه و تبلور عینی مولفه های عالی آن باید شناخت جمعی را از آن تقویت کنیم.

2- تبیین؛

می‌توان گفت که تبیین و ایجاد شناخت، لازم و ملزوم یکدیگرند. موضوع فرهنگ دفاع مقدس باید به درستی تبیین شود تا شناخت از آن قابل انتقال گردد و از سوی دیگر برای تبیین درست و موثر باید شناخت درست و عمیق داشت.

بنابراین لازم است:

  • به صورت مستمر اهل فرهنگ در خصوص فرهنگ و تفکر دفاع مقدس قلم فرسایی کنند و آنرا از زوایای مختلف در معرض مطالعه و دید نسل های جدید قرار دهند.
  • در حوزه فرهنگ دفاع مقدس ضمن نخبه‌پروری برای ایجاد تحرک و نوآوری و تزریق انرژی و پتانسیل های جدید،  از نخبگان این حوزه برای تبیین مولفه های فرهنگ و تفکر دفاع مقدس بهره گیری شود.
  • فرهنگ دفاع مقدس در حوزه گفتمانی کشور به عنوان یک گفتمان با گستره کشوری در جمع نخبگان و اقشار مختلف جامعه مطرح شود و مبانی نظری آن در جریان این گفتمان سازی پردازش و در جامعه نخبگی ساخته شود.
  • در ابتدای بحث به رابطه بین نظام تعلیم و تربیت و فرهنگ دفاعی و به تبع آن فرهنگ دفاع مقدس اشاره شد. در اینجا ذکر این نکته به عنوان یک راهکار اجرایی ضرورت دارد که یکی از محمل های مناسب و مستعد برای تبیین فرهنگ دفاع مقدس، بهره‌گیری از کتاب‌های درسی است. ورود منطقی و مناسب فرهنگ و تفکر دفاع مقدس به کتاب‌های درسی باعث امتداد صحیح فرهنگ مقاومت و ایثار در توالی نسل ها خواهد بود و قوام بخش فرهنگ ملی ما می شود.
  • مراکز فرهنگی به صورت ذاتی وظیفه فعالیت در حوزه فرهنگ را دارند. اما آنچه مهم است برنامه ریزی برای انجام یک کار هدفمند است. بنابراین مراکز فرهنگی بایستی با برنامه‌ریزی مدون، تبیین فرهنگ و تفکر دفاع مقدس را در حوزه مخاطبان خود به صورت جدی برنامه ریزی و اجرا نماید.

3- تعمیق و ترویج

سومین گام برای پاسداشت فرهنگ و تفکر دفاع مقدس و ترویج آن با نگاه به عمق بخشی و نهادینه سازی در جامعه است. ایجاد شناخت، نظریه پردازی و تبیین ابعاد نظری و علمی این فرهنگ در نهایت باید منجر به یک کنش جمعی و  خصیصه ملی گردد. در چنین شرایطی می توان گفت که آثار فرهنگی و فرهنگ دفاع مقدس در جامعه جاری و ساری است. برای رسیدن به این جایگاه لازم است مولفه‌های فرهنگ و تفکردفاع مقدس در جامعه تعمیق و ترویج گردد. طبیعی است برای اینکه بتوانیم ترویج و تعمیق فرهنگ و تفکر دفاع مقدس را به صورت دقیق تر به انجام رسانیم، لازم است برنامه ریزی و اقداماتی را طراحی کنیم که به تعدادی از آن اشاره می گردد:

  • ارزش گذاری فرهنگی و اجتماعی
  • تبدیل محتوای معنوی و داشته های تئوریک به محصولات اولیه
  • تولید محصولات  فاخر فرهنگی از قبیل کتاب، فیلم، بازی های رایانه ای و ...
  • ایجاد یک مشارکت جدی در بین اقشار مختلف مردم برای بزرگداشت و ترویج فرهنگ دفاع مقدس که طبیعتاً این امر پس از دو مرحله ایجاد شناخت و تبیین قابلیت اجرایی خواهد داشت.
  • ارزش گذاری فرهنگی و اجتماعی و جایگاه دهی فرهیختگی به افراد  و گروه های اجتماعی مزین به مولفه های فرهنگ دفاع مقدس
  • توجه جدی به یادمان سازی هنری و ملی از آثار فرهنگی دفاع مقدس

و ... .

به طور مسلم برای فرهنگ‌سازی و عمق بخشی به مولفه های فرهنگ دفاع مقدس، باید به صورت مستمر با کنش همگانی در جامعه نسبت به تبلیغ و ترویج آن اقدام کرد که نتیجه آن اثربخشی و جا افتادن مولفه های فرهنگ و تفکر دفاع مقدس در کنشگری قاطبه مردم و عمومیت یافتن در لایه‌های مختلف جامعه است که در چنین شرایطی می‌توان مدعی تعمیق یک فرهنگ شد.

بی‌تردید مولفه ها و عناصر مهمی همچون ایثار، شهادت طلبی، هم نوع دوستی، گذشت، خدمت صادقانه و ... در جامعه ما جزء خصیصه های ارزشی و پذیرفته شده هستند، اما آنچه مهم است بروز و ظهور عینی و عملی این ارزش ها است که با پاسداشت فرهنگ و تفکر دفاع مقدس به صورت منطقی و علمی، این امر نیز به واقعیت های جامعه تبدیل می گردد.

البته اندیشمندان، دست اندرکاران و فعالان حوزه فرهنگ و تفکر دفاع مقدس در این بخش اقدامات شایسته ای انجام داده اند که نمود آن را در فرهنگ دفاعی کشور و الهام بخشی آن در جبهه مقاومت و منطقه شاهد هستیم. اما این گنج بزرگ ملی، ذخیره ای تمام نشدنی است که کار و مدیریت جهادی توأم با اهتمام همگانی را می طلبد.

پربیننده‌ترین اخبار فرهنگی
اخبار روز فرهنگی
آخرین خبرهای روز
فلای تو دی
تبلیغات
همراه اول
رازی
شهر خبر
فونیکس
میهن
طبیعت
triboon
گوشتیران
رایتل
مادیران