جان کری آمریکا را به کدام سو خواهد برد؟

به گزارش خبرگزاری تسنیم؛ اوایل چهارشنبه گذشته بود که "توماس رایت" متخصص سیاست خارجی مؤسسه بروکیگنز در صفحه توییتر خود، از افزایش احتمال احراز سمت وزارت خارجه آمریکا توسط جان کری خبر داد. پس از انتشار این گمانه‌زنی بود که مطبوعات بین‌المللی گزارش‌ها و خبرهای خود را بر مدیریت احتمالی این سناتور دموکرات در وزارت خارجه آمریکا، تمرکز دادند. در این راستا تمامی محافل رسانه‌ای از احتمال قطعی شدن انتخاب کری برای وزارت خارجه خبر دادند.

باراک اوباما پیشتر و پس از راه‌یابی دوباره به کاخ سفید، رایزنی‌هایی را برای جایگزینی برخی مقامات سیاسی و امنیتی دولت آینده آمریکا آغاز کرد. تا کنون و طبق گزارش‌های منتشر شده، هیلاری کلینتون قطعاً پست وزارت خارجه را ترک خواهد کرد و به احتمال زیاد جان کری جایگزین وی خواهد شد.

پیشتر اعلام شده بود که اصلی‌ترین نامزدهای تصدی پست وزارت خارجه، سوزان رایس سفیر این کشور در سازمان ملل و جان کری سناتور ایالت ماساچوست هستند. اما سوزان رایس پس از مخالفت قاطع جمهوری‌خواهان، از نامزدی برای تصدی این پست کناره‌گیری کرد. در این وضعیت و پس از انصراف رایس،  سناتور جان کری تنها و اصلی ترین نامزد برای جایگزینی کلینتون است.

شنبه گذشته بود که یک دیپلمات‌ نزدیک به حزب دمکرات آمریکا، در گفتگو با شبکه "سی‌ان‌ان" اعلام کرد که باراک اوباما تصمیم گرفته‌است تا  سناتور جان کِری را به عنوان وزیر خارجه بعدی آمریکا معرفی کند. وی مدعی شد که شخصاً با کری صحبت کرده است. دیپلمات مذکور به سی‌ان‌ان گفت که اوباما احتمالاً تا هفته دیگر خبر انتصاب جان کری به این سمت را رسماً اعلام خواهد کرد.

شبکه خبری «ای‌بی‌سی» نیز به نقل از منابعی که مشخصات آنها را ذکر نکرد، از همین تصمیم باراک اوباما خبر داد.

در همین حال خبرگزاری فرانسه گزارش داد که کاخ سفید هنوز خبر این تصمیم رییس‌جمهوری آمریکا را تایید یا رد نکرده‌ است. در عین حال برخی منابع از قطعی‌نبودن نامزدی جان کری خبر داده و اظهار داشته‌اند که ممکن است افرادی مانند "الیزابت وارن" به سمت وزارت خارجه آمریکا دست یابند.

برخلاف سوزان رایس که با مخالفت اکثریت جمهوری خواهان مواجه شده، شخصیت‌های برجسته جمهوری‌خواه از تصدی پست وزارت خارجه توسط جان کری حمایت کرده‌اند. جمهوری‌خواهان رایس را فردی بی‌تجربه و بیش از حد احساسی می‌دانستند. اما نامزدی جان کری، کمتر زمینه‌ساز  انتقاد از اوباما و فشار به وی برای انتخاب گزینه‌ای دیگر خواهد بود. از نگاه سیاستمدران آمریکایی، جان کری فردی باتجربه بوده و دارای پیشینه‌ای درخشان در زمینه سیاست خارجی است.

اما جان کری کیست و در صورت احراز این پست، سیاست خارجی آمریکا به کدام سو خواهد رفت؟

جان فوریس کری متولد دسامبر 1943 کلرادو است. وی سناتور ایالت ماساچوست و دهمین سناتو ارشد مجلس سنای آمریکا است. وی در انتخابات ریاست جمهوری سال 2004، رقیب اصلی جورج دبلیو بوش بود، اما در نهایت نتیجه را به وی واگذار کرد. کری، تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته علوم سیاسی دانشگاه ییل به پایان رساند.

جان کری در جنگ های بسیاری مانند ویتنام و کره در واحد نیروی دریایی ارتش خدمت کرده است. وی در سال 1984 در انتخابات مجلس سنا شرکت کرد و توانست به نمایندگی از ایالت ماساچوست وارد سنا شود و تاکنون به مدت بیش از 20 سال عضو سنای امریکا است. 

جان کری در زمینه فعالیت های سیاسی و بین المللی از مهمترین چهره های چند دهه اخیر دموکرات آمریکا محسوب می شود. وی در جریان جنگ های دوم و سوم خلیج فارس، و جنگ‌های افغانستان، لیبی و سودان موضع‌گیری‌های صریح و شاخصی داشته است و تحلیل‌های وی همواره مورد توجه بسیاری از تحلیلگران امور بین الملل قرار گرفته است.

انتخاب این شخص از سوی باراک اوباما برای هدایت سیاست خارجی آمریکا، نشان‌دهنده دوره‌ای جدید از  دیپلماسی کاخ سفید است. آن چه که مسلم است، نحوه چینش مهره‌های اصلی سیاسی و امنیتی کاخ سفید در دولت دوم اوباما، نشان از تحرکات جدید آمریکا در رابطه با جمهوری اسلامی ایران است.

همانگونه که پیشتر و طی مناظره‌های انتخاباتی اوباما و رامنی، اهمیت و برحستگی موضوع ایران برای سیاستگذاران آمریکایی مشهود بود، ترکیب جدید کابینه نیز نشان از اهمیت چگونگی برخورد با موضوع ایران است.

جان کری به عنوان یکی از سیاستمدارانی که نظرات متفاوتی درباره نحوه برخورد با ایران دارد، شناخته می‌شود. وی بر خلاف اسلاف خود، معتقد به تعامل سازنده و واقعی با تهران است. پیشتر سناتور کری، موضوع ایران را همواره به‌عنوان اصلی‌ترین چالش ایالات متحده، به دولتمردان این کشور گوشزد کرده است.

وی با شناخت جایگاه حساس و تاثیرگزار ایران در منطقه، و به منظور به منظور رفع چالش های واشنگتن در آسیای غربی، خواهان تعامل با تهران است. برخی از تحلیلگران اعلام کرده‌اند که در صورت قطعی شدن نامزدی جان کری برای تصدی سمت وزیر خارجه آمریکا، فصل جدیدی از برخوردهای پیچیده و هوشمند این کشور علیه ایران آغاز می‌شود. ناگفته نماند که وی بر خلاف جمهوری خواهان، اعتقادی به برخورد سخت و حتی قطع روابط دیپلماتیک با تهران نداشته و تنها راه برون رفت آمریکا از مشکلات غرب آسیا را همکاری و شراکت با جمهوری اسلامی ایران می‌داند.

*عباس قیداری

انتهای پیام/