اولین هدف برای سلب هویت یک جامعه، زبان است/فارسی زبان تمدن اسلامی است

محمدعلی آذرشب استاد زبان و ادبیات عرب و مترجم پیام‌های رهبر انقلاب به زبان عربی در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم،‌ با اشاره به اظهار نگرانی رهبر انقلاب از وضعیت زبان فارسی گفت:‌ زبان فارسی یکی از زبان‌های مهم تمدن اسلامی است،‌ بعد از زبان عربی که زبان اول تمدن اسلامی است، زبان دوم فارسی است، به عبارت دیگر توسط زبان فارسی، تمدن اسلامی به شرق جهان اسلام گسترش یافت، به همین جهت ما می‌بینیم، زبان اردو و ترکی که هر دو از زبان های اسلامی است، تحت تاثیر زبان فارسی قرار گرفتند، زبان هند در یک زمانی، زبان فارسی بوده است،‌ زبان ترکی در یک زمانی فارسی بوده است.

فارسی زبان تمدن اسلامی است

وی با بیان این مطلب که فارسی زبان تمدن اسلامی است، گفت:‌ ایرانی‌ها پس از گرایش به اسلام،‌ واسطه‌ای بین زبان عربی و شرق جهان اسلام، که زبانش فارسی بود،‌ شدند‌، زبان اسلام در ایران زبان فارسی شد و توسط همین زبان فارسی به شرق جهان اسلام گسترش یافته است. اما زبان فارسی امروز چگونه به وجود آمد؟ پس از مشرف شدن ایران به اسلام زبان عربی گسترش یافت، ایرانیان زبان فارسی را هم به دلیل پشتوانه تمدنی این زبان حفظ کردند، تا جاییکه عرب‌ها و خلافت اسلام برای اجرایی کردن امور خود نیازمند زبان فارسی شد،‌ برای نمونه خلافت در امور دارایی خود به دلیل تجربه ایرانیان در این زمینه وابسته زبان فارسی شد.

آذرشب در پاسخ به این پرسش که کاربرد برخی واژگان زبان عربی در زبان فارسی از همین زمینه‌های تاریخی نشأت می‌گیرد،‌ گفت:‌ بله، زبان فارسی امروز تاحدودی به زبان عربی آمیخته شده است،‌ این آمیختگی توسط سعدی شیرازی به صورت یک زبان زیبا و ادبی در آمد، البته سعدی در حقیقت زبان فارسی را به صورت یک زبان ادبی، زیبا و قابل ارائه در ادبیات شعر و نثر درآورد.

هجمه به زبان فارسی با هدف هجمه به تمدن اسلامی است

وی با اشاره به هجمه‌های صورت گرفته علیه زبان فارسی در روزگار کنونی گفت:‌ امروز اگر زبان فارسی مورد تهاجم و تضعیف قرار می‌‌گیرد، در واقع هدف زبان فارسی نیست،‌ بلکه هدف تمدن اسلامی است، این هجمه بر زبان فارسی بر زبان عربی نیز وجود دارد،‌ بر زبان ترکی نیز وجود دارد، ترک‌ها به گونه‌ای پیش رفتند که امروز دیگر نمی‌توانند ادبیات کهن خود را بخوانند،‌ چرا که حروفشان عوض شده است، در هند نیز وضعیت به همین گونه است،‌ استعمار انگلیسی در این سرزمین برای پیشبرد اهداف استعماری خود اردو را مورد حمله قرار داد تا انگلیسی را جایگزین آن کند،‌ بنابراین یک موشکافی دقیق تاریخی نشان می‌دهد که در واقع زبان فارسی به این جهت مورد حمله قرار گرفته که زبان تمدن اسلامی است و امروز با حمله به زبان فارسی در واقع کلیه حوزه تمدن اسلامی از آخرین شهر مراکش در غرب جهان اسلام تا جاکارتا که در شرق جهان اسلام قرار گرفته است، در معرض تهاجم قرار می‌گیرد.

هر زمان که بخواهند بر یک کشور بتازند و هویتش را سلب کنند، اولین هدف زبان خواهد بود

مشاور بین‌الملل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان این مطلب که زبان هویت، شخصیت و فرهنگ یک ملت است،‌ گفت:‌ هر زمان که بخواهند بر یک کشور بتازند و هویتش را سلب کنند، اولین هدف زبان خواهد بود، زبان نه به عنوان زبان بلکه به عنوان فرهنگ، تمدن، هویت و .. مورد تهاجم قرار می‌گیرد، ولی خوشبختانه زبان فارسی و عربی هر دو به علت پشتوانه فکری، فرهنگی علمی و ادبی فراوانی که دارند در مقابل تمام حمله‌های طول تاریخ مقاومت کرده ‌اند،‌ داستان مقاومت زبان عربی در مقابل حمله بیگانگان طولانی است،‌ در الجزایز سعی شد، زبان عربی را به طور کلی محو کنند، در مصر تلاش شد، در شام تلاش شد، ولی به علت پیوند زبان عربی به قرآن و میراث فرهنگی تمدنی و اسلامی این زبان مقاومت کرد، زبان فارسی نیز همین‌گونه است‌، سعدی در گلستان و بوستان آمیخته‌ای از قرآن و احادیث و اشعار فارسی را ارائه کرده است،‌  گویی می‌خواسته بگوید زبان عربی و فارسی دارای یک ریشه‌اند و آن ریشه تمدن اسلامی است،‌ اگر این زبان از بین برود،‌ تمدن اسلامی نیز از میان خواهد رفت.

تغییر حروف در ترکیه

آذرشب با اشاره به هجمه‌هایی که در داخل کشور درباره زبان فارسی وجود داشته،‌ گفت:‌ در گذشته تلاش‌هایی در زمینه تغییر الفبای فارسی انجام شد،‌ برای نمونه در زمان رضا شاه، حتی اواخر قاجاریه، عده ای از روشنفکران غرب زده می‌خواستند به بهانه پیشرفت زبان فارسی را از میان برداشته و انگلیسی را جانشین کنند،‌ اما موفق نشدند،‌ اتفاقی که در ترکیه انجام شد،‌ ترک‌ها به بهانه مبارزه با بی‌سوادی حروف را تغییر دادند،‌ تا سواد منتشر شود،‌ اما امروز یکی از بالاترین آمار بی سوادی در جهان را به خود اختصاص داده‌اند. این در حالی است الفبای چین دشوارترین الفبا است‌، اما بی‌سوادی وجود ندارد.

 آشنایی رهبر انقلاب با زبان انگلیسی و عدم به کارگیری لغات انگلیسی در گفتار

این استاد زبان و ادبیات عرب با اشاره به دروازده‌های ورود فرهنگ غرب از راه تکنولوژی‌های جدید و تغییر سبک زندگی ایرانیان به واسطه آن گفت:‌ در این شکی نیست که ما به آموختن زبان انگلیسی نیاز داریم، زبان انگلیسی یکی از زبان‌های بین‌المللی دنیاست و اگر بخواهیم دنیا شناس باشیم باید زبان را بشناسیم،‌ رهبر انقلاب آشنایی خوبی با این زبان دارد و مرتب پیگیر مطالعاتی به زبان انگلیسی هستند،‌ اما آیا تا به حال دیده‌ایم که ایشان در سخنانشان به جای استفاده از زبان فارسی از لغت انگلیسی استفاده کنند؟.

وی ادامه داد:‌ متأسفانه امروز از طریق کتاب‌های ترجمه شده،‌ آموزش زبان،‌ فیلم، مجلات، فضای مجازی و... فرهنگ ایرانی اسلامی در معرض تهدید است،‌ چرا که استعمار غرب به دنبال تحمیل فرهنگ خود است،‌ غرب به عنوان یک مجموعه‌ای که خود را برتر از دیگران می‌داند می‌خواهد فرهنگش را تحمیل کند، اما این  ما هستیم که نباید آسیب‌پذیر باشیم، باید فرهنگ خود را تقویت کنیم، هویت‌مداری و شخصیت‌مداری را به گونه‌ای تقویب کنیم که در معرض این آسیب‌ها هم اگر قرار گرفت،‌  مقاومت کند، ما باید بنیه فرهنگی، اعتقادی و شخصیتی و سبک زندگی خود را نهادینه کنیم.

فرهنگستان در صدور واژه‌های جدید قدرتمند‌تر عمل کند

آذرشب در پاسخ به این پرسش که نقش صدا و سیما و فرهنگستان زبان و ادب فارسی در این میان چیست؟ گفت:‌ صدا و سیما نقش بسیار مهمی دارد،‌ بسیاری از اصطلاحات اصیل فارسی توسط صدا و سیما نهادینه می‌شود،‌ البته فرهنگستان نیز باید در صدور واژه‌ها قدرتمند‌تر عمل کند،‌ از صدور واژه‌های نامأنوس با گفتار دوری کند و پس از صدور واژه نیز نوعی هماهنگی بین دستگاه‌های مختلف برای نهادینه کردن این واژه‌ها وجود داشته باشد.

انتهای پیام/