نشست «روابط فرهنگی و ایران‌شناسی در کشور لهستان» برگزار شد
خبرگزاری تسنیم: نشست روابط ایران و لهستان با حضور محسن جعفری مذهب عضو هیئت علمی سازمان اسناد و کتابخانه ملی و علیرضا دولتشاهی در غرفه سرای اهل قلم برگزار شد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، در ابتدای این نشست جعفری مذهب به ارائه مقدمه‌ای در این موضوع پرداخت و گفت: سرای ایران‌شناسی تلاش دارد تا در فرصت نمایشگاه کتاب برخی عرصه‌های ایران‌شناسی را به ویژه در سرزمین‌هایی که برای مردم کمتر شناخته شده است برگزار کند. هم چنین قصد داریم تا در این نشست‌ها با آخرین پژوهش‌هایی که در ایران دربارهٔ کشورهای دیگر انجام شده است آشنا شویم و نگاهی به فعالیت‌هایی که در سایر کشور‌ها راجع به ایران انجام می‌شود داشته باشیم.
سپس دولتشاهی به صحبت پرداخت و گفت: ما امسال همایش 540 سال روابط دیپلمات ایران و لهستان را برگزار کردیم. البته به نظر من این مقدار از 540 سال هم بیشتر است چرا که همیشه روابط فرهنگی طولانی‌تر از روابط دیپلماتیک بوده است. باید دقت داشت که رومانی و لهستان دروازه‌های ورود فرهنگ و زبان ایرانی به اروپای غربی بوده‌اند و از این جهت دارای اهمیت می‌باشند. قدیمی‌ترین سندی که ما از روابط ایران و لهستان داریم، مربوط به نامه‌ای است که ایرانیان برای ایجاد پیمان نظامی به پادشاهان لهستان نوشته‌اند. هم چنین زبان لهستانی نخستین زبانی است که سعدی شیرازی در آن به اروپا معرفی شده است. چرا که نخستین ترجمه گلستان سعدی در لهستان چاپ شده است. از همین باب باید دقت داشت که نزدیک به سه دهه قبل از آنکه زبان لاتین با سعدی آشنا شود، زبان لهستانی با سعدی آشنا شده بود.
دولتشاهی به نقش لهستان در ترویج زبان فارسی اشاره کرد و گفت: پیش از آنکه دستور زبان فارسی به شکل امروزی آن پدید آید، دستور‌های تجویزی که نوشته می‌شده است، به عربی بوده است. این موضوع ادامه پیدا می‌کند تا زمانی که حبیب اسلامی در استانبول دستور سخن را منتشر می‌کند که در آن از 10 جز دستور زبان صحبت می‌کند.
جعفری مذهب در بخش دوم سخنان خود گفت: قرار است همایشی سه روز دیگر در ورشو به نام تعاملات فرهنگی ایران و لهستان برگزار شود. قرار است که در این همایش از پیوهشگران ایران و لهستان استفاده شده واز آن‌ها تقدیر شود. دربارهٔ تاریخچه روابط ایران و لهستان باید دقت داشت که روابط ایران و اروپا از طریق دریای سیاه بوده است. بازرگانان ایران و اروپا از طریق این دریا و کشور آذربایجان تجارت می‌کردند. در این روابط همه واسطه‌ها فارسی زبان و ایرانی نبودند در واقع تنها کسانی که بین مسلمانان ایرانی و مسیحیان اروپایی ارتباط برقرار می‌کردند، ایرانیانی بودند که مسیحی بودند اما به زبان فارسی صحبت می‌کردند. در این میان ارمنی‌ها نقش مهمی در گسترش روابط ایران و لهستان داشته‌اند.
وی به فعالیت‌های انجمن پرداخت و گفت: امسال به خاطر 140 سال روابط، پاسداشتی را انجمن در نظر گرفته که انجام دهد. یکی از برنامه‌های مهم، بزرگداشت یکی از شاعران لهستانی به نام آدام ایکسویچ است. او یکی از شاعرانی است که هم مردم لهستان و هم مردم لیتوانی و بلاروس او را به عنوان نویسنده ملی قبول دارند. امیدواریم که این بزرگداشت در آذر ماه برگزار شود. البته این نشست اهمیت فراوانی به ارتباط ایران و لهستان می‌بخشد.
علیرضا دولتشاهی در بخش دوم صحبت‌های خود گفت: کشور عثمانی در بهترین شرایط خود 800 هزار کیلومتر مربع وسعت داشت. این در حالی است که بعد از قرون وسطی کشور لهستان یک میلیون کیلومتر مربع مساحت داشته است. این موضوع خود اهمیت روابط فرهنگی ایران و اروپا را در چنین کشوری مشخص می‌کند.
دولتشاهی دربارهٔ نقش ارامنه در گسترش روابط ایران و لهستان گفت: در غرب اوکراین شهری است که به عنوان نقطه عطف تجارت جلفا بوده است. در این منطقه ارامنه نقش مهمی داشتند چرا که تجار ایرانی در این منطقه انبارهایی برای کالاهای خود داشتند که اجناس ایرانی را در آن نگه می‌داشتند.
وی به کرسی‌های ایران‌شناسی در لهستان اشاره کرد و گفت: در همین شهر که دربارهٔ آن صحبت کردیم، کرسی ایران‌شناسی کشور ما در لهستان وجود داشت. دو کرسی دیگر نیز در دانشگاه ورشو و دانشگاه کراکف است. ایران‌شناسی در لهستان در این دو مرکز انجام می‌شود. البته متاسفانه تعداد دانش جویان زبان فارسی در این مراکز کم می‌باشد. و این در حالی است که در ایران مرکزی جهت آموزش زبان لهستانی وجود ندارد. در نتیجه در این حوزه لهستانی‌ها از ما جلو‌تر هستند. البته در همین راستا چندین سال است که بحث ایجاد کرسی زبان لهستانی در دانشگاه‌هایی نظیر شهید بهشتی و تهران مطرح می‌باشد. گفته می‌شود که مشکل اصلی که برای این کرسی‌ها وجود دارد موضوع دستمزد اساتید است که امیدواریم حل شود.
دولتشاهی خاطر نشان کرد: به دلیل تحریم‌ها و مشکل‌هایی که از نظر ارتباطی با اروپا داریم، آینده شغلی برای دانشجویان ایران‌شناسی و زبان فارسی در لهستان وجود ندارد در حالی که کسانی که عربی می‌خوانند اوضاع بهتری دارند. به نظرم اگر روابط اقتصادی بین ایران و لهستان شکل بگیرد و درهای تجارت به اروپا باز شود شاید اوضاع بهتر شود. برای مثال اکنون یکی از دوستان من ترجمه‌ای از شاهنامه دارد که تاکنون منتشر نشده است. امیدواریم این ترجمه سرنوشت ترجمه‌ای را که دوست دیگرم از غزلیات شمس داشت وبه دلیل عدم همکاری دولت ایران منتشر نشد، تکرار نشود.
جعفری مذهب در بخش پایانی سخنان خود گفت: خطری که وجود دارد این است که ایران‌شناسی در لهستان به دلیل کمبود منابع مالی در برابر عرب‌شناسی و یا ترک‌شناسی در حال شکست خوردن است و ما در حال حاضر خطر از دست دادن کرسی‌های خود را حس می‌کنیم. اکنون در ایران دانشجویان لهستانی بسیار کمی داریم فارسی یاد می‌گیرند.
دولتشاهی نیز در پایان سخنان خود گفت: در ایران مراکز بسیار کمی داریم که فارسی را به غیر از فارسی زبانان یاد بدهد و فقط چند دانشگاه محدود چنین مراکزی را دارند. اما دانشجوی ثابت در ایران نداریم من فقط یک نفر را می‌شناسم که در مقطع دکتری است. او شاید دومین نفری باشد که بعد از انقلاب اسلامی در ایران در رشته زبان و ادبیات فارسی فارغ التحصیل می‌شود.
انتهای پیام/
