معاونت هنری ارشاد به مسأله ادغام‌ها واکنش نشان داد
معاونت هنری ارشاد در جوابیه‌ای گفته است ساماندهی موسسات به حمایت بیشتر از تولید در هنر کمک می‌کند. این جوابیه پس از انتشار گزارشی از مخالفت‌های برخی هنرمندان به طرح تازه وزارت ارشاد منتشر شده است.
به گزارش خبرنگار فرهنگی تسنیم، روز گذشته خبرگزاری تسنیم گزارشی با عنوان «آیا معاون هنری ارشاد می‌داند ادغام و انحلال ها برای چیست؟» درباره طرح تازه وزارت ارشاد منتشر می‌کند که با واکنش معاونت هنری ارشاد روبه‌رو شده است.
روابط عمومی این معاونت در واکنش به این گزارش جوابیه‌ای مبسوط در اختیار خبرگزاری تسنیم قرار داده است. در این جوابیه چنین آمده است:
«مطلبی با عنوان "آیا معاون هنری ارشاد می‌داند ادغام و انحلال‌ها برای چیست؟" در خبرگزاری تسنیم روز شنبه 16 شهریورماه منتشرشده، که بخش‌هایی از آن خلاف واقع است. توضیح زیر برای روشن شدن موضوع ارسال می‌شود و مقتضی است مطابق قانون در آن خبرگزاری منتشر شود.
در پاراگراف نخست نوشته‌شده است معاون امور هنری در حالی اصرار به ادغام و انحلال انجمن‌های تخصصی هنری دارد که به نظر می‌رسد او چشم‌اندازی مشخص از این مسأله ندارد و موضوع بیش از آنکه فرهنگی – مدیریتی باشد، سیاسی است.
در این دوره معاونت امور هنری طرح‌هایی مانند سند جامع هنر، نظام صنفی هنرمندان، آمایش و پیمایش سرزمینی هنر، سند راهبردی، شناخت و اصلاح فرایندهای معاونت هنری و ... مورد توجه معاونت هنری است که اهمیت و جایگاه چشم‌انداز و نگاه استراتژیک و جامع را نشان می‌دهد و برای طرح ساماندهی مؤسسات و انجمن‌ها نیز وضعیت و شرایط انجمن‌ها، کارکرد آنها و موارد حقوقی و قانونی آنها مطالعه شده است..
در بخش دیگری مطلب درباره معاون امور هنری نوشته است مردی که در 18 ماه مدیریت خود به هیچ رسانه‌ای پاسخگو نبوده است، درحالی‌که معاون هنری، فارغ از پاسخ به پرسش‌هایی که خبرنگاران در برنامه‌های مختلف مطرح کرده‌اند؛ مصاحبه‌های اختصاصی متعددی با رسانه‌های گوناگون داشته است. (خبرگزاری مهر، ایسنا، روزنامه همشهری، روزنامه سازندگی، ایرنا، صداوسیما بخش 20:30، رادیو تهران، رادیو گفت‌وگو، شبکه خبر و ...) علاوه بر آن با توجه به اینکه معاونت امور هنری مدیرانی در حوزه‌های تخصصی دارد، بسیاری از مسائل از سوی مدیران تخصصی پاسخ داده می‌شود. اصول و اخلاق حرفهای رسانه حکم می‌کند که آنچه واقعیت است، بیان شود. بی‌تردید جمله "در 18 ماه مدیریت خود به هیچ رسانه‌ای پاسخگو نبوده است" برای مدیری که چندین بار با رسانه‌ها گفت‌وگو کرده، خلاف واقع است.
در بخشی دیگر گفته‌شده امین مؤیدی چهره تازه معرفی‌شده این روزها، درحالی‌که امین مؤیدی مشاور برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی معاونت امور هنری از اسفند سال 96 در معاونت فعالیت دارد، سوابق هنری و در زمینه برنامه‌ریزی تخصص و تجربه دارد و نخستین مصاحبه درباره موضوع ساماندهی مؤسسات و انجمن‌ها از سوی معاونت امور هنری نیز توسط یکی از خبرگزاری‌ها با ایشان به دلیل ارتباط حوزه فعالیت مشاور برنامه‌ریزی با موضوع و حضور مستمر در جلسات مربوط به ساماندهی با ایشان انجام شد. با توجه به اینکه مشاور برنامه‌ریزی نماینده معاونت امور هنری در موضوع ساماندهی مؤسسات و انجمن‌هاست، در برنامه شب تئاتر نیز که موضوع مؤسسات و انجمن‌ها بود، ایشان حضور یافت.
در جایی از مطلب به نقل از آقای مسافر آستانه گفته‌شده است که دولت نمی‌تواند انجمن را ادغام کند و منحل کند و انجمن خصوصی است. خبرگزاری تسنیم چندین بار در نوشته‌های خود به دلیل حضور فردی -که روزی در بخشی از دولت فعالیت داشته- در هیات مدیره یا هیأت مؤسس یا امنای یک انجمن یا موسسه، آن موسسه یا انجمن را دولتی تلقی کرده است اما گویا برای انجمن هنرهای نمایشی ایران استثنا قائل می‌شود. نکته دیگر اینکه عنوان‌شده انجمن، خصوصی است، دولت وظیفه حمایت از هنر و انجمن‌ها را دارد، اما آیا دولت موظف است بدهی‌های سنگین و مشکلات مالی و مالیاتی و هزینه‌های تشکیلاتی و تشریفاتی همه مؤسسات خصوصی را کامل بپردازد؟ در زمان بدهی‌های فراوان، پرداخت بدهی برعهده دولت است اما انجمن خصوصی است. در طرح ساماندهی مؤسسات و انجمن‌ها، استقلال بیشتر انجمن‌ها و دخالت حداقلی دولت و فقط حضور دولت به عنوان حمایت‌کننده و ناظر مدنظر است و یکی از اهداف این است که از محل ساماندهی مؤسسات، امکان حمایت بیشتر از تولید در هنر فراهم شود.
در بخش دیگری از مطلب عنوان‌شده که روابط عمومی معاونت هنری خبری نصفه و نیمه از جلسه معاون هنری با رؤسای انجمن‌های نمایشی منتشر کرده است که خبر به‌هیچ‌عنوان سخنان هنرمندان را بازتاب نداده است و تنها قصدش برجسته کردن حرفهای حسینی است، مردی که به نظر می‌رسد هیچ برنامه ویژه‌ای برای طرح تازه ندارد.
گزارشی که از آن جلسه منتشر شد، بخش‌هایی از حرفهای مدیران معاونت هنری و رؤسای انجمن‌ها بود که با موضوع ساماندهی مؤسسات و انجمن‌ها بیان شد. گفته‌های مدیران معاونت نیز بیشتر به‌منظور تبیین موضوع برای آگاهی در راستای روشن شدن موضوع بود، ادعای اینکه به‌هیچ‌عنوان سخنان هنرمندان را بازتاب نداده از سوی نویسنده آن مطلب خلاف واقع است. مهمترین بخش حرف‌ها و خواسته‌های رؤسای انجمن‌ها هم درباره موضوع آمده است، چنانکه درباره نقش و تأثیر انجمن‌های هنرهای نمایشی در استان‌ها که نویسنده تسنیم و روسای انجمن‌ها بر آن تأکید دارند در گزارش معاونت هنری از آن نشست نیز دیده می‌شود. آقای درند در آن جلسه چندین بار خواستار برگزاری جلسه‌ای دیگر با حضور هیأت مؤسس رؤسای انجمن‌ها و معاونت هنری شد و مهمترین خواسته ایشان برگزاری این جلسه بود که در گزارش معاونت امور هنری آمده است.
نویسنده مطلب تسنیم نوشته معاونت هنری خبری نصفه و نیمه از نشست روسای انجمن‌ها با معاون هنری منتشر کرده است، درحالی‌که خود در این مطلب که قرار است به موضوع ساماندهی مؤسسات بپردازد و تصویری روشن از ماجرا بدهد، هیچ‌یک از گفته‌های معاون هنری و مشاور برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی معاونت را که تاکنون درباره اهداف و مراحل ساماندهی اعلام‌شده، بیان نکرده است. همچنین تسنیم توضیح‌هایی را که معاون امور هنری و مشاور برنامه‌ریزی معاونت درباره پرسش‌های روسای انجمن‌ها دادند، در این مطلب منتشر نکرده است. بیان همه جوانب و نظرات وظیفه رسانه است و در این صورت خواننده می‌تواند بر اساس همه نظرات و موارد مربوط به موضوع، مطلب را درک و دریافت کند و نسبت به واقعیت آگاهی یابد.
در بخشی از مطلب آن خبرگزاری آمده است "هنرمندان تئاتر از دخالت‌های وزارت ارشاد در امور اجرایی بسیار نگران‌اند" درحالی‌که هدف ساماندهی مؤسسات و انجمن‌هاست تا نظارت بر حمایت‌ها از هنر شفاف‌تر و روشن‌تر شود، موضوعی که رسانه‌ها و افکار عمومی هم مطالبه می‌کنند و معاونت هنری نیز به آن معتقد است. نظارت بر حمایت‌هایی که از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از هنر می‌شود، از وظایف این وزارتخانه و قانونی و طبیعی است و این دخالت در امور اجرایی نیست.
در بخشی از مطلب به نقل از آقای درند آمده است "حمایت از استان‌ها به صفر رسیده است؛ درحالی‌که بار تئاتر کشور بر دوش استان‌هاست" درحالی‌که در سال 1397 حدود 10 میلیارد تومان از اعتبارات معاونت امور هنری به استان‌ها اختصاص‌یافته است و خبر آن نیز پیش‌ازاین منتشرشده است.
در این مطلب به نقل از آقای یاراحمدی نوشته‌شده است: "ماده 12 اساسنامه انجمن به انجمن این حق را داده است که در استان‌ها شعبه تأسیس کند" درحالی‌که اگر اساسنامه با سند بالادستی (مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی) مغایرت داشته باشد، سند بالادستی اساس قرار می‌گیرد. در سامانه دبیرخانه هیئت رسیدگی به امور مراکز فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در قسمت نام‌گذاری قیدشده است که بر اساس سیاست‌ها و تعاریف و شرایط نام‌گذاری مؤسسات فرهنگی بر اساس مصوبه 179 شورای عالی انقلاب فرهنگی مورخ 4/11/67 و همچنین اختیارات هیئت رسیدگی به امور مراکز فرهنگی مطابق بند 2 و تبصره ماده 10 و همچنین ماده 11 ضوابط و مقررات، تعریف انجمن عبارت‌اند از: مؤسسه فرهنگی هنری که بین مؤسساتی دیگر زمینه همکاری تعریف نموده و حلقه ارتباطی است. تشکیل‌دهنده و تأسیس کننده این مؤسسات مدیران مسئول مؤسسات فرهنگی هستند. فعالیت‌هایی که انجمن انجام می‌دهد صرفاً ایجاد همکاری‌های بیشتر بین مؤسسات عضو می‌باشد و از تصدی‌گری فعالیت‌های فرهنگی موسسه منع می‌شوند.
همچنین شورای عالی انقلاب فرهنگی در جلسه 520 مورخ 10/4/82 موضوع الحاق ماده واحده به مصوبه ضوابط و مقررات تأسیس مراکز، مؤسسات، کانون‌ها و انجمن‌های فرهنگی و نظارت بر فعالیت آنها ( مصوبه جلسه 385 مورخ 8/8/75) را به این شرح تصویب کرد:
مراکزی که بر اساس این ضوابط توسط اشخاص حقوقی یا حقیقی تأسیس شده‌اند و نوع فعالیت آنها مشابه یکدیگر می‌باشد می‌توانند اقدام به تأسیس مجموعه تشکیلات مرکزی با عنوان اتحادیه، مجمع، جامعه، انجمن یا سایر عناوین مشابه در سطح استانی، منطقه‌ای یا کشوری نموده و بر اساس ضوابط از دبیرخانه هیئت رسیدگی به امور مراکز فرهنگی مجوز فعالیت دریافت نمایند. در واقع با طرح ساماندهی مؤسسات و انجمن‌ها، شخصیت حقوقی و استقلال آنها تقویت می‌شود.
تاکنون بارها اعلام‌شده است که برای طرح ساماندهی انجمن‌ها و مؤسسات، جلسات و نشست‌هایی با هنرمندان، رؤسای انجمن‌ها و هیأت مدیره‌ها و ذینفعان برگزار و از نظرات آنان استفاده می‌شود.
متأسفانه عده‌ای موضوع ساماندهی را با تعطیلی و از بین رفتن حمایت از هنر و ... مترادف گرفتند و در محافل و برخی رسانه‌ها موجی از نگرانی را در بین هنرمندان ایجاد کردند، درحالی‌که ساماندهی مؤسسات و انجمن‌ها قرار است به امکان حمایت بیشتر از هنر منجر شود.
طرح ساماندهی مؤسسات و انجمن‌ها اهداف افزایش بازدهی و ارتقای بهره‌وری و کارایی مؤسسات و انجمن‌های تابعه، ایجاد ساختار و روش بهینه انجام فعالیت‌ها، سازماندهی و استفاده از منابع محدود موجود، چابک سازی تشکیلات و فرآیندها، فراهم‌آوری امکان نظارت و کنترل یکپارچه و فراگیر خصوصاً در حوزه های مالی و نیل به شفافیت را موردنظر دارد. رویکرد و راهبرد این طرح نیز ایجاد انسجام و هماهنگی، اصلاح ساختار، ضابطه‌مندی و شفافیت، شناسایی و کنترل ریسک و پرهیز از ایجاد اختلال در فعالیت‌های جاری است.
درحالی‌که عمده افراد بر کوچک شدن دولت تأکید می‌کنند اما با نخستین گام برای ساماندهی، واکنش نشان می‌دهند که چرا قرار است ساماندهی و ادغام شود. معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تلاش می‌کند ساماندهی را با محوریت منافع هنر و کمترین آسیب دنبال کند و سهم خود را در کوچک شدن حوزه‌های مرتبط با خود انجام دهد. ساماندهی مؤسسات و انجمن‌ها دو دهه است که از دغدغه‌های مدیران بوده است، امروز هم معاونت هنری قصد دارد با ساماندهی مؤسسات و انجمن‌ها فعالیت‌های خود را شفاف‌تر و منابع خود را بهینه‌تر در راستای خدمت بیشتر به هنر و هنرمندان هزینه کند اما انتشار مطالبی با جهت‌گیری از سوی بعضی افراد و رسانه‌ها بیانگر آن است که افرادی به حفظ همین ساختارها علاقه دارند و با ساماندهی که می‌تواند منابعی را به حمایت از تولید در هنر برساند، مخالفت می‌کنند. ساماندهی مؤسسات و انجمن‌ها صرفه‌جویی در هزینه‌های تشکیلاتی و تشریفاتی را به دنبال دارد و در این صورت حمایت بیشتر از تولید ممکن خواهد شد. ساماندهی موجب می‌شود، هزینه‌های تشکیلاتی کاهش یابد و اعتباری که باید به تولید اختصاص یابد، در همین بخش استفاده شود.
متأسفانه بدون اسناد در پاراگراف پایانی مطلب تسنیم آمده است که یکی از وزرای سابق قرار است مدیر مؤسسه‌ای شود که از ادغام انجمن‌ها به‌دست می‌آید و نام آن مؤسسه ایرانیان است، درحالی‌که هنوز ساماندهی مؤسسات در ابتدای راه است و هیچ نام و مدیری نیز برای موسسه‌ای تعیین نشده است و اگر خبرگزاری تسنیم مستنداتی از آن دارد لازم است منتشر کند و ضرورت کار حرفهای و اخلاقی در رسانه بیان مستند و واقعی است.
بیان این موارد خلاف واقع و ادعایی مبنی بر سیاسی بودن موضوع ساماندهی مؤسسات و استفاده از واژه انحلال در یک مطلب، از سویی تردید در اعتبار حرفهای و اخلاقی رسانه است و از سویی تشویش و نگرانی که در بین هنرمندان و فعالان هنری ایجاد می‌کند.
اقدام رسانه‌ها در پیگیری موضوعات و پافشاری بر شفافیت پسندیده است چنانکه اقدام وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در روند شفاف‌سازی (هرچند هنوز کامل نیست) قابل‌تحسین است. اما پیشنهاد می‌شود رسانه‌هایی که دغدغه شفافیت را برای خوانندگان دارند، خود نیز حمایت‌ها و هزینه‌های خود را شفاف کنند تا دغدغه آنها برای شفاف‌سازی بیشتر باورپذیر باشد.
انتظار می‌رود خبرگزاری تسنیم با مستندات، ادعای خود را مبنی بر سیاسی بودن ساماندهی مؤسسات و انجمن‌ها و همچنین انتخاب فردی به ادعای آن خبرگزاری برای مدیریت موسسه‌ای که از ادغام انجمن‌ها تشکیل‌شده و انتخاب نام موسسه اثبات کند. معاونت هنری نیز پس از انتشار این توضیح چنانکه تاکنون آمادگی داشته، برای پاسخگویی به موضوع ساماندهی مؤسسات و انجمن‌ها به خبرگزاری تسنیم و هر رسانه دیگری آمادگی دارد.»
انتهای پیام/
