میزان عایدی ایران از توافق ژنو به تصمیم شرکت‌های غربی بستگی دارد

به گزارش خبرگزاری تسنیم، رویترز طی گزارشی نوشت ایران و قدرت های جهانی قرار است از امروز اجرای توافق هسته ای ژنو را آغاز کنند و امیدوارند این توافق بتواند مسیر را برای دستیابی به توافقی جامع هموار سازد تا با پایان یافتن موضوع ده ساله هسته ای، سایه تنش و درگیری از سر خاورمیانه دور شود.

اگر همانگونه که انتظار می رود، آژانس بین المللی انرژی اتمی، صبح امروز تایید کند که ایران در حال عمل کردن به مفاد توافق ژنو است، اتحادیه اروپا و آمریکا اواخر امروز بخشی از تحریم های اقتصادی علیه ایران را به حالت تعلیق در خواهند آورد.
امتیاز دهی دو طرف قرار است 6 ماه ادامه داشته باشد. در این دوره شش ماهه کشورهای 1+5 قصد دارند در مورد توافق نهایی و تعریف محدوده فعالیت های هسته ای ایران، با تهران مذاکره کنند.
کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت: «این یک توافق مهم است و من امیدوارم این توافق فرصتی برای حرکت رو به جلو و دستیابی به یک توافق جامع تر در مدتی کوتاه به ما بدهد.»
اشتون قرار است در هفته های آینده در چارچوب بخشی از تلاش ها برای پایان دادن به اختلافات هسته ای، به تهران سفر کند.
بر اساس توافق انجام شده، ایران متعهد شده تا غنی سازی اورانیوم 20 درصد را به حالت تعلیق در آورد. تهران همچنین ذخیره اورانیوم 20 درصد خود را رقیق خواهد ساخت و کار بر روی ساخت راکتور آب سنگین اراک که می تواند برای پلوتونیوم تولید کند را متوقف خواهد نمود.
در مقابل، ایران به 4.2 میلیارد دلار از دارایی های مسدود شده خود در بانک های خارجی دسترسی خواهد یافت و خواهد توانست مبادلات تجاری در زمینه پتروشیمی، طلا و دیگر فلزات گرانبها را از سر بگیرد. افزایش 10 برابری سقف مبادله مالی با ایران بدون نیاز به دریافت مجوز و لغو تحریم بیمه ای محموله های نفتی ایران از دیگر امتیازات داده شده به ایران است.
دولت آمریکا ارزش تحریم های کاهش یافته برای ایران را حدود 7 میلیارد دلار ارزیابی کرده است، هرچند که برخی از دیپلمات ها می گویند این رقم بیشتر به میزان علاقمندی شرکت های غربی به ورود مجدد به بازار ایران بستگی خواهد داشت.
دیپلمات های غربی، مانند بسیاری از کارشناسان مسائل هسته ای، توافق ژنو را گام اولیه مهمی ارزیابی می کنند که شانسی کم نظیر را برای حل مسالمت آمیز اختلاف بر سر برنامه هسته ای ایران به وجود آورده است.
بر اساس این گزارش انتخاب حسن روحانی، به ریاست جمهوری ایران در انتخابات سال گذشته میلادی، منجر به آب شدن یخ روابط تهران و غرب پس از سال ها تقابل و جنگ لفظی شده است.
اما رژیم صهیونیستی که به عنوان تنها دارنده تسلیحات هسته ای در خاورمیانه شناخته می شود و ایران هسته ای را تهدیدی علیه موجودیت خود می داند، این توافق را اشتباهی تاریخی توصیف کرده که نمی تواند برنامه غنی سازی اورانیوم ایران را از حرکت باز دارد.
متحدان اسرائیل در کنگره آمریکا با وجود درخواست اوباما برای دادن شانس بیشتر به دیپلماسی، تهدید به تشدید تحریم ها علیه ایران کرده اند.
مارک دوبوویتز، رئیس بنیاد صهیونیستی دفاع از دموکراسی ها و از حامیان تحریم ایران گفت، با کاهش فشارهای اقتصادی، غرب قدرت چانه زنی خود در آینده را از دست خواهد داد.
وی افزود: «توافق ژنو هیچ کاری برای جلوگیری از حرکت ایران به سمت ساخت سلاح هسته ای و پیشبرد برنامه موشک های بالستیک در دوازده ماه آینده انجام نخواهد داد...پیش از مذاکرات نهایی، تهران در موضع قوی تری برای سد کردن راه تلاش های صلح جویانه غرب برای متوقف کردن فعالیت های هسته ای این کشور قرار خواهد داشت.»
آژانس بین المللی انرژی اتمی نقش مهمی در راستی آزمایی اجرای تعهدات ایران دارد، اما افزایش دسترسی ها هنوز کمتر از آن چیزی است که آژانس می گوید برای بررسی احتمال تلاش ایران برای طراحی یک بمب اتمی لازم دارد. این بازرسی ها همچنین فاصله زیادی با بازرسی های گسترده آژانس از تاسیسات عراق در دهه 1990 دارد.
مارک هیبز، تحلیلگر مسائل عدم اشاعه در این باره گفت: «توافق ژنو به ایران و قدرتهای جهانی فضای انعطاف پذیری زیادی می دهد تا تهدید هسته ای ایران به سطحی که جهان آن را بپذیرد کاهش یابد.»
«اما به این نکته اشاره نشده است که آنها چگونه برای حل ادعاها در مورد تلاش ایران برای دستیابی به سلاح هسته ای، با آژانس همکاری خواهند کرد.»
انتهای پیام/76