یادداشت|آثار مادی و معنوی کنگره عظیم حج

یادداشت|آثار مادی و معنوی کنگره عظیم حج

کنکرۀ حج، علاوه بر ایجاد وحدت و همدلی بین مسلمین، می‌تواند باعث نزدیکی و هماهنگی دولت‌های مسلمان نیز باشد.

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، یکی از عبادات واجب و بسیار مهم در اسلام که در روایات بسیاری از معصومین علیهم‌السلام بر انجام آن تأکید فراوان شده و از ارکان اسلام نامیده شده "حج" است. امام صادق علیه‌السلام در این باره فرمودند: «اسلام بر پنج پایه استوار است: نماز، روزه، زکات، حج و ولایت...».[1] برای حج می‌توان ثمرات مادی و معنوی بسیاری برشمرد که در این نوشتار به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:

ثمرات مادی:

1. ایجاد وحدت در جامعه اسلامی

حج مهم‌ترین اجتماع مسلمین در سال محسوب شده و از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. در حج مسلمین سراسر دنیا با هم آشنا شده و همدیگر را از نزدیک می‌بینند و باعث همدلی و محبت و همکاری بیشتر مسلمین خواهد بود. بنابراین یکی از بارزترین ثمرات حج، ایجاد وحدت میان مسلمین جهان و فرقه‌های مختلف اسلامی است، شیعه (اعم از دوازده امامی، اسماعیلی و زیدی) و سنی (اعم از شافعی، مالکی، حنفی و حنبلی) در کنار همدیگر یک عمل مشترک را انجام داده و حدود یک ماه در کنار هم خواهند بود.

همچنین حج، علاوه بر ایجاد وحدت و همدلی بین مسلمین، می‌تواند باعث نزدیکی و هماهنگی دولت‌های مسلمان نیز باشد، سران کشورهای اسلامی نیز می‌توانند با حضور در مراسم عظیم حج، همدیگر را ملاقات کرده و برای رشد و توسعه کشورهای اسلامی با هم تبادلاتی داشته باشند و نقاط ضعف و قوت همدیگر را پوشش دهند و باعث مستحکم شدن روابط سیاسی دولت‌های مسلمان شود.

2. ثمرات اقتصادی
حضور جمعیت زیاد حج در یک کشور بدون شک باعث رونق اقتصاد آن کشور شده و بازار اقلام مصرفی آن کشور را پر رونق کرده و این امر موجب رونق بازار مسلمین و ثروتمند شدن آنها خواهد شد. همچنین با هماهنگی کشورهای مسلمان نیز می‌توان برنامه‌ریزی کرد که هر کشوری دستاوردها و صنایع خود را برای مصرف حاجیان عرضه کند. چون همیشه حج برقرار است و منحصر در ایام خاصی نیست - حج تمتع زمانی خاص دارد، اما عمره مفرده زمان خاصی ندارد و در همه ایام برگزار می‌شود- این مراسم می‌تواند پایه‌گذار یک بازار مشترک اسلامی باشد و زمینه‌های مبادلات تجاری را میان کشورهای اسلامی فراهم آورد.

ثمرات معنوی:

1. تمرین تقوا
اگر حج به صورت صحیح و درست انجام شود، روح انسان را لطیف، اراده او را قوی، نفس را پاک و غرایز را تعدیل می‌کند. یک حاجی در ایام حج علاوه بر محرمات و گناهانی که باید ترک کند، لازم است بسیاری از اموری که قبلاً بر وی حلال بود را نیز ترک کند، و این خود تمرینی بسیار عالی برای تقوا و ترک محرمات الهی و تمرینی عملی، در راستای ریاضت و طهارت نفس است و باعث می‌شود شخص در برابر وسوسه‌های شیطانی و خواسته‌های نفسانی مقاومت کند.

2. ترک دنیا و مظاهر آن
حاجی وقتی وارد میقات می‌شود، باید لباس احرام بپوشد و تمام لباس‌های فاخر و زینت‌های مرسوم و متداول را از خود دور کند و همه مانند هم لباس احرام بپوشند؛ لذا این مطلب تمرینی است برای کم کردن وابستگی‌ها و علقه‌های مادّی از خود؛ حاجی با در آوردن لباس‌های ظاهری خود و پوشیدن لباس احرام، در واقع دنیا و تمام مظاهر دنیای مادی را کنار می‌گذارد و دل به معشوق خود می‌بندد و تعلق به دنیا را رها می‌کند.

او به جای رفتن به مناطق خوش آب و هوا و تفرّجگاه‌های کذایی که گرایش به دنیا را در انسان زیاد می‌کنند، سفری پرمشقت به سرزمینی بی‌آب و علف را انتخاب کرده، تا روح خود را صیقل دهد. بنابراین حج تمرین بسیار مناسبی برای مبارزه با دنیاطلبی و کنار گذاشتن زیبایی‌های دنیاست، وقوف در عرفه، مشعر و منا خود، انسان‌ساز است، حضور چند روز در بیابانی بی‌آب و علف و در گرمای شدید، بدون سرپناهی مناسب واقعاً تمرین دنیا گریزی و دوری از شهوات نفسانی است.

3. تمرین بندگی و گوش دادن به فرمان الهی
یکی از اعمال حج، طواف به دور خانه خدا و گفتن اذکاری مخصوص است، حاجی باید هفت دور به دور خانه خدا بگردد و مرتب بگوید «لبیک اللهم لبیک...» یعنی خدایا تو را اجابت می‌کنم، اگر شخصی به این سخن توجه کرده و تنها لقلقه زبان نباشد، وقتی حجش هم تمام شد، باز این مطلب در وجود او نهادینه شده و در تمام مراحل زندگی به خداوند خواهد گفت: «لبیک».
بنابراین طواف خانه خدا و اذکار انسان‌ساز آن، در تقویت بندگی انسان و حق‌طلب بودن انسان بسیار موثر است و روحیه اطاعت از خداوند را در انسان زنده می‌کنند.

* حجت‌الاسلام محمد فرضی‌پوریان استاد حوزه علمیه قم
_____________
پی‌نوشت:
[1]. کلینى، محمد بن یعقوب بن اسحاق، الکافی، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407 ق، ج‏2، ص 18.

انتهای پیام/

واژه های کاربردی مرتبط
واژه های کاربردی مرتبط
پربیننده‌ترین اخبار فرهنگی
اخبار روز فرهنگی
آخرین خبرهای روز
فلای تو دی
تبلیغات
همراه اول
رازی
شهر خبر
فونیکس
میهن
طبیعت
triboon
گوشتیران
رایتل
مادیران