همدان| شهر همدان دروازه تاریخ و تمدن، شهری با جاذبه‌ها و اماکن گردشگری بی‌نظیر + تصویر

به گزارش خبرگزاری تسنیم از همدان، موضوع انتخاب همدان به عنوان پایتخت گردشگری آسیا در اجلاس وزرای گردشگری کشورهای آسیایی مطرح شد و این پیشنهاد در کشور کامبوج مورد موافقت اعضای اجلاس قرار گرفت.

همدان در سال 2018 میزبان دو رویداد مهم آسیایی و بین‌المللی است که این دو رویداد می‌توانند در معرفی ظرفیت‌های گردشگری همدان، ایجاد اشتغال پایدار و توسعه گردشگری همدان موثر باشد ضمن اینکه همدان به عنوان پایتخت گردشگری آسیا در برگزاری رویدادی در تیرماه 97 برای این عنوان میزبان 34 کشور آسیایی و در اجلاس اعضای وابسته سازمان جهانی گردشگری که در آبان ماه سال آینده برگزار می‌شود میزبان نمایندگان گردشگری 180 کشور جهان است.

اکثر شهرهای استان همدان به خصوص شهرستان همدان، نهاوند، تویسرکان از قدمت بسیار بالایی برخوردار هستند به‌طوری‌که همدان نخستین پایتخت نخستین تشکیلات حکومتی در ایران بوده که در آن دوران هگمتانه نامیده شده است.

شاید در مورد بناهای تاریخی و یا بناهای جذاب و جالب‌ توجه شهرهای بزرگ ایران مطلب زیاد نوشته‌ شده باشد. شهرهای مثل مشهد، اصفهان و یا تبریز همیشه جزو شهرهایی بوده‌اند که بسیار به آن‌ها و تاریخشان پرداخته‌ شده است اما یکی از شهرهای تاریخی و جذاب ایران که در مقایسه با شهرهای دیگر کم‌تر به آن نگاهی شده است شهر زیبای همدان است. شهری که بناهای تاریخی زیادی را در خود جای‌داده و همه‌ ساله میزبان گردشگران زیادی از شهرهای مختلف کشور و حتی کشورهای دیگر دنیاست.

بدون تردید همدان را باید بهشت گردشگری چهار فصل بخوانیم با ظرفیت‌های مختلف. شاید کمتر منطقه‌ای را بتوان یافت که چون همدان جذابیت چهارفصلی داشته باشد و بهار، تابستان، پاییز و زمستان را به بهترین شکل ممکن به تصویر بکشد. به نوعی خداوند نعمتش را در همدان تمام کرده است.

طبیعت بکر همدان می‌تواند منبع عظیم و سرشار از ثروتی باشد که منجر به اشتغال بدون استفاده از نفت و آب گردد. آنچه طبیعت باید به همدان می‌داد، داده و تنها می‌ماند آنچه که انسان با تلاش خود به آن اضافه کرده و به بهترین شکل بهره‌برداری کنند.

برای آنکه طبیعت همدان به تولید ثروت منجر شود، باید بتوان شرایطی فراهم کرد که گردشگران از سراسر نقاط کشور و البته جهان برای تجربه طبیعت همدان در چهارفصل مختلف سال روانه دیار هگمتانه شوند. بدین ترتیب در این گزارش به معرفی اماکن و مناطق شاخص گردشگری، تاریخی، طبیعی و تفریحی در شهرستان همدان می‌پردازیم.

آرامگاه شیخ‌الرئیس بوعلی‌سینا

آرامگاه شیخ‌الرئیس بوعلی فیلسوف، دانشمند و طبیب مشهور ایرانی است که در میدان بوعلی سینا در مرکز شهر همدان واقع‌شده است که بنای ابتدایی آرامگاه ابوعلی سینا در زمان قاجاریه ساخته‌شده و آرامگاه جدید به دستور محمدرضا پهلوی به مناسبت هزارمین سالروز تولد این دانشمند بزرگ، توسط انجمن آثار ملی ایران ساخته و در سال 1333 خورشیدی افتتاح شد و این اثر تاریخی و گردشگری در اردیبهشت‌ماه سال 1376 به ثبت ملی رسیده است.

بنای آرامگاه تلفیقی از دو سبک معماری ایران باستان و ایران بعد از اسلام است که در طراحی این مجموعه از عناصری از هنر معماری سنتی ایرانی استفاده‌شده است.
نقشه آرامگاه بر اساس قدیمی‌‌ترین بنای تاریخ‌دار اسلام در ایران یعنی گنبد قابوس"در استان گلستان" که از شاهکارهای معماری به‌ شمار می‌آید، کشیده‌ شده است. تنها تفاوت ظاهری این بنا با گنبد قابوس در این است که گنبد قابوس 10 تَرک ولی آرامگاه بوعلی 12 تَرک دارد. وجود 12 ستون نشان‌دهنده 12 رشته دانشی است که ابن‌سینا بر آن‌ها احاطه داشته است.

باغچه‌های آرامگاه بوعلی سینا متأثر از باغ‌های ایرانی، آب‌نماها الهام گرفته از حوض‌خانه‌های سنتی و نمائی با روکار سنگ‌های حجیم و خشن خارا که با سنگ گرانیت کوهستان الوند آراسته‌شده و نمودار کاخ‌های باستانی ایرانیان در بنای آرامگاه بوعلی سینا استفاده‌شده است.

در قسمت بالای دیوارهای داخلی محوطه مربع شکل آرامگاه، بیست بیت قصیده معروف «عینیه» که از آثار ادبی شیوای ابن‌سینا در حکمت و فلسفه به ‌شمار می‌آید و حکیم آن را در کمال فصاحت و بلاغت راجع به مراحل مختلف سیر روح انسانی و ارتباط آن با عالم جسمانی سروده است، بر روی 40 لوح سنگی از سنگ مرمر هرکدام به طول 1/10 متر و عرض 0/5 متر به خط ثلث برجسته نوشته‌شده است.

درحال حاضر تالار جنوبی آرامگاه به عنوان موزه محل نگهداری سکه، سفال، برنز و سایر اشیاء کشف‌شده مربوط به هزاره‌های قبل از میلاد و دوران اسلامی اختصاص‌یافته و در تالار شمالی کتابخانه‌ای مشتمل بر 8000 جلد کتاب خطی و چاپی نفیس ایرانی و خارجی و غرفه‌هایی مربوط به آثار بوعلی سینا و شعرا و نویسندگان همدانی نگهداری می‌شود.

مکمل این بنا بوستانی به شکل نیم‌دایره با فضای سبز است و نیز تندیس ابوعلی سینا درحالی‌که کتابی در دست دارد در ضلع شرقی میدان نصب‌شده است.

آرامگاه باباطاهر عریان

از دیگر آثار تاریخی و گردشگری همدان پایتخت تاریخ و تمدن ایران می‌توان به آرامگاه عارف وارسته، باباطاهر همدانی کرد که از شاعران معروف اواسط قرن پنجم هجری ایران و معاصر طغرل بیک سلجوقی بوده است.

ترانه‌ها یا دوبیتی‌های باباطاهر در بحر هزج مسدس و محذوف و به لهجه لری سروده شده است. دو قطعه، چند غزل با لهجه لری، مجموعه کلمات قصار به زبان عربی و کتاب"سرانجام" از آثار دیگر وی است که اشعار باباطاهر سرشار از معانی دل‌انگیز و عواطف رقیق است.

بنای مقبره باباطاهر واقع در میدان باباطاهر همدان در ادوار گذشته چندین بار بازسازی‌شده و در قرن ششم هجری برجی آجری و هشت‌ضلعی بوده است که در دوران حکومت رضاخان پهلوی نیز بنای آجری دیگری به جای آن ساخته می‌شود.همه‌ساله آرامگاه باباطاهر همدان گردشگران و مسافران داخلی و خارجی بسیاری را برای بازدید از این اثر تاریخی و گردشگری جذب می‌کنند.

شهر باستانی هگمتانه

شهر باستانی هگمتانه از دیگر اماکن تاریخی و گردشگری همدان است. اعتقاد غالب بر این است که شهر هگمتانه را یکی از اقوام آریایی به نام مادها ساخته و نخستین دولت ایرانی را بر آن بنانهاده‌اند.ولی نتایج تحقیقات بیانگر آن است که شهر هگمتانه پیش از انتخاب به پایتختی توسط مادها وجود داشته و مردمانی از قوم کاسی در آن زندگی می‌کردند.

امروز عموم باستان شناسان، تپه باستانی هگمتانه واقع در مرکز شهر همدان را، که وسیع‌ترین تپه باستانی ایران است، بقایای همان ابنیه عهد کاسی، مادی، هخامنشی و بعدازآن می‌دانند و مساحت تپه هگمتانه 30 هکتار است.این تپه بیضی‌شکل در داخل محدوده شهر فعلی همدان و در دو سوی خیابان اکباتان واقع‌شده است.

روایات مورخان یونانی نیز حاکی است که این شهر در دوره مادها( از اول قرن هشتم تا نیمه اول قرن ششم قبل از میلاد) مدت‌ها مرکز امپراتوری مادها بوده است و پس از انقراض آن‌ها نیز به عنوان یکی از پایتخت‌های دوره هخامنشی(پایتخت باستانی و احتمالا محل خزانه آن‌ها به شمار می‌رفت.

تپه هگمتانه در یک‌صد سال اخیر بارها مورد حفاری باستان شناسان داخلی و خارجی قرارگرفته و از جمله ویژگی‌های شهر هگمتانه معماری و طرح و نقشه منظم این شهر بوده که در بین آثار باستانی به‌دست‌آمده کم‌سابقه است.

لوح زر به نام داریوش، لوح زر به نام داریوش دوم، پایه ستون به نام اردشیر دوم، بشقاب نقره برجسته اردشیر اول، کوزه به نام خشایار شاه، چهار نقش شیر برجسته، لوح زر به نام آریا رامنه، لئح زر به نام آرشام، دو مجسمه شیر، نقش سر مرغ افسانه‌ای شاخ‌دار و غیره ازجمله آثار مکشوفه از تپه باستانی هگمتانه است که در موزه‌های تهران و خارج از کشور نگهداری می‌شوند.

کتیبه‌های گنج‌نامه

کتیبه‌های گنج‌نامه و دره‌های اطراف آن‌که همواره در فصول مختلف به‌ویژه بهار و تابستان مقصدی برای گردشگران و میزبان توریست و مسافران داخلی و خارجی است.
گنج‌نامه در یکی از دامنه‌های کوهستان الوند و به فاصله 5 کیلومتری جنوب غربی همدان در دره مصفای عباس‌آباد قرار دارد که در نزدیکی گنج‌نامه و دره‌های سرسبز عباس‌آباد، تاریک دره و کیوارستان دیده می‌شود و به سبب آنکه هگمتانه، پایتخت تابستانی هخامنشیان بوده و در مسیر جاده شاهی قرار داشته است، داریوش اول هخامنشی پیس از اتمام کار سنگ نبشه‌های بیستون دستور نقر کتبیه کنونی گنج‌نامه را داده است و پس از او فرزندش خشایار شاه نیز به پیروی از او کتیبه‌ای در سمت راست و کمی پایین‌تر از سنگ‌نبشته پدر، برجای گذاشته است.

هر یک از کتیبه‌های به سه زبان در سه ستون و 20 سطر، بر روی صخره‌ای بزرگ حک شده‌اند و آبشار گنج‌نامه از چشمه‌سارها و جویبارهای کوه الوند سرچشمه می‌گیرد و در رودخانه پایین آبشار می‌ریزد.

آبشار گنجنامه

آبشار گنج‌نامه با 12 متر ارتفاع در مسیر صعود به ارتفاعات کوه الوند و در پنج کیلومتری غرب همدان کنار کتیبه‌های گنج‌نامه قرار دارد. این آبشار دارای آب دائمی است و در زمستان‌ها نیز جریان دارد. وجود قندیل‌های یخی در فصول سرد، زیبایی این آبشار را دوچندان و خیل عظیمی از یخ‌نوردان را به خود جذب می‌کند.

آبشار گنج‌نامه و دره‌های سرسبز عباس‌آباد، تاریک دره و کیوارستان دیده می‌شود. تاریک دره نیز به دو شاخه تقسیم می‌گردد: در شاخه شرقی آن، تأسیسات پیست اسکی تاریک دره احداث‌شده است و در ضلع غربی تاریک دره، در خط الراس گردنه (گدوک)، جاده ماشین‌رو جدید با راه کاروان رو قدیمی یکی می‌شود.

این دره عصر هخامنشیان، شروع جاده هگمتانه – استخر، معروف به " جاده شاهی" بوده، که هگمتانه را از طریق پیچ‌وخم‌های تاریک دره، گدوک (دره)، وردآورد علیا، شهرستانه، اشتران به تویسرکان، نهاوند، کرمانشاه، لرستان، تخت جمشید و فارس مرتبط می‌سازد و این راه، همچنین یکی از راه‌های ارتباطی همدان به غرب و جنوب کشور و یا بین‌النهرین(عراق امروزی) بوده است.

آبشار گنج‌نامه در فصول گرم سال نیز یکی از مقاصد موردعلاقه‌ی صخره‌نوردان است.در پشت آبشار دشتی زیبا و پرگل در دامنه‌ی کوه الوند گسترده شده است که به میدان میشان معروف است. این دشت زیبا در فصل بهار میعادگاه علاقه‌مندان به کوه و طبیعت، گروه‌های مختلف کوهنوردی و دانشجویان علاقه‌مند است.

در اوایل بهار مسیر گنج‌نامه به تویسرکان، بسیار دیدنی و غیرقابل وصف است. آبشار گنج‌نامه در فصل زمستان نیز بسیار دیدنی است. قندیل‌های بزرگ یخی و صخره‌هایی محصور در برف، مکان مناسبی برای علاقه‌مندان به ورزش هیجان‌انگیز یخ‌نوردی است.

گنبد علویان

گنبد علویان در چهار باغ علویان در نزدیکی میدان امام‌زاده عبدالله قرار دارد بر اساس شناسنامه فنی بنا این گنبد یکی از یادمان‌های متعلق به اواخر دوره سلجوقیان در قرن ششم هجری است که توسط خاندان علویان ابتدا به عنوان مسجد احداث‌شده و سپس در دوره‌های بعد با ایجاد سردابی در زیرزمین، به مقبره آن خاندان تبدیل‌شده است و این اثر تاریخی در 15 دی‌ماه سال 1310 به ثبت ملی رسیده است.

علت نام‌گذاری این بنا به گنبد علویان این بوده است که درگذشته‌های دور دارای گنبد بوده گرچه در اثر گذشت زمان، گنبد آن فروریخته است و از سوی دیگر علاقه شدید مردم به سادات و دوست داران حضرت علی(ع) و مدفون بودن دو تن از افراد خاندان علویان در این بنا از دلایل دیگر نام گذاری این بنا است و این اثر یکی از از شاهکارهای معماری و گچ‌بری بعد از اسلام در همدان است.

به گزارش تسنیم، همدان با توجه به ظرفیت های مناسبی که در حوزه گردشگری، تاریخی و طبیعی دارد در سال 2018 به عنوان پایتخت گردشگری آسیا انتخاب شده است که همراه با توسعه زیرساخت‌های گردشگری استان می توان از این فرصت برای جذب توریست و گردشگر بیشتر برای همدان استفاده کرد.

گزارش از مرضیه کیهانی‌فرد

انتهای پیام/ح