دولت نظارت کافی بر بازار پتروشیمی ندارد/سیاست‌های حمایت از تولید به‌درستی پیاده‌سازی نشده است + فیلم
تولیدکننده بزرگ‌ترین مخازن پلی‌اتیلن جهان گفت: یکی از عوامل رکود اقتصادی در جامعه بهره‌های بانکی بالا است که سبب افزایش تورم شده و در سال رونق تولید سیاست‌های حمایت از تولید به‌درستی پیاده‌سازی نشده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از ارومیه، میرقاسم میرزاده متولد سال 1334 در روستای شهیدپرور و انقلابی "پر" در فاصله 20 کیلومتری شهرستان ارومیه است، وی مدرک دکترای اقتصاد و بازرگانی از خارج از کشور را دارد.
میرزاده به‌عنوان یکی از خودساخته‌ترین فعالان اقتصادی آذربایجان غربی، در دو دهه اخیر نام خود و محصولات واحد تولیدی‌اش را در بین برترین چهره‌ها و واحدهای تراز اول صنعتی کشور تثبیت کرده و همزمان توفیقات او در زمینه ساخت مخازن پلی اتیلن از او یک چهره صنعتی جهانی ساخته است.
او در سال 66 واحد تولیدی صنعتی "ایران پاش" را به تعبیر خود در آلونکی به ابعاد 2 در 2 متر راه‌اندازی کرد اما امروز این واحد تولیدی به عنوان بزرگ‌ترین کارخانه تولید کننده مخازن پلی اتیلن در جهان در کتاب رکوردهای گینس به ثبت رسیده است.
خبرنگار تسنیم در گفت‌وگوی تفصیلی پیش رو از زبان رئیس سابق کانون کارآفرینان آذربایجان غربی و مدیرعامل شرکت ایران پاش اهداف، برنامه‌ها و چشم‌اندازهای مد نظر وی را در عرصه صنعت و تولید جویا شده است.
تسنیم: با توجه به شعار امسال که رونق تولید نام‌گذاری شده شما به عنوان فعال اقتصادی بخش خصوصی چه انتظاراتی از دولت برای حمایت واقعی از رونق تولید دارید و آیا در این دوماه اخیر حمایتی ثمر بخشی از سوی دولت انجام شده است؟
میرزاده: بر اساس نام‌گذاری رهبر معظم انقلاب شعار امسال "رونق تولید" است و به جد معتقدم اگر دولتمردان به این شعار به معنی واقعی کلمه جامه عمل بپوشانند بسیاری از مشکلات در همین یک سال حل می‌شود اما بسیار دیده‌ایم بعضی از
مسئولان کاملاً برعکس پیام مقام معظم رهبری قدم برداشته و عملکرد نامطلوبی دارند و در نتیجه چیزی جز مشکلات اقتصادی بیشتر برای مملکت در پی نمی‌آید و در نهایت گره‌ای از مشکلات کشور را باز نمی‌کنند.
هیچ دلیلی ندارد ما کار و تلاش داشته باشیم ولی نتیجه خوبی نگیریم و این نتیجه عکس گرفتن به سبب سوء تدابیر مدیریتی موجود در مسیر تلاش ماست.
تسنیم: عمده مشکلات واحدهای تولیدی مطرح و بزرگ کشور چیست و دولت در سال‌هایی متوالی که عمدتاً نام‌گذاری اقتصادی داشته‌اند چه حمایت‌هایی می‌توانست بکند ولی صورت نگرفته است؟
میرزاده: به‌طور مستند بگوییم، 27 شهریور سال گذشته در عرض یک روز قیمت مواد اولیه پلیمری در بورس 95 درصد افزایش پیدا کرد و با توجه به اینکه بسته‌بندی بیشتر کالاها به پلیمر و پتروشیمی وابسته است افزایش قیمت در کالاها و به تبع آن تورم در کشور ایجاد شد.
این تورم راه خوبی برای رانت‌خواران سکه و دلار بود تا از این اوضاع آشفته سود سرشاری ببرند و در سوی دیگر قیمت تمام شده بسیاری از کالاها را بالاتر برد.
از سوی دیگر سیاست امسال دولت افزایش 40 درصدی حقوق کارگران است ولی به این توجه نشده که با این وضعیت اقتصادی حاکم بر کشور، صرفاً با افزایش حقوق، زندگی کارگر بهتر نمی‌شود که هیچ بدتر هم می‌شود از سوی دیگر وقتی از کارآفرینان نیز حمایت نمی‌شود با افزایش حقوق کارگر، کارآفرینان نیز بعضاَ مجبور به تقلیل نیرو شده و در نتیجه این کارگران عزیز هستند بیکار می‌شوند در نتیجه نیاز به تدابیر هوشمندانه تری در حمایت از رونق تولید وجود دارد.
صنایعی که مستقیماً به زندگی و معیشت مردم ربط دارند مانند صنایع مرتبط با پلیمر که درحوزه‌های مختلفی کاربرد دارد با افزایش درصد تورم مجبور به افزایش قیمت مواد اولیه کالای خود می‌شوند و با توجه به اینکه از سوی دولت حمایتی از آنان نمی‌شود افرادی که از این افزایش قیمت‌ها آسیب می‌بیند اقشار مختلف مردم است.
اگر به‌صورت آزمایشی برای یک ماه قیمت مواد اولیه حداقل در حوزه پتروشیمی در بورس به اوایل سال 97 بازگردانده شود این تورم و مشکلات ایجاد شده در اقتصاد کشور اتوماتیک وار تغییر کرده و درصد تورم کاهش یافته و مردم به سطح مطلوب تری از قدرت خرید می‌رسند، به نظرم توان کنترل قیمت‌ها و کاهش درصد تورم در کشور وجود دارد ولی بعضی از افکار و افراد سبب به فلاکت کشیده شدن جامعه و مردم می‌شوند.
تسنیم:در دوره تحریم است عملکرد اقتصادی دولت در مدیریت این تحریم‌ها و نحوه سیاست‌های حمایتی از تولید داخل را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
میرزاده: دو عامل در جامعه سبب رکود اقتصادی می‌شود که یکی بانکها بوده و دیگری سیاست اقتصادی دولت است، من 32 سال است که در این حوزه فعالیت می‌کنم و در این سه دهه زیر چتر هیچ‌کدام از تسهیلات بانکی با بهره‌های نجومی نرفتم، در هیچ‌کدام از کشورهای غیرمسلمان به این اندازه بهره بانکی دریافت نمی‌شود شاید به اندازه نیم تا 2 درصد اما در کشورمان این کار با درصدهای بسیار بالا و آن هم با تغییر نام از بهره بانکی به کارمزد و این جور حرفها این رویه غلط اقتصادی را قانونی و شرعی جلوه می‌دهند.
ایران و مردم آن بسیار توانمند هستند و ما در هشت سال دفاع مقدس ثابت کردیم توانایی داریم استقامت کنیم و یک وجب از خاک کشور را به دشمن ندهیم، ما کارآفرینان ایرانی می‌توانیم هر قطعه پیچیده‌ای را در داخل ایران به تولید انبوه برسانیم، اما امروز چرا مبتکران و مخترعان جوان که ثروت این کشور هستند از وطن خود مهاجرت می‌کنند؟ چون از آنان حمایتی نمی‌شود.
به طور مثال دولت هنگام خرید کالا از خارج به‌صورت پیش‌پرداخت هزینه‌های آن را پرداخت می‌کنند ولی وقتی از تولیدکننده‌های داخلی خرید می‌شود قبل از پرداخت باید کالا به انبار دولت تحویل داده شود تا بعد از مدتها هزینه آن پرداخت شود آن هم بعضاً مدت زمان بسیار زیادی طی می‌شود تا تولید کننده داخل به پولش برسد این کار یعنی حمایت از فروشندگان خارجی به جای حمایت از تولید و تولیدکننده داخلی.
ما توانایی این را داریم که با قیمت پایین و کیفیت بالا محصولاتمان را تولید و در کشور عرضه کنیم ولی دولت به جای خرید از خود تولیدکننده داخلی یا از دلالان خرید می‌کند و یا دست به دامان دولتهای خارجی می‌شود و در این میان سیاست‌های بانک مرکزی به رونق تولید منجر نشده است.
تسنیم: شما به‌عنوان مدیر اقتصادی بخش خصوصی که مواد اولیه محصولاتتان از طریق پتروشیمی تأمین می‌شود سیاست گذاری‌هایی که در این حوزه انجام شده را چقدر موفق ارزیابی کرده و انتظار شما از دولت در کنترل و مدیریت هلدینگهای پتروشیمی‌ها چیست؟
میرزاده: دلالی و واسطه‌گری در این کار سبب رکود در تولید داخلی و مشکلات زیادی برای تولیدکنندگان شده و افرادی هستند که به جای اینکه تولیدکننده باشند فقط مواد خام را خریداری و با واسطه گری و دلالی به قیمت بالاتری در بازار به فروش می‌رسانند بنابراین دستگیری افراد مخل در صنعت پتروشیمی نباید فراموش شود و لازم است نهادهای ذیربط توجه بیشتری به اهمیت این موضوع داشته باشند.
تسنیم: آیا در حوزه پتروشیمی هم افرادی هستند که به عنوان سلطان این حوزه شناخته شده‌اند و در بازار این محصول اختلال ایجاد می‌کنند؟
میرزاده: بله قطعا چنین افرادی وجود دارد و فعالان اقتصادی که در این حوزه مشغول به کار هستند از این موضوع اطلاع دارند.
برای حل شدن مشکلات باید از ریشه، تغییرات اعمال شود و این سیستم اقتصادی کنار گذاشته شود در واقع این سیستم نیازمند جراحی است و باید وزارت صنعت، معدن و تجارت به شکل مستمر بر بازار مواد اولیه در کلیه حوزه ها نظارت داشته باشد تا واسطه گران از موقعیت‌ها سوءاستفاده نکرده و کشور را دچار چالش نکنند.
هنوز کسانی هستند و به تفسیر عامیانه سلطان‌هایی هستند که در این عرصه فعالیت نادرست داشته و به جامعه آسیب می‌رسانند و ما هنوز در بحث مبارزه با فساد ضعف و کاستی‌هایی داریم.
تسنیم:دولت در سال‌های اخیر به کرات از عزم جدی خود در حمایت از سرمایه‌گذاران خارجی در منطقه سخن می‌گوید ولی شواهد حاکیست در ده سال اخیر برای راه‌اندازی شهرک پلیمر ارومیه هیچ حمایت خاصی انجام نشده وحتی واگذاری زمین آن هم به نتیجه نرسیده و در حد کاغذبازی‌های اداری باقی مانده است طولانی شدن این پروسه چه تبعاتی در پی داشت؟
میرزاده: فقط عشق به وطن دلیل ماندگاری تولیدکنندگان بزرگ و متعهد است اما متاسفانه هستند کسانی که پیوسته با ندانم کاریشان به تولید کننده داخل لطمه زده اند و بعضاً در تلاش هستند که این واحد تولیدی از فعالیت بازبایستند و برای اینکار از هیچ کاری دریغ نمی‌کنند از خرید زیر قیمت گرفته تا خرید از فروشندگان خارجی و دلالان.
اما اهداف و انگیزه کارآفرینان هیچ‌وقت فروکش نکرده و با عشق به وطن، مردم و تولید به راه خود ادامه می‌دهند و فقط و فقط با کمک خداوند در این راه موفق هستند و به لطف خداوند دومین محصول پلیمری تولید شده در آذربایجان غربی مراحل ثبت در کتاب رکوردها(گینس) را طی می‌کند و به زودی در این کتاب به ثبت می‌رسد و این کار را در محصولات دیگر نیز ادامه خواهد یافت.
همین پروژه شهرک پلیمر ارومیه یک ظرفیت جهانی برای کشورمان در پی دارد و کاملا بررسی و مطالعه شده است و حتی در انجمن جهانی پلیمر هم مطرح شد و سرمایه گذارارانی از 5 کشور برای مشارکت در آن اعلام آمادگی کردند ولی هنوز پس از 10 سال کماکان منتظر حمایت از سوی مسئولان و واگذاری زمین آن هستیم.
در واقع بحث احداث شهرک پلیمر در ارومیه از 10 سال پیش مطرح شده است ولی بعد از اینکه تمامی هزینه‌ها انجام شد و همه موافقت‌ها گرفته شد فقط نظر مخالف دو کارشناس محیط زیست سبب راکد ماندن این پروژه شد و بعد از آن نیز مسئولی برای حل این مشکل قدمی برنداشت.
بعد از ده سال، چندی پیش، وقتی آقای رضا حسینی معاون محترم هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استاندار آذربایجان غربی از واحد تولیدی ما بازدید کرد و ترافیک محصولات را به چشم دید گفت که محل فعالیت چنین مجموعه معظمی که در تراز جهانی کار می‌کند برای این همه تنوع محصول کافی نیست و همان موقع مجدداً سرنوشت طرح احداث شهرک پلیمر ارومیه مطرح شد و او قول داد که زمین این شهرک را حداقل در اندازه 50 هکتار به سرعت تخصیص دهد.
ما آمادگی داریم تمامی بخش‌های صنعت پلیمری را در این شهرک راه اندازی کنیم و حتی قبلاً نیز آماده این کار بودیم و سرمایه گذاران خارجی برای سرمایه گذاری در این بخش بسیار مشتاق بودند ولی طولانی شدن پروسه اداری احداث شهرک پلیمر ارومیه سبب شد این شهرک بعد از این همه سال هنوز وارد فاز عملیاتی نشود.
در حقیقت با احداث این شهرک از خام فروشی مواد پتروشیمی جلوگیری می‌شود و به‌جای اینکه مواد اولیه را به فروش برسانیم و کالاهای تولیدی از همان مواد را به قیمت‌های نجومی دوباره خریداری کنیم، می‌توانیم همین مواد اولیه را در داخل به کالا تبدیل کرده و کالای نهایی را صادر کنیم چرا که این عمل ارزش افزوده‌ای بیشتر از خام فروشی برای کشور دارد.
ولی با اینکه قول این زمین را گرفتیم هنوز درباره زمان تحویل آن خبری نیست و البته این مشکل ساختاری و ذهنی بعضی ادارات است که سبب دیرکرد در این موضوع شده است.
تسنیم: دولت مشخصا چه حمایتی به جز ارائه تسهیلات بانکی می‌تواند از تولید داخل داشته باشد تا کارآفرینان بدون مدیون شدن به شبکه بانکی به فروش یا صادرات محصول خود متکی باشند؟
میرزاده: اولاً بهترین روش در سیتم موجود حمایتی کاهش درصد بهره‌های بانکی است چرا که بهره‌های بانکی با درصد بالا غیرمنطقی و به زیان مصرف کننده است.
اگر واحد تولیدی بتواند تسهیلات بانکی با بهره های موجود بگیرد حداقل 50 درصد باید در فروش کالا و محصولش سود داشته باشد که 20 درصد آن برای بهره‌های بانکی و بقیه برای هزینه‌های مختلف خود واحد تولید خرج شود، این 50 درصد افزایش قیمت سبب تورم در جامعه می‌شود و جز اینکه به مردم آسیب رسانده و سرمایه تولید کننده از بین می‌رود تأثیری دیگری ندارد.
مسئولان وقتی به کشاورزان و روستاییان تسهیلات بانکی ارائه می‌کنند در واقع برای آنان مشکل ایجاد می‌کنند، وقتی راهکارهای بهتر و به صرفه‌تری وجود دار چرا باید به پرداخت وام با بهره‌های بانکی بالا روی بیاوریم و حتی روستائیان و عشایر را بدهکار بانکها بکنیم.
هم ما و هم دیگر کارآفرینان طرح‌های زیادی برای بخش‌های مختلف مانند صنعتی کردن کشاورزی، ایجاد اشتغال، روش‌های دامداری پیشرفته مطالعه شده در دست دارند فقط باید دولت بخواهد و کارآفرینان هم آماده همکاری هستند.
تسنیم: شما ایده و طرح‌هایی برای جلوگیری از تبخیر آب و در نتیجه ایجاد شتاب در روند احیا دریاچه ارومیه مطرح کرده بودید امروز در ادامه مسیر احیا دریاچه چه قابلیت‌ها و چه برنامه‌هایی در نظر دارید؟
میرزاده: سالها پیش پروژه‌ای در جلسات اقتصاد مقاومتی برای احیا دریاچه ارومیه و آبیاری قطره‌ای باغات استان طرحی تصویب شد ولی وزارت نیرو هنوز اقدامی در این راستا نکرده است.
یکی از راه‌های احیا دریاچه ارومیه صرفه جویی در مصرف آب حوضه آبریز دریاچه ارومیه است ما آماده هستیم با ارائه گارانتی، آبیاری قطره‌ای در روستاها انجام دهیم و هزینه آبیاری که بیشتر به شکل غرقابی کردن باغات و زمین‌های کشاورزی است به حداقل می‌رسد.
در طرح جلوگیری از تبخیر نیز برای سایه‌اندازی روی دریاچه ارومیه که در هر متر مربع 100 هزار تومان هزینه در بردارد و مانع از تبخیر 75 الی 85 درصد از آب دریاچه می‌شود کارهای مطالعاتی و امکان سنجی انجام شده و آماده عملیاتی شدن است.
البته این طرح بیش از جلوگیری از تبخیر آب کاربرد دارد چون برای تولید برق از انرژی خورشیدی نیز از این امکان می توان بهره جست و با اینکار دیگر نیازی به ساخت نیروگاه و هزینه‌های کلان نیست بنابراین ضمن احیا دریاچه ارومیه ظرفیت جدیدی برای درآمدزایی نیز به وجود می‌آید.
روش دیگر برای جلوگیری از تبخیر آب دریاچه، مدیریت آب‌هایی است که به دریاچه ارومیه وارد می‌شوند که اینکار با محصولات روز پلیمری به شکل محصورسازی آب در بستر دریاچه نیز کار بسیار آسان و کم هزینه‌ای است.
تسنیم:با توجه به اینکه در استان آذربایجان غربی ظرفیت ساخت خانه‌های مقاوم در برابر زلزله نیز ایجاد شده و از سوی دیگر ایران کشوری زلزله خیز است بنابراین چه حمایت دولتی لازم است تا این محصول به تولید انبوه برسد؟
میرزاده: ما همه هزینه‌های مطالعه بررسی، قالب سازی و خرید دستگاه‌ها را پرداخت کردیم و این محصول آماده تولید انبوه است از دولت هیچ مساعدتی نمی‌خواهیم ما آماده تأمین نیاز کشور در این حوزه به بهترین شکل ممکن هستیم و در حالیکه در این طرح از کشورهای خارج متقاضی زیاد داریم ولی از خریدار داخلی خبری نیست.
تسنیم: شما نامه‌ای برای رئیس جمهور آماده کرده‌اید که در آن دغدغه‌ها و راهکارهای خود را در حوزه صنعت و مشکلات کارآفرینان عنوان کرده‌اید در این باره چه توضیحاتی دارید؟
میرزاده: بله، در این نامه من از رئیس جمهور این خواهش را دارم که برای تغییر قیمت مواد اولیه پتروشیمی دستوراتی صادر کنند تا این قیمت‌ها به اوایل سال گذشته بازگردد حتی برای یک یازه زمانی مشخص، با این کار تمامی دلالان و احتکار کنندگان مشخص‌شده و قیمت‌ها به تناسب می‌رسند.
در این نامه سؤال کرده‌ام وقتی وزیری توسط مجلس برای وزارتخانه‌ای فاقد صلاحیت تشخیص داده می‌شود چگونه همان فرد چند روز بعد دوباره در قسمت دیگری به‌عنوان وزیر شروع به‌کار می‌کند؟ آیا رشته تحصیلی وی با همه وزارتخانه‌های کابینه دولت همخوانی دارد که می‌تواند در هر بخش مشغول به کار باشد و معتقدم مجلس شورای اسلامی نیز نباید به این جابه‌جایی اجازه می‌داد.
تسنیم: شما به‌عنوان تولیدکننده داخلی چه انتظاراتی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی برای تحقق شعار سال دارید؟
میرزاده: آذربایجان غربی ظرفیت مبادلات بین‌المللی ویژه‌ای دارد که می‌توان از آن در زمینه‌های مختلفی استفاده کرد بنابراین اولویت نخست این است که نمایندگان استان ما مانند نمایندگان دیگر استانها در کنار هم امکانات و سرمایه را برای آذربایجان غربی فراهم کنند، برای مردم زمینه اشتغال و کسب و کار جدید فراهم کنند چرا که در چنین صورتی راه برای کار و تلاش و رونق واقعی فراهم می‌شود.
تسنیم:نکته پایانی؟
میرزاده: در همسایگی آذربایجان غربی در کشور ترکیه کارگاه‌هایی وجود دارد که افراد در آن با استفاده از ابزارهای کم هزینه کالاهای مختلفی تولید می‌کنند و این کالاها هم در داخل کشورشان عرضه و هم به کشورهای دیگر نیز صادر می‌شوند، ایران به خصوص آذربایجان غربی نیز ظرفیت بالایی برای پیشرفت با الگوگیری از کشورهای همسایه دارد.
مثلاً در استان برای ایجاد چنین کارگاه‌هایی از ساختمان حسینیه‌ها در محلات مختلف می‌توان استفاده کرد که معمولاً این اماکن جز در مناسبت‌ها کاربرد دیگری ندارند چرا که این کار سبب اشتغال زایی برای اهالی اطراف این حسینیه‌ها می‌شود و هم اینکه کارآفرینی در استان رواج پیدا کرده و نرخ بیکاری نیز در محلات به حداقل می‌رسد.
گفت‌وگو از محمد آقایی پر
انتهای پیام/ن
