گزارش| نیاز ترکیه به تولید جنگنده بومی؛ آیا تجربه پهپادها تکرار می‌شود؟
ترکیه پس از ناکامی در تحویل گرفتن هواپیماهای جنگنده اف ۳۵ به دنبال تولید جنگنده ملی رفته و قرار است هواپیمای جنگنده ملی تولید داخل این کشور قبل از سال ۲۰۳۰ میلادی به بهره‌برداری برسد.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم٬ رسیدن به خودکفایی در حوزه صنایع دفاعی برای کشور ترکیه٬ روز به روز اهمیت بیشتری پیدا کرده است. در سالیان گذشته٬ بخش تولید صنایع دفاعی از وزارت دفاع ملی مستقیماً به نهاد ریاست جمهوری ترکیه منتقل شد که نشان دهنده افزایش اهمیت این موضوع برای تیم اردوغان است.
پروفسور اسماعیل دمیر رئیس بخش صنایع دفاعی نهاد ریاست جمهوری ترکیه اعلام کرده که هواپیمای جنگنده ملی ترکیه قبل از سال 2030 میلادی به بهره‌بردای خواهد رسید.
یک صنعت پیچیده و انحصاری
ساخت هواپیماهای جنگنده٬ یک صنعت پیچیده و هزینه‌بر است. هنوز هم در این صنعت٬ سکان اصلی در اختیار کشورهایی همچون آمریکا٬ انگلیس، روسیه٬ فرانسه و آلمان است اما کشورهای چین٬ ژاپن و چک نیز در حوزه جت‌های آموزشی حرف‌های زیادی برای گفتن دارند و ایران نیز در چند سال اخیر٬ با تولید هواپیماهایی همچون کوثر٬ صاعقه٬ یاسین و آذرخش٬ نشان داده که در این بخش٬ خیال تعلل و تسلیم شدن ندارد.
اما کشوری همچون عربستان سعودی٬ صرفاً به دنبال خرید بوده و ترکیه نیز قدم در راه رسیدن به خودکفایی گذاشته است.
ساخت هواپیمای جنگی٬ پروژه حساس و پیچیده‌ای است. یک هواپیمای رزمی از 4 بخش مهم و حساس پدید آمده که تولید و طراحی هر کدام از آنها٬ نیاز به دانش٬ تخصص و محاسبات مجزا دارد که عبارتند از:
1.طراحی و ساخت بخش سازه.
2.فن‌آوری پیچیده و گرانقیمت موتور و پیشران‌ها.
3.حوزه حساس٬ محرمانه و گرانقیمت الکترونیک پروازی و مخابرات اطلاعاتی.
4.بخش تسلیحات و مهمات.
ترکیه یکی از کشورهای شریک در پروژه تولید مشترک جنگنده نسل پنجم یعنی اف 35 است.
اما دونالد ترامپ٬ نگران از ژرف شدن روابط آنکارا – مسکو٬ خرید سامانه موشکی اس 400 از روسیه را بهانه کرد و کنگره آمریکا اعلام کرد که این هواپیما نباید به ترکیه تحویل داده شود.
این در حالی است که ده‌ها قطعه این هواپیما در داخل ترکیه تولید می‌شود و پرچم ترکیه نیز به شکل رسمی در کنار پرچم دیگر شرکا٬ بر بدنه هواپیما به چشم می‌خورد.
حالا ترکیه پس از ناکامی از تحویل گرفتن هواپیماهای جنگنده اف 35 به دنبال تولید جنگنده ملی رفته است. اما اغلب هواپیماهی جنگنده نیروی هوایی ترکیه در وضعیت عملیاتی مطلوبی نیستند و احتمالاً این کشور ناچار خواهد شد به منظور جبران خلا موجود٬ از روسیه سوخو بخرد.
دولت اردوغان٬ پیش‌تر با وجود اعتراضات مخالفین و منتقدین٬ بخشی از سهام صنایع ملی تولید تانک پالت را به قطری‌ها فروخت و حالا هم بعید نیست که در روند تولید هواپیمای جنگنده از مساعدت مالی و سرمایه‌گذاری آنان بهره بگیرد.
آن چه به ترکیه جسارت داد
ترکیه در سالیان اخیر در حوزه صنایع دفاعی٬ برای رسیدن به خودکفایی٬ خیز برداشته و در حوزه‌هایی همچون تولید خودروهای نفربر زرهی٬ تانک٬ توپ٬ انواع مهمات هوشمند٬ تفنگ خودکار انفرادی٬ تجهیزات و ادوات مخابراتی نظامی به دو شکل پرتابل و ثابت٬ ناوچه و قایق نظامی و برخی ادوات و تجهیزات دریایی دیگر٬ موشک‌های برد پایین و مونتاژ بالگرد٬ به موفقیت‌های قابل توجهی دست یافته و علاوه بر پاکستان و جمهوری آذربایجان٬ مشتریانی در میان کشورهای آفریقایی نیز پیدا کرده است.
اما بدون تردید٬ محصول دفاعی / تهاجمی استراتژیک ترکیه که توانسته بر بسیاری از معادلات سیاسی٬ امنیتی و دفاعی این کشور تاثیر جدی بگذارد٬ هواپیماهای بدون سرنشین است.
ترکیه پیش‌تر برای کنترل مرزهای هوایی خود و برخورداری از رصد اطلاعاتی هواپیماهای بدون سرنشین در جنگ با پ.ک.ک٬ محتاج به آمریکا و رژیم صهیونیستی بود.
اما هر 4 فروند هواپیمای بدون سرنشین که از اسراییل تحویل گرفته بود٬ تنها پس از 4 هفته خراب شده و بلااستفاده ماندند و استفاده از اطلاعات غیرمستقیم ارسالی از سوی هواپیماهای بدون سرنشین آمریکایی٬ فاجعه به بارآورد و نیروی هوایی ترکیه در سال 2011 میلادی با این تصور که کاروانی از نیروهای پ.ک.ک در حال ورود به داخل کشور است٬ کاروان نوجوانان و جوانان روستایی مرز را در اولودره یا روبوسکی در مرز اقلیم کردستان عراق و استان حکاری هدف گرفت و در جریان آن 34 نفر کشته شدند.
به همین خاطر تلاش ترکیه برای تولید هواپیمای بدون سرنشین جدیتر شد و سلجوق آلبایراک مهندس و طراح جوانی که پدر و خاندان او همواره از دوستان و نزدیکان مرحوم نجم الدین اربکان نخست وزیر فقید ترکیه بوده‌اند٬ پس از بازگشت از آمریکا٬ کارگاه بزرگ تولید هواپیماهای بدون سرنشین را دایر کرد.
پس از مدتی کوتاه٬ این پروژه نتیجه داد و این هواپیما در چندین نوع و در دو نسل دارای مهمات پرتاب شونده و بدون مهمات٬ مورد استفاده قرار گرفتند.
هواپیماهای بدون سرنشین ترکیه در مدت زمانی کوتاه٬ سر از حریم هوایی عراق٬ سوریه٬ سومالی٬ سودان٬ قطر و لیبی درآوردند و استفاده از نوع دارای موشک این هواپیماها٬ منجر به شناسایی و کشته شدن چندین فرمانده رده بالای پ.ک.ک شد.
به جرات می‌توان گفت که به کارگیری این هواپیماها٬ سرنوشت جنگ بین ترکیه و پ.ک.ک را تغییر داده و منجر به زمین‌گیر شدن این گروه تروریستی شد.
حالا تیم اردوغان٬ با اعتماد به نفس و امیدی که از تولید هواپیماهای بدون سرنشین کسب کرده٬ به دنبال آن است که این پیروزی را در حوزه ساخت هواپیماهای جنگنده نیز تکرار کند. اما ناگفته پیداست که بین این دو حوزه٬ تفاوت‌های جدی وجود دارد.
علاوه بر تفاوت عمیق حوزه دانش و تخصص محاسباتی در طراحی و تولید جنگنده و بدون سرنشین٬ این نکته نیز اهمیت ویژه دارد که ساخت هواپیماهای بدون سرنشین هنوز هم نوپا محسوب می‌شود اما صنعت ساخت جنگنده٬ انحصاری شده و قدرت‌های جهان با انواع ترفندها و کارت‌های فشار٬ تلاش میکنند این صنعت را در دست خود نگه دارند.
حال باید دید آیا ترکیه در این میدان٬ می تواند به اهداف خود دست پیدا کند یا خیر.
انتهای پیام/
