فرجالله سلحشور: محیط سینما آلوده است/ مبانی سینمای اسلامی باید تعریف شود
خبرگزاری تسنیم : فرجالله سلحشور میگوید:طبق آمار هیئت تحقیق و تفحص مجلس تنها ۳ درصد فیلمسازان کشور به انقلاب معتقدند و درصد زیادی از این جمعیت انقلاب و مبانی آن را اساسا قبول ندارند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم ، سخنرانی فرجالله سلحشور نویسنده و کارگردان برجسته سینمای ایران، با موضوع «سینمای داستانی واقعی» اتفاق مهم چهارمین روز از سومین جشنواره مردمی فیلم عمار است.
سخنرانی سلحشور که با استقبال زیاد مخاطبان روبرو شده است با تعریقی از سینمای مستند آغاز میشود. سلحشور میگوید: سینمای مستند یعنی واقعیت، واقعیتی که در حقیقت ریشه دارد و مستند برخاسته از اعتقاداتی است که فیلمساز دارد.
سلحشور عقیده دارد که مستندهایی که در جشنواره عمار ساخته شده است نوعی از فیلمسازی است که میتوان آن را اسلامی اطلاق کرد و مستند واقعی در واقع یعنی همین. اما او معتقد است این واقعیتسازی نباید محدود به مستند باشد و آثار داستانی هم باید برخاسته از همین نگاه باشد.
کارگردان سریالهای دینی پرمخاطب این سالها در ادامه میگوید: نزدیک به 34سال ما در جمهوری اسلامی سعی کردیم سینمایی را که از گذشته به ما ارث رسیده بود تحمل کنیم، ضعفهای اخلاقی و نا به هنجاریهایش را نادیده بگیریم و بعضیهایش را با اصلاحاتی پخش کنیم بلکه فیلمسازان ما جذب شوند اما این اتفاق نیفتاد چون سینمای از جای دیگری خط میگرفت
افول ارزشی نیروهایی که وارد عرصه هنر میشوند مثل همیشه نگرانی اصلی سلحشور است ، او میگوید: قاطعانه میشود گفت که ما از هر 100نیرویی که وارد عرصه هنر کردیم 99درصدش را از دست دادیم.
سلحشور آمار حیرتآوری از وضعیت اعتقادی سینماگران ایرانی ارائه میدهد: طبق آمار هیئت تحقیق و تفحص مجلس تنها 3 درصد فیلمسازان کشور به انقلاب معتقدند و درصد زیادی از این جمعیت انقلاب را قبول ندارند.
به این ترتیب سلحشور میگوید: واقعیت این است که محیط آلوده است رشد زندگی ضد ارزشی در محیط سینما به مراتب بیشتر است.
وی در رابطه با اینکه هر پدیدهای مبانی و اصولی دارد؛ بیان میکند: باید ببینیم که مبانی فیلمسازی امروز دنیا چیست؟ اولین اصل این سینما دروغ است و دومی آن انسان محوری و اومانیسم. فیلمساز نظرات شخصی خود را به دنیا و مردم عرضه میکند
به اعتقاد سلحشور اصل سوم سینمای امروز دنیا مادیگرایی و ماتریالیسم است. فیلمسازی در دنیا برای مبارزه با خدا و نه برای رضای خدا است.
و سلحشور اصل اساسی چهارم سینمای امروز را چیزی به نام «درام» می داند؛ و درام یعنی ایجاد تعلیق برای کشش. گرهای که اول داستان ایجاد میشود و بیننده را تا انتهای فیلم به خود وابسته نگه میدارد.
و البته مورد پنجم هم به اعتقاد سلحشور قصه است و داستانی که فیلم دارد.
سلحشور همه این مقدمات را میچیند و سرانجام به سوال اساسی سخنرانیاش میرسد: با این حساب باید بررسی کرد که آیا میشود یک تعریف، مبانی و اصول برای فیلمسازی اسلامی پیدا کنیم؟
سلحشور معتقد است در فیلمسازی اسلامی اصل اول باید جایگزینی پیدا کند: باید به جای دروغ واقعیت جایگزین شود؛ و اینگونه توضیح میدهد: تمامی آثار مستندی که در جشنواره عمار گرفته شده؛ همانها را با ذرهای جا به جایی میتوان داستانی کرد. پس فیلمساز اسلامی باید واقعنگر باشد.
به همیت ترتیب در فیلمسازی اسلامی باید به جای اومانیسم، خدامحوری و به جای مادیگرایی، معنا گرایی قرار گیرد و در جایگاه درام از عبرت استفاده شود.
این فیلمساز و کارگردان سینما و تلویزیون در ادامه میگوید: خدا در غرب مرده است؛ خدایی که ما می پرستیم در غرب تثلیث شده و یک کتاب آسمانی مثل قرآن هم وجود ندارد تا سوالاتشان را پاسخ دهد و غرب بالاجبار به سمت مادیگرایی رفته و صهیونیسم نیز به این قضیه دامن زده است اما ما به لطف خدا پاسخ هر سوالی که داریم جوابی برایش پیدا میشود.
سلحشور میگوید ما حق نداریم فیلمی بسازیم که تحلیل خود را در آن بگوییم. انسان محوری در سینمای معنوی معنایی ندارد و داستان در فیلم باید از از زبان خدا و انسانهای خداگونه و یا تربیت یافتههای مکتب الهی گفته شد.
او در راستای خط فیلمسازی اسلامی خاطر نشان میکند: فیلمسازی اسلامی؛ مقولهای شدنی است همانطور که افراد حاضر در جشنواره عمار توانستند مستند اسلامی بسازند ما نیز میتوانیم فیلمسازی را اسلامی کنیم اما شرط دارد. فیلمساز اگر بخواهد اسلامی کار کند باید اهل نماز اول وقت، اهل عبادت، ریاضت، کمک به همنوع و دلسوز جامعه باشد و اگر از روی درد فیلم نسازد؛ نمیتواند اسلامی باشد.
سلحشور با اشاره به اینکه فیلمساز مسلمان باید معناگرایی و معنویت را ترویج کند، میگوید: فطرت الهی انسانها با حرف راست و واقعیت ارتباط برقرار میکند اما با حرف دروغ چنین ارتباطی برقرار نمیشود حتی اگر افراد مارکسیست و کافر باشند چون خدا اینطور خواسته است. فیلم واقعی حتی اگر ضعیف هم ساخته شده باشد تأثیر خود را میگذارد .
سلحشور بعضی از فیلمهای ترکیهای را مثالی برای حرفش میداند و در ادامه میگوید: فیلم سازی یعنی تصویرگری؛ و تصویر یعنی ثبت آنچه که با چشم دیده میشود. جذابیت فیلمسازی اسلامی در چیزی است که با چشم دیده نمیشود لذا این تصویر ماندگار است.
به ایت ترتیب به اعتقاد سلحشور بعضی از تصاویر که فقط بویی از معنویت به مشامشان خورده است اما با وجود دهها سال بعد دیدن آنها باز هم دلنشین است در حالی که فیلمهای دنیا دو سال هم عمر نمیکند.
سلحشور فیلمهای اوایل انقلاب و آثار جنگی که هنوز هم دهه فجر هر سال پخش میشوندو خسته کننده نشدهاند را مصداقی برای حرفش می داند ومیگوید زیبایی معنوی عمر آنها را طولانی کرده است. چون آثار معنوی ارزش و عمر محدودی ندارند و میتوانند همیشه در جامعه سازنده باشند. اما آثار ضد ارزشی پروندهشان خیلی زود بسته میشود.
این فیلمساز و کارگردان سینما و تلویزیون با بیان اینکه زیبایی داستانهایی که ما به دنبالشان هستیم در ظاهر بصری نیست، اظهار میدارد: بایددر روح و درون آنها به دنبال زیبایی گشت
کارگردان اثر برجسته یوسف پیامبر در این قسمت از سخنرانی به ذکر خاطرهای مرتبط با حرفهای قبلی خود میپردازد: روزی عارفی به من گفت چرا فیلم میسازی؟ گفتم با فیلمسازی ارزشها را ترویج میکنم. او به من گفت مگر تو چقدر سواد اسلامی داری و دین خدا را میشناسی؟ و من در جواب پاسخ دادم که امر به معروف وظیفه همه است. اما این عارف راضی نشد و گفت راستش را بگو؛ من هم به او گفتم که از شما چه پنهان من از فیلم ساختن لذت میبرم و احساس میکنم بیشتر از دیگران خودم تأثیر میگیرم. گفت پس دیگر نگو برای ساختن کسی فیلم میسازم برای خودت فیلم میسازی .
سلحشور نتیجه تعریف این واقعه را خطاب به فیلمسازان جشنواره عمار این گونه بیان میکند: من و تو باید اول خودمان را بسازیم، برای نیاز و اصلاح خودت فیلم بساز. فیلم سازی باید برای تو حکم نماز و قرآن را داشته باشد بدون وضو نباید به دوربین و قلمت دست بزنی.
سلحشور در انتها سخنان خود را اینگونه امیدبخش پایان میدهد: انشاءالله این برادران مستند ساز جشنواره عمار بتوانند به سمت داستانهای مستند بیایند. این افراد که مستند غیر داستانی میسازند بهترین کسانی هستند که میتوانند به سراغ داستانهای مستند بروند. فیلمساز داستانی هم باید واقعیت را نشان دهد و این خیلی بهتر ازفیلمسازی با دروغ است.
انتهای پیام/