ولایتِ «ولی»، نوعی از حکومت است که در آن بین حاکم و مردم فاصله‌ای نیست
خبرگزاری تسنیم: پژوهشگر برتر حوزه علمیه گفت: باید از برکات غدیر، آموزه‌ها و ارزش‌های الهی آن درس بگیریم و آن را در فضای اجتماعی و سیاسی جامعه به کار گیریم، با این شرایط می‌توانیم فضای جامعه را به شکل مطلوب سوق دهیم و سعادت مردم را تضمین کنیم.
حجت‌الاسلام سیدسجاد ایزددهی، پژوهشگر برتر حوزه علمیه و عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی است که برخی آثار وی در جشنواره فارابی و کتاب سال حوزه، رتبه نخست را کسب کرده. او از چهره‌های جوان حوزه‌های علمیه است که توانسته نقش اساسیی در حوزه پژوهش‌های سیاست و فقه سیاسی ایفا کند.
این عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در گفت‌و‌گو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم درباره وجوه سیاسی حکومت «ولایی» گفت: معمولا هر حکومت و نظام جدی یک شاخصه محوری دارد که این شاخصه محوری رویکردهای نظام را تامین می‌کند. به عنوان مثال اگر حکومت بر محوریت سلطنت باشد به معنای آن است که سلطان در آنجا حاکم و اختیاردار مطلق است و هر کاری که بخواهد انجام می‌دهد. در مقابل آن نظام مشروطه است که در آن سلطان باید هم نظر مردم را جویا شود، هم سلطنت خودش را داشته باشد. همچنین در نظام‌های جمهوری فرض بر این است که نظر مردم و دموکراسی محور قرار می‌گیرد.
وی ادامه داد: در کنار تمام این نظریه‌هایی که در عرصه سیاست ارائه می‌شود نظریه‌ای با عنوان ولایت مطرح می‌شود که این ولایت، به سرپرستی بر کل جامعه اطلاق می‌شود، یعنی همان‌گونه که پیامبر(ص) این ولایت را داشتند و بعد از آن به ائمه(ع) منتقل شد.
حجت‌الاسلام ایزددهی با اشاره به ولایت پیامبر(ص) اظهار کرد: ولایت به پیامبر(ص) واگذار شده بود و بعد از آن هم به حضرت امیر(ع) سپرده شد؛ اما بر اساس مبانی ما در اصل ولایت از آن خدا است، همان‌گونه که در آیه مبارکه قرآن کریم آمده: «ان الله هو الولی» خدا ولی و سرپرست عالم است، او مالک مطلق جهان هستی است و به همین خاطر ولایت را به کسی واگذار می‌کند که بهترین و شایسته‌ترین فرد برای جامعه باشد.
وی گفت: وقتی خداوند پیامبر(ص) را به عنوان پیامبر خاتم مطرح می‌کند. طبیعتا بعد از او کسی باید باشد تا متصدی منصب اجتماع شود، چنین شخصی هم باید ولی باشد. برای اینکه وقتی خود واژه «ولایت» را بازخوانی کنیم باید توجه داشته باشیم که واژه «ولایت» - برخلاف بعضی‌ها که می‌گویند این ولایت به معنای دوستی و محبت است - عمدتا به معنای نزدیکی بین دو چیز است به طوری که بین این دو چیز فاصله‌ای نباشد.
عضو هیئت علمی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی گفت: به همین خاطر وقتی صحبت از ولایت، ولی و سرپرست می‌شود، یعنی سنخی از حکومت که فاصله بین حاکم و مردم با یکدیگر بسیار نزدیک است و اساسا بین آنها فاصله‌ای نیست. بنابراین سنخ این حکومت و حاکمیت براساس محبت و رافت و کرامت انسانی است، این مسائل که در نظام نبوت جلوه می‌کند بعد از پیامبر(ص) قرار است به حضرت علی (ع) واگذار شود به عنوان برترین فردی که در جامعه وجود دارد و می‌تواند سعادت جامعه را بر اساس مبانی دینی و آموزه‌های الهی تضمین کند.
به گفته حجت‌الاسلام ایزددهی، حاکمیت خدا را بعد از پیامبر(ص) باید کسی به عهده بگیرد که بهترین فرد است، کسی که با مردم مهربان است و مصلحت مردم را تامین می‌کند.
وی افزود: غدیر تقابل بین دو منطق است؛ منطقی که حاکمیت ارزش‌ها را تبلیغ می‌کند و ولایت کسی که بر اساس تعالیم خداوند حکم می‌کند، با مردم بسیار دوست و مهربان است و از آنها در فرآیند حکومت کمک می‌گیرد. در مقابل آن منطقی است که حاکمان آن، نام خود را خلیفه گذاشتند و سلوک آن را در تاریخ آن دوره می‌بینیم.
حجت‌الاسلام ایزددهی خاطرنشان کرد: نکته مهم این است که وقتی حضرت محمد(ص) در آخرین سالهای عمرشان قرار می‌گیرند، خداوند به ایشان می‌فرماید که باید منطق حاکمیت «ولی» و «ولایت» بعد از خود را به مردم معرفی کند، یعنی نه تنها منطق «ولایت»، بلکه باید «ولی» را هم مشخص کند. در اینجا دو منطق در مقابل هم قرار می‌گیرند و طبیعتا اگر مردم به عنوان کسانی که در بستر نظام سیاسی هستند، نتوانند منویات پیامبر(ص) را اجرا کند، باطل می‌تواند حاکم و مسلط شود و حق، در حاشیه قرار بگیرد.
وی تصریح کرد: سلطه و غلبه حق در جامعه تابع فعالیت‌های افراد اعم از خواص و عوام است که متاسفانه بعد از مسئله غدیر، علی‌رغم تاکیدات پیامبر(ص) آنها موفق نبودند و افراد خاصی توانستند مسیر جامعه را تغییر دهند و اگر به فضای غدیر و پیام آن توجه می‌کردند مسیر تاریخ عوض نمی‌شد.
حجت‌الاسلام ایزددهی در پایان گفت: باید از برکات غدیر، آموزه‌ها و ارزش‌های الهی آن درس بگیریم و آن را در فضای اجتماعی و سیاسی جامعه به کار گیریم، با این شرایط می‌توانیم فضای جامعه را به سوی شکل مطلوب سوق دهیم و سعادت مردم را تضمین کنیم.
انتهای پیام/
